روش «وحدت درعین کثرت» را نتوانسته‌ایم نهادینه کنیم/ آموزش طلاب براساس تخصص نیست
گروه اندیشه: رئیس انجمن ارتباطات و تبلیغ حوزه علمیه با بیان اینکه تکثر مراکز تصمیم‌گیری در حوزه فرهنگی و دینی موجب شده که شاهد اقدامی عملی و تأثیرگذار درجامعه نباشیم، تأکید کرد: ما هنوز نتوانسته‌ایم روش «وحدت درعین کثرت» را دربین ارگان‌های مختلف جامعه نهادینه کنیم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از آذربایجان شرقی، آیت الله سیدمحمد واعظ‌موسوی، عضو مجلس خبرگان رهبری روز گذشته، نهم تیر در بازدید از خبرگزاری ایکنا آذربایجان شرقی و دیدار با نجف قراچورلو، رئیس جهاد دانشگاهی واحد آذربایجان شرقی به بیان گزارشی از نحوه عملکرد حوزه‌های علمیه پرداخت و اظهار کرد: بیش از هزار استاد سطح عالی و خارج و 70 هزار طلبه در حوزه علمیه قم حضور دارند، از زمانی هم که انجمن علمی حوزویان راهاندازی و به فعالیت پرداخته، خوشبختانه کتابها و محصولات حوزوی مطلوبی را به جامعه ارائه کرده است، البته باید گفت عملکرد این انجمن فعلا به همان روش انجمن‌های علمی دانشگاهها بوده و برای توفیقات بیشتر دراین زمینه باید اصول و روش‌های این بخش در حوزه متفاوت از دانشگاه باشد.
علما رغبت چندانی برای ترک حوزه علمیه قم و عزیمت به شهرهای دیگر ندارند
وی ادامه داد: برخی مؤسسات تخصصی اعم از فقهی، اصولی، تفسیری، کلامی و در مواردی بسیار جزئی‌تر همچون مؤسسات شیعهشناسی هم در جوار حوزه علمیه قم به فعالیت میپردازند که به همین دلیل مرجعیت و جذابیت این نهاد را برای علما و طلاب بیش از ادوار گذشته کرده است.
استاد سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم همچنین با اشاره به وضعیت حوزه‌های علمیه استان نیز گفت: حوزه‌های علمیه استان آذربایجان شرقی میتواند بازدهی و خروجی بسیار بیشتر و مفیدتری برای جامعه و استان داشته باشد، اما گاها مشاهده می‌کنیم که به دلیل کمبود و یا نبود برخی اساتید مطرح حوزوی در حوزه‌های علمیه استان، نمی‌توان نتیجه مطلوبی را برداشت کرد؛ برای مثال حوزه‌های علمیه شهرستان‌های بناب، مراغه و مرند بخاطر حضور علما و اساتید متبحر حوزوی به مراتب در وضعیت بهتری نسبت به تبریز قرار دارند که آسیب‌شناسی این امر نشان می‌دهد علما رغبت چندانی برای ترک حوزه علمیه قم و عزیمت به شهرهای دیگر برای تدریس ندارند.
وی افزود: این امر یکی از دغدغه‌های مهم و اساسی بسیاری از مسئولان حوزوی استان است که بتوان اساتیدی را اقناع کرده و برای حضور در کرسیهای درس طلاب به تبریز برای سکونت دعوت کرد، ولو درحد تدریس دروس خارج فقه و اصول و...؛ اما جذبهای که حوزه علمیه قم دارد و بضاعت کمی که در حوزه علمیه تبریز برای تأمین نیازهای اساتید وجود داشته، تاکنون مانعی برای تحقق این امر شده است. تلاش‌های بسیاری هم دراین خصوص صورت گرفته اما به‌خاطر مشکلات مذکور نتیجه چندان قابل توجهی عاید نشده است.
متولی مسائل اعتقادی، اخلاقی و معنوی جامعه همواره با حوزه علمیه بوده و هست
آیت‌الله واعظ موسوی تصریح کرد: اما باید توجه داشت که متولی مسائل اعتقادی، اخلاقی و معنوی جامعه همواره در طول تاریخ با حوزه علمیه بوده و هست؛ هرچند بعداز پیروزی انقلاب اسلامی، تکثر مراکز تصمیم‌گیری در حوزه فرهنگی و دینی در تلاش هستند که گوشه‌ای از این بار سنگین را بردارند، اما باز با نگاهی عمیق‌تر و در نگرش میدانی در سطح جامعه، شاهد هستیم که متأسفانه این نهادها و وزارتخانههای عظیم با بودجه‌های کلان نتوانسته‌اند اقدامی مطلوب و تأثیرگذار در این راستا انجام دهند.
مؤلف و محقق علوم حوزوی یادآور شد: علت این امر نیز ریشه درآن دارد که ما هنوز نتوانسته‌ایم روش «وحدت درعین کثرت» را دربین ارگان‌های مختلف جامعه نهادینه کنیم. همه نهادها و مجموعههای فرهنگی، اجتماعی، مذهبی این کشور درحال انجام امور مربوط به این حوزه‌ها هستند و دغدغه آن را نیز دارند اما هریک به‌شکل جداگانه و شاید بهصورت موازی باهم؛ لذا تازمانی که این مجموعه‌ها به این نحو اقدام کرده و فقط به فکر ارائه آمار کمی از عملکرد خود باشند، نمی‌توان انتظاری بیش ازاین داشت.
نتیجه گرفتن در امور فرهنگی و مذهبی مستلزم همدلی مسئولان است
وی گفت: کار فرهنگی همت شبانه‌روزی می‌خواهد، نمی‌توان کار فرهنگی و مذهبی را محدود به زمان مشخص کرد؛ چراکه شبهات و هجمههای وارده نیز بدون وقت و زمان همچون گلولههای پی‌درپی بر سر مردم می‌ریزند و فرصتی برای تعلل و استراحت به مسئولان نداده و نمی‌دهند. براین اساس برای نتیجه گرفتن در امور فرهنگی و مذهبی باید تمامی مسئولان با یکدیگر همدل و همزبان و یکدل و یکزبان شوند و به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی با «همت جهادی» کمر بر شکست دشمن در جبهه تهاجم فرهنگی ببندند.
رئیس انجمن ارتباطات و تبلیغ حوزه علمیه اظهار کرد: در حوزه‌های علمیه محسناتی وجود دارد که متأسفانه باوجود شعارهایی ازقبیل وحدت حوزه و دانشگاه و... نتوانسته‌ایم به بطن جامعه، دانشگاه، ارگان‌ها و دیگر نهادهای کشور وارد کنیم؛ ازسویی گاهأ نتوانسته‌ایم مشکلات موجود جامعه را به حوزه عرضه کرده و برای آن پاسخ مناسب دریافت کنیم تا دانش‌پژوه حوزه نیز در این مسیر به دانش و مطالعات خود جهت دهد. مگر در زمان‌هایی که طلاب خود به میان مردم رفته و با مشکلات و نیازهای آنان آشنا می‌شوند.
لزوم حل مشکلات حوزه در انجمن علمی ارتباطات و تبیین حوزه علمیه قم
وی همچنین با بیان اینکه به سیستم حوزوی و روش تحصیل طلبه‌ها نیز اشکالاتی وارد است، ادامه داد: ازجمله اینکه دروس حوزوی و تقسیم‌بندی طلاب براساس تخصص نیست و معمولا تمامی طلاب با هدف حل مشکلات کل جامعه تربیت شده و آموزش میبینند. مردم نیز همین انتظار را ازآنان دارند و اغلب تمام شبهات دینی، احکام اسلامی، مشکلات اجتماعی و خانوادگی، مسائل سیاسی و... را با آنان درمیان می‌گذارند و این فرهنگ در حوزه‌های علمیه و به تبع آن درجامعه نهادینه نشده که طلاب و علما نیز به‌جای پراکنده‌کاری و اشتغال به مباحث مختلف، به‌دنبال یک تخصص و حل یک مشکل از هزاران مشکل جامعه باشند تا ازاین طریق بهدور از موازی‌کاری و عمومیتگرایی، تک تک مشکلات جامعه توسط متخصصین آن حوزه مرتفع شود.
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: نارسایی‌ها و عدم توفیقاتی هم که در این خصوص تاکنون بوده به‌خاطر کمبود امکانات و بودجه محدود حوزه‌های علمیه و عدم اطلاعرسانی و تبلیغات صحیح است که خوشبختانه اخیرا با راهاندازی انجمن علمی ارتباطات و تبیین حوزه علمیه قم، در تلاش هستیم تا این نواقص و مشکلات را برطرف کرده و بهبود بخشیم.
گزارش تصویری این نشست را اینجا ببینید
