اعتبارات قرآنی در لایحه 97 بیانگر تغییر در اولویت‌ها
گروه فعالیتهای قرآنی: معاون فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه برای رفع آسیب‌های اجتماعی نباید کار مسکّنی انجام داد، گفت: با اختصاص بودجه فعالیتهای قرآنی در لایحه‌ای که اخیرا دولت به مجلس ارائه داده به نظر می‌رسد در پی تغییر اولویت‌های کشور هستیم.
حجت‌الاسلام احمد شرفخانی، معاون فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از گیلان، اظهار کرد: سازمان اوقاف و امورخیریه کشور سه وظیفه اصلی اداره کردن موقوفات، اداره کردن بقاع متبرکه و ترویج فرهنگ اهل بیت(ع) را به عهده دارد و همچنین سومین و مهم‌ترین وظیفه اوقاف ترویج فرهنگ قرآنی و برگزاری مسابقات قرآنی از مرحله شهرستانی تا مرحله بین‌المللی است.
بیش از 600 انجمن یاوران وقف فعال در کشور داریم
وی با بیان اینکه سازمان اوقاف متولی طرح «تربیت حفاظ قرآن کریم» و دانشگاه‌های علوم قرآنی در کشور است، افزود: سازمان اوقاف در راستای اداره کردن موقوفات کشور، قطعا ضرورت دارد که یک طرح جامع را طراحی کند تا هم در بحث احیا و بهره وری موقوفات اقدامات جدی اتفاق بیافتد و سرمایه گذاری عظیمی را نسبت به موقوفات داشته باشیم و همچنین نسبت به نیازهای جامعه ترویج و تبلیغ کنیم تا مردم، به ویژه خیرین از هدیه الهی که وقف است، بهره مند شده و برای رفع نیازهای جامعه پیشگام شوند.
حجت‌الاسلام شرفخانی گفت: در سازمان اوقاف طرح جامع‌ای تحت عنوان «تبلیغ و ترویج فرهنگ وقف» آماده شد و وظایف درون و برون سازمانی احصاء شد و طی چند سال اخیر در کل کشور اقدامات خوبی هم انجام گرفت که فعالیتهای رسانه‌ای و هنری بخشی از همین برنامه‌ها هستند و برگزاری پنجمین جشنواره خوشنویسی «وقف چشمه جاری» یک نمونه از همین برنامه‌هاست.
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف با بیان اینکه معتقدیم برای اینکه موضوعی در جامعه به عنوان فرهنگ نهادیه شود باید از زبان هنر استفاده کنیم، تصریح کرد: استفاده از ظرفیت مردم برای تبلیغ فرهنگ وقف از دیگر موضوعات مهم است که در این راستا طی سه سال اخیر «انجمن یاوران وقف» راه اندازی شد. اجرای امینانه نیات واقفین خود مهم‌ترین تشویق برای ترویج وقف است زیرا اگر مردم آثار و برکات وقف را ببینند، تشویق می‌شوند تا نسبت به ایجاد وقف اقدام کنند.
وی با بیان اینکه بیش از 600 مورد انجمن یاوران وقف فعال در کشور داریم، ادامه داد: این انجمن‌ها که متشکل از ظرفیت‌های مردمی است و علاوه بر تبلیغ و ترویج فرهنگ وقف، مردم را با وقف‌های گروهی، جمعی و مشارکتی آشنا می‌کند.
وابستگی موسسات قرآنی به منابع دولتی قطعا با شکست مواجه می‌شود
حجت‌الاسلام شرفخانی بیان کرد: در کل کشور از اول انقلاب تا سال 1388، 13 هزار و 96 مورد وقف اتفاق افتاده و از سال 1388 تا 6 ماهه نخست امسال 15 هزار و 617 مورد وقف جدید ثبت شده است، این امر بیانگر این موضوع است که اگر کار تبلیغی و ترویجی را به خوبی انجام دهیم قطعا مردم استقبال می‌کنند.
این مقام مسئول با بیان اینکه استان‌های مختلف به وقف‌های گوناگونی نیاز دارند، تصریح کرد: در کشور مجموعا برای عزاداری‌ها، تعزیه خوانی‌ها، برگزاری مراسمات اعیاد ائمه اطهار(ع) وقف‌های خوب و قابل توجهی داریم اما وقف در حوزه قرآنی کم داریم. به عبارتی وقف در حوزه عترت در کشور جا افتاده و قابل توجه است اما کمتر از 2 درصد موقوفات ما در کشور قرآنی هستند در حالیکه رسول گرامی اسلام به قرآن و عترت به یک اندازه توصیه کردند، لذا باید در کنار هم کار گسترده‌ای را انجام دهیم در این راستا اقداماتی نظیر تبلیغات وقف‌های قرآنی با استفاده از ظرفیت رسانه‌ها و همچنین تبلیغات شهری انجام گرفت.
نهضت قرآنی در وقف کشور مستلزم حمایت فعالان قرآنی است
وی با اشاره به نقش فعالان قرآنی در ترویج وقف قرآنی، بیان کرد: انتقادی از جامعه قرآنی دارم این است که جامعه مادحین و عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت، اقدامات خوبی را در عرصه نذر و وقف انجام داد‌اند اما جامعه قرآنی خود باید انجمن‌های مختلف را راه بیاندازند تا بتوانند از ظرفیت‌های خیرین و مردم به عنوان پشتوانه اقتصادی و منابع مالی پایدار برای موسسات قرآنی بهره‌مند شوند زیرا وابستگی موسسات قرآنی به منابع دولتی قطعا با شکست مواجه می‌شود.
حجت‌الاسلام شرفخانی تاکید کرد: ما اگر می‌خواهیم کار قرآنی در کشور شکل بگیرد باید از منابع مردمی علی الخصوص ساختار وقف استفاده کنیم، ساختار وقف هم شکل نمی‌گیرد مگر اینکه فعالان قرآنی یک نهضت قرآنی را در وقف کشور ایجاد کنند و اوقاف هم در این زمینه می‌تواند عرصه و زمینه لازم را فراهم کند.
وی با بیان اینکه توسعه هر کشور وابسته به توسعه علم و فناوری آن کشور است، افزود: توسعه علم و فناوری منجربه پیشرفت اقتصادی، اجتماعی، علمی و سیاسی هر کشور می‌شود و این موضوع همان چیزی است که مقام معظم رهبری در بند پنجم ابلاغیه توسعه علم و فناوری فرمودند که « در توسعه علم و فناوری از ظرفیت‌های وقف هم استفاده شود» لذا یکی دیگر از اولویت‌های مهم، وقف در حوزه علم و فناوری است.
وقف برای امر ازدواج؛ از نیازهای اساسی جامعه
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف با تاکید بر اینکه امروز برای تسهیل در امر ازدواج ضرورت دارد که موقوفات جدیدی انجام گیرد، ادامه داد: یکی از نیازهای اساسی جامعه در قالب وقف جدید، «وقف برای امر ازدواج» است، بخش عمده‌ای از آسیب‌های اجتماعی ما ریشه در عدم ازدواج جوانان و همچنین بالا رفتن سن ازدواج دارد.
وی اضافه کرد: اگر دولت، مجلس و نهادهای فرهنگی می‌خواهند کار عظیم انجام دهند، بهترین اقدام فرهنگی این است که زمینه تسهیل امر ازدواج جوانان را فراهم کنیم زیرا اگر ازدواج در موقعیت و زمان خودش شکل گیرد، قطعا بخش عمده‌ای از آسیب‌ها حل می‌شود.
انتقاد اوقاف به عدم اختصاص بودجه توسعه و عمران بقاع متبرکه
این مقام مسئول در پاسخ به سوال خبرنگار ایکنا مبنی بر اینکه «چرا فعالیت عمرانی در بقاع متبرکه به کندی انجام می‌گیرد؟»، گفت: مدیریت آستان مقدس امامزادگان به عهده سازمان اوقاف است که هدف‌گذاری، سیاست‌گذاری، تعیین راهبردها و راهکارها را به عهده دارد اما مدیریت اجرایی آن به عهده مردم است و ما از ظرفیت‌های مردم استفاده می‌کنیم و تاامروز هم ساخت‌وساز و عمران‌وتوسعه آستان مقدس امامزادگان از منابع مردمی انجام شده است و دولت کمک چندانی در این بخش نکرده در حالیکه در دوره‌های قبل دولت هر ساله مبلغی بودجه را در جهت توسعه ساخت‌وساز بقاع متبرکه اختصاص می‌داد. اما متاسفانه در سه سال اخیر دولت تمام بودجه‌هایی که در مجلس شورای اسلامی برای مساجد و بقاع متبرکه تصویب شده را تخصیص نداده؛ در بودجه 96 که مبلغ 60 میلیارد تومان بودجه برای توسعه و عمران مساجد و بقاع متبرکه مصوب شد، تاامروز مبلغی هم تخصیص نیافته بطوریکه درخواست دادیم حتی کمترین میزان تخصیص را هم می‌پذیریم، متاسفانه اگر پروژه عمرانی بقعه متبرکه‌ای به کندی پیش می‌رود برهمین اساس است و اختصاص منابع مالی مردمی به تنهایی کافی نیست.
نیات واقفین؛ سند بالادستی اوقاف در هزینه‌کردها
وی ادامه داد: گاهی در جامعه مطرح می‌شود که اوقاف درآمد کلانی دارد که این موضوع درست نیست زیرا درآمد حاصل از موقوفات درآمد آزادی نیست و صرفا در راستای سند بالادستی که همان اجرای نیات واقفین است، هزینه می‌شود.
