اسلام آقاپور، محقق مرکز تحقیقات طب و دین دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله(عج) در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) در پاسخ به این سؤال که تاکنون چه اقداماتی برای معرفی ظرفیتهای پزشکی اسلامی انجام شدهاست، گفت: متأسفانه اقدامات معمول این است که پس از انجام تحقیقات و پژوهشهای علمی در غرب، مطرح میشود که برخی یافتههای علمی با آیات قرآن تطبیق دارد.
هیچوقت کاری که در حوزه پزشکی در غرب انجام شده را با قرآن مقایسه نکنید
وی ادامه داد: از تمامی متخصصان درخواست میکنم که هیچوقت کاری که در حوزه پزشکی در غرب انجام شده را با قرآن مقایسه نکنند. ما باید توسعه قرآنی علم را انجام دهیم. یعنی خود قرآن باید مبنای تولید علم ما باشد نه اینکه ما برویم به سراغ پژوهشهای علمی که در دنیا انجام شده و بعد خوشحال شویم که این مطلب در قرآن ذکر شده است.
آقاپور تصریح کرد: ما باید یک پارادایم اسلامی را از قرآن استخراج کنیم و بر مبنای آن تولید عمل انجام دهیم، اگر چنین کاری کردیم قدر مسلم توان پاسخگویی به تمام نیازهای مردم در حوزه پزشکی را خواهیم داشت.
وی در ادامه گفت: اما اگر هدف ما این باشد که کارهایی که در غرب انجام میشود را با قرآن مقایسه و به مردم ارائه دهیم، از آنجایی که هزاران کاری که در قرآن آمده مورد مطالعه قرار نگرفته است نمیتوان تمام نیازهای مردم را برطرف کرد.
این محقق مرکز تحقیقات طب و دین دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله(عج) اظهار امیدواری کرد که بتوانیم فرهنگ سلامت را بر مبنای آموزههای دینی به مردم ارائه و نهادینه کنیم و افزود: امیدوارم بتوانیم بر اساس آموزههای دینی و قرآنی فرهنگ سلامت را به مردم نشان دهیم به گونهای که مردم بدانند اگر میگوییم سلامت جسم، یعنی چه، سلامت روح یعنی چه و چگونه حاصل شده و در نهایت به کجا منتهی میشود.
هیچ کاری برای معرفی آیات پزشکی به مردم صورت نگرفته است
وی با اشاره به اینکه پتانسیل بالای طب اسلامی از جمله طبالرضا(ع)، طب النبی(ع) و طب الصادق(ع) به مردم معرفی نشده است، گفت: هیچ کاری برای معرفی این مبانی طبی به مردم و پژوهشگران صورت نگرفته است و نهادهای مسئول در این حوزه نیز همکاری نمیکنند حتی هیچ کاری برای نشان دادن و معرفی کردن آیات پزشکی به مردم صورت نگرفته است. بعد از انقلاب یک کار منسجم برای معرفی آیات و احادیث پزشکی به مردم صورت نگرفته است و اگر هم اینگونه پیش برویم به هیچ نتیجهای نخواهیم رسید.
برای استخراج مبانی طب اسلامی اول از فلسفه اسلامی آغاز کنیم
آقاپور پیشنهاد کرد: اول متخصصان علم با هم بنشینند از فلسفه اسلامی شروع کنند و برسند به پارادایم اسلامی یا قرآنی و در نهایت تئوری اسلامی را طراحی کنند، سپس از تئوری به یک مدل و از مدل به واقعیت که همان نیازهای جامعه و مردم است برسند. تا زمانی که این سلسله مراتب انجام نشود، به هیچ جایی نخواهیم رسید.
وی در پاسخ به این سؤال که هنوز تعریف مشخصی از طب اسلامی ارائه نشده است؟ آیا هنوز حتی از مرحله ارائه یک تعریف مشخص در خصوص طب اسلامی عبور نکردهایم؟ گفت: هیچ تعریفی نمیتوان ارائه داد مگر اینکه بر مبنای پارادایم الهی و اسلامی باشد، تعاریف خود به خود ساخته نشدهاند و در تولید علم اینگونه نیست که هر کسی بتواند تعریفی از خود ارائه دهد بلکه تعاریف بر مبنای چارچوب نظری ارائه میشوند، چارچوبهای نظری هم از پارادایم گرفته میشود و پارادایم هم از فلسفه اسلامی؛ پس تا زمانی که ما پاراداریم اسلامی را ایجاد نکنیم تمام تعاریف اشتباه است و نتیجه نخواهد داد.
آقاپور تصریح کرد: اگر بخواهیم طب اسلامی در جامعه ما نهادینه شود اول باید پارادایم اسلامی را تعریف و به دنیا ارائه کنیم. اشکال ندارد غربیها این پارادایم را نقد کنند چرا که منجر به قویتر شدن ما و اصلاح مسائل خواهد شد.
وی در پاسخ به این سؤال که چه قدر با طراحی پارادایم اسلامی فاصله داریم؟ گفت: جسته و گریخته کارهایی انجام شده اما انسجام کلی که بتوان آن را شکل دارد زمانبر است؛ به این طراحی نزدیک هستیم اما اقدامی قوی برای آن صورت نگرفته است.