رامین مولاناپور:
حمایت انتشارات آتی‌نگر از آثار دانشجویان در تمامی مقاطع
گروه دانشگاه: مدیرمسئول انتشارات آتی‌نگر عنوان کرد: انتشارات آتی‌نگر از آثار دانشجویان در هر مقطعی که باشند، حمایت می‌کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، انتشارات آتی‌نگر، ناشر کتاب‌های دانشگاهی در حوزه‌های فنی و مهندسی، علوم پایه، حسابداری و مدیریت، اقتصاد و کامپیوتر است که از سال 1386 فعالیت خود را آغاز کرد و در سال 1390 به عنوان ناشر برگزیده جشنواره کتاب سال دانشجویی، معرفی شد. رامین مولاناپور، مدیرمسئول انتشارات آتی‌نگر و دانشجوی دکترای مهندسی فناوری اطلاعات در دانشگاه قم است. با وی درباره جشنواره کتاب سال دانشجویی که امسال بیست و چهارمین دوره آن برگزار می‌شود و چگونگی و نحوه حمایت ناشران از آثار تالیفی و ترجمه‌ای دانشجویان، تاثیر این جشنواره در وضعیت نشر دانشگاهی و مهم‌ترین شاخصه‌های یک کتاب برای ورود به بازار نشر، گفت‌وگو کرده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
جشنواره کتاب سال دانشجویی چه تاثیری در وضعیت نشر دانشگاهی داشته است؟
در حالی که ما اکنون با قحطی کتابخوان مواجه هستیم، جشنواره کتاب سال دانشجویی توانسته به دانشجویان انگیزه دهد که به سمت کارهای ترجمه و تالیف سوق پیدا کنند. در این باب می‌توان گفت خود این جشنواره یک انگیزه خیلی خوبی است و باعث می‌شود که حداقل درصد کتابخوان‌ها بیشتر شود. دانشجویان حضور پررنگی در این جشنواره داشته‌اند و یکی از انگیزه‌های فعالیت آنها در این عرصه این بوده که بتوانند در جشنواره کتاب سال دانشجویی مقام بیاورند. خود بنده دانشجوی دکتری هستم و دانشجویان زیادی اطرافم می‌بینم که برای چاپ کتابشان به نشر ما مراجعه می‌کنند و به همین خاطر جذب دانشجو در نشر ما در حوزه تالیف و ترجمه خیلی بیشتر از ناشران دیگر بوده است.
نحوه حمایت ناشران از آثار دانشگاهی به چه شکل است؟
اکثر کتابهایی که اکنون تالیف می‌شوند، آثار دانشجویی هستند و اگر نام اساتید روی این کتابها دیده می‌شود، به آن معنا نیست که استاد مربوطه کتاب را تالیف کرده بلکه دانشجو مولف آن کتاب است و به رسم احترام نام استاد را می‌آورند و وظیفه ما به عنوان ناشر این است که از پدید آورندگان اصلی که همان دانشجو است بیشتر حمایت کنیم. کتابهایی که در مجموعه ما چاپ شده است کیفیت بالایی دارند و استقبال خیلی خوبی در بازار از این کتابها شده است. ما از چاپ آثار دانشجویی استقبال می‌کنیم، اما ناشران دیگر را نمی‌دانم بعضی‌ها خوب استقبال می‌کنند، بعضی‌ها می‌گویند مولف باید دانشجوی دکتری باشد، اما انتشارات آتی‌نگر اثر دانشجو را از هر مقطعی که باشد حمایت می‌کند. بیشتر کتابهایی که چاپ کرده‌ایم و حاصل پایان‌نامه بوده‌اند، از مقطع دکتری هستند. اما از دیگر مقاطع از جمله کارشناسی ارشد و حتی کارشناسی کتابهایی تالیف شده، مانند کتاب «مبانی کامپیوتر و زبان برنامه نویسی به زبان ++c» که تازه‌ترین اثر چاپ شده نشر آتی‌نگر و توسط یک دانشجوی مقطع کارشناسی تالیف شده است.
اکثر کتابهایی که اکنون تالیف می‌شوند، آثار دانشجویی هستند و اگر نام اساتید روی این کتابها دیده می‌شود، به آن معنا نیست که استاد مربوطه کتاب را تالیف کرده بلکه دانشجو مولف آن کتاب است و به رسم احترام نام استاد را می‌آورند و وظیفه ما به عنوان ناشر این است که از پدید آورندگان اصلی که همان دانشجو است بیشتر حمایت کنیم. کتابهایی که در مجموعه ما چاپ شده است کیفیت بالایی دارند و استقبال خیلی خوبی در بازار از این کتابها شده است. ما از چاپ آثار دانشجویی استقبال می‌کنیم، اما ناشران دیگر را نمی‌دانم بعضی‌ها خوب استقبال می‌کنند، بعضی‌ها می‌گویند مولف باید دانشجوی دکتری باشد، اما انتشارات آتی‌نگر اثر دانشجو را از هر مقطعی که باشد حمایت می‌کند. بیشتر کتابهایی که چاپ کرده‌ایم و حاصل پایان‌نامه بوده‌اند، از مقطع دکتری هستند. اما از دیگر مقاطع از جمله کارشناسی ارشد و حتی کارشناسی کتابهایی تالیف شده، مانند کتاب «مبانی کامپیوتر و زبان برنامه نویسی به زبان ++c» که تازه‌ترین اثر چاپ شده نشر آتی‌نگر و توسط یک دانشجوی مقطع کارشناسی تالیف شده است.
به عقیده من حداقل در حوزه نشر کتاب‌های تالیفی و ترجمه‌ای حمایت بیشتری برای انتشار آثار دانشجویی صورت گیرد و در واقع چاپ اثر دانشجویان یک انگیزه شود که این افراد در این عرصه فعالیت گسترده‌تری داشته باشند. البته دانشجویان هم نباید ناامید شوند، بارها شده که به عنوان ناشر سال انتخاب شده‌ایم اما حتی یک جلد کتاب از ما خریداری نشده است. این رویه، رویه خوبی نیست و من به جرات می‌توانم بگویم که 250 عنوان کتاب در چهار سال اخیر چاپ کرده‌ایم و فقط 3 عنوان از آن توسط ارشاد خریدار شده در حالی که جوایز متعددی در سطح بین‌المللی و در سطح ملی در حوزه نشر گرفته‌ایم و این موضوع یک مقدار کج سلیقگی است و یا نشان می‌دهد که حمایت کافی از ناشران که واقعا ناشر هستند و درست کار می‌کنند، نمی‌شود.
حمایتی که ارشاد می‌تواند از ناشران انجام بدهد، آن حمایت لازم نیست، در واقع انگار این حمایت به ناشران خاص تعلق گرفته و بعضا به ناشرانی که وضع مالی خیلی خوبی هم دارند، شاهد هستیم که هفته‌ای 30 میلیون تومان از ناشری خریداری می‌شود و این ناشر احتیاجی به آن ندارد، تنها به این دلیل که سال‌ها کار کرده و ناشرانی مثل ما که خیلی سابقه طولانی نداریم و تازه شروع به کار کرده‌ایم نسبت به ناشران دیگر جوان‌تر محسوب می‌شویم و متاسفانه حمایتی از ما نمی‌شود. حداقل حمایت این است که در جشنواره‌هایی مانند کتاب سال دانشجویی، کتاب‌های ناشران برگزیده خریداری بشود اما از سوی ارشاد حمایتی وجود ندارد.
روندی که جشنواره در این 24 سال داشته، روند خیلی خوبی بوده است، اما اگر بحث حمایتی را بیشتر کنند خیلی بهتر می‌شود و اینکه از آثار بیشتری تقدیر کنند و حمایت‌ها در حوزه خرید بیشتر باشد تا ناشر و مولف دلگرم شوند، بهتر هم خواهد شد.
در نشر آتی‌نگر، از میان آثاری که چاپ کرده‌ایم، می‌توانم با اطمینان بگویم 50 درصد آثار چاپ شده با همکاری دانشجویان تالیف شده که از این کتابها نیز استقبال خیلی خوبی شده. دانشجویان تحصیلات تکمیلی توانایی این را دارند که بتوانند کتاب بنویسند، فقط باید یک انگیزه به آنها داده شود، در واقع اگر یک ابزار پیشران داشته باشیم که آنها را تشویق کند مخصوصا در حوزه فناوری اطلاعات که حوزه فعالیت انتشارات ما نیز است، آثار خوبی وارد بازار نشر می‌شود، چرا که این حوزه موضوع روز است و هر روز مباحث و مسائل جدید در دنیای فناوری اطلاعات مطرح می‌شود و موضوعاتی است که دانشجویان علاقه دارند و می‌توانند روی آنها کار کنند. اکنون در این حوزه‌ها برخی دانشجویان در حال نگارش پایان‌نامه کارشناسی ارشد و یا رساله دکتری خود بر اساس این موضوعات هستند و حتی در تالیف کتاب در این حوزه نیز همکاری لازم را دارند و اغلب هم این دست کتابها با موضوعات فناوری اطلاعات در بازار نشر مورد استقبال مخاطبان قرار می‌گیرد، چرا که موضوع روز و مورد نیاز مخاطب است.
مهم‌ترین شاخصه‌های یک کتاب برای نشر و پس از آن در حوزه فروش کتاب، کدام‌اند؟
شاخص‌هایی که بیشتر مدنظر است، شاخص‌های کیفی و محتوایی است، آثار وقتی برای تالیف به دفتر انتشارات می‌آیند، توسط تیم داوری بررسی می‌شوند و اگر کیفیت لازم را داشته باشند، برای چاپ آنها اقدام می‌شود. شاخص‌های دیگری که برای ناشر مهم است کیفیت تصاویر کتاب است. بقیه موارد و شاخص‌ها مربوط به بعد از پذیرش کتاب برای چاپ است، از قبیل صفحه آرایی و طراحی جلد که در فروش کتاب تاثیر دارد و این موارد در هر مجموعه انتشاراتی متفاوت است.
شاخص‌هایی که بیشتر مدنظر است، شاخص‌های کیفی و محتوایی است، آثار وقتی برای تالیف به دفتر انتشارات می‌آیند، توسط تیم داوری بررسی می‌شوند و اگر کیفیت لازم را داشته باشند، برای چاپ آنها اقدام می‌شود. شاخص‌های دیگری که برای ناشر مهم است کیفیت تصاویر کتاب است. بقیه موارد و شاخص‌ها مربوط به بعد از پذیرش کتاب برای چاپ است، از قبیل صفحه آرایی و طراحی جلد که در فروش کتاب تاثیر دارد و این موارد در هر مجموعه انتشاراتی متفاوت است.
مهم‌ترین دغدغه ناشران دانشگاهی چیست؟
مهم‌ترین دغدغه ناشران، در خصوص حمایت از توزیع کتاب است. تعداد ناشران از تعداد کتاب‌فروشی‌ها بیشتر است و این یک معضل است. باید دانشگاه‌ها یک حرکتی را آغاز کنند که البته برخی از دانشگاه‌ها در این عرصه ورود پیدا کرده‌اند، اما کافی نیست. دانشگاه صنعتی شریف از جمله دانشگا‌ه‌هایی است که در این عرصه وارد شده و نمایشگاهی برای فروش کتاب در آغاز سال برپا می‌کند و از این طریق کتاب‌های ناشران دانشگاهی به فروش می‌رسد. اگر به همین ترتیب دیگر دانشگاه‌ها هم از این دست نمایشگاه‌های فروش کتاب‌های دانشگاهی و نه صرفا کتاب‌های عمومی در آغاز سال تحصیلی برپا نمایند، می‌توان گفت کتاب راحت‌تر به دست دانشجو می‌رسد، علاوه بر این سرانه مطالعه کتاب از این طریق بالاتر می‌رود.
مهم‌ترین دغدغه ناشران، در خصوص حمایت از توزیع کتاب است. تعداد ناشران از تعداد کتاب‌فروشی‌ها بیشتر است و این یک معضل است. باید دانشگاه‌ها یک حرکتی را آغاز کنند که البته برخی از دانشگاه‌ها در این عرصه ورود پیدا کرده‌اند، اما کافی نیست. دانشگاه صنعتی شریف از جمله دانشگا‌ه‌هایی است که در این عرصه وارد شده و نمایشگاهی برای فروش کتاب در آغاز سال برپا می‌کند و از این طریق کتاب‌های ناشران دانشگاهی به فروش می‌رسد. اگر به همین ترتیب دیگر دانشگاه‌ها هم از این دست نمایشگاه‌های فروش کتاب‌های دانشگاهی و نه صرفا کتاب‌های عمومی در آغاز سال تحصیلی برپا نمایند، می‌توان گفت کتاب راحت‌تر به دست دانشجو می‌رسد، علاوه بر این سرانه مطالعه کتاب از این طریق بالاتر می‌رود.
گفت‌وگو از مریم روزبهانی
مطالب مرتبط