حجت‌الاسلام شرفخانی تصریح کرد: در رابطه با توسعه و عمران بقاع متبرکه موقوفات خیلی کم داریم چراکه بخش عمده نیات واقفین ما در رابطه با عزاداری‌ها، تعزیه خوانی، اطعام عزاداران، سلامت و درمان، کمک به مستمندان و ضعفا است و ما موظفیم تا در راستای عمل به نیت واقفین اقدام کنیم. در سالجاری براساس نیت واقفین 1500 زائر باراولی را به مشهد مقدس اعزام کردیم و در طول سال زائرانی را به عتبات عالیات اعزام می‌کنیم که همه این موارد از محل نیات واقفین است لذا ما نمی‌توانیم درآمد حاصل از موقوفات را در جاهای دیگر هزینه کنیم چون سند بالادستی ما نیت واقفین است که شرعا باید به آن پایبند باشیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی اوقاف با بیان اینکه رویکرد ما در آستان مقدس امامزادگان و بقاع متبرکه مدیریت مردمی با هدف تبدیل به قطب فرهنگی شدن است، خاطرنشان کرد: البته تا سال 1388، 4 میلیون و 400 هزار مترمربع فعالیت عمرانی در بقاع متبرکه انجام شده و از سال 1388 تا امسال هم 6 میلیون و 500 هزار مترمربع فعالیت عمرانی و توسعه‌ای در بقاع متبرکه کشور انجام گرفته است.
وی ادامه داد: تا سال 1388، 200 طرح جامع مصوب داشتیم که تعداد طرح‌های مذکور از سال 1389 تا سالجاری به 980 طرح رسیده است. آمارها بیانگر انجام فعالیتهای گسترده است که بخشی به دلیل تغییر در مدیریت و هیات امنا بوده و بخشی هم به هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های سازمان مربوط می‌شود. همچنین مردم براساس ارادت و علاقه‌ای که به اهل بیت(ع) داشتند مشارکت خوبی را در طرح مودت نسبت به ساخت امامزادگان انجام دادند.
اعتبارات قرآنی در لایحه 97 بیانگر تغییر در اولویت‌های کشور است
حجت‌الاسلام شرفخانی در پاسخ به سوال خبرنگار ایکنا مبنی بر اینکه «تخصیص بودجه به فعالیتهای قرآنی در لایحه بودجه 97 را چگونه ارزیابی می‌کنید؟»، گفت: سازمان اوقاف در چند بخش وظیفه فعالیتهای قرآنی را برعهده دارد، یکی شامل مدیریت دانشگاه‌های علوم قرآن و معارف کشور است که بیش از 5 هزار دانشجو دارد؛ دیگری برگزاری مسابقات قرآنی در کشور است که طی چند سال اخیر هم شاهد رشد آن بودیم؛ سومین مورد هم طرح ملی حفظ قرآن است که در پی تدبیر مقام معظم رهبری مبنی بر تربیت 10 میلیون حافظ با هدف گذاری انجام شد.
وی ادامه داد: الحمدالله امروزه شاهدیم که در کشور بیش از یک میلیون و 300 هزار نفر در طرح ملی حفظ قرآن ثبت‌نام کردند و فعالیتهای حفظ قرآن در حال انجام است؛ تاکنون سازمان اوقاف بخش عمده هزینه‌های مذکور را از منابع داخلی سازمان متقبل شده و کمتر از یک درصد از منابع دولتی استفاده کرده اما در رابطه با اختصاص بودجه فعالیتهای قرآنی در لایحه‌ای که اخیرا دولت به مجلس ارائه داده به نظر می‌رسد در پی تغییر اولویت‌های کشور هستیم.
برای رفع آسیب‌های اجتماعی نباید کار مسکّنی انجام داد
معاون فرهنگی و اجتماعی اوقاف کشور اضافه کرد: آسیب‌های اجتماعی امروز اولویت اصلی کشور، دغدغه نظام و مقام معظم رهبری، مسئولین و خانواده‌هاست لذا برای رفع آسیب‌های اجتماعی نباید کار مسکّنی انجام داد. به عنوان مثال بجای اینکه برای فرد معتاد کمپ ترک اعتیاد تاسیس کنیم باید ریشه‌های آن را شناسایی کنیم و ببینیم این آسیب‌های اجتماعی از کجا گسترش می‌یابد.
وی با اشاره به اینکه هر چقدر انس با قرآن بیشتر شود، آسیب‌های جامعه کمتر می‌شود، تاکید کرد: آسیب‌های اجتماعی از بین نمی‌رود مگر اینکه در کشورمان فعالیتهای فرهنگی و قرآنی عظیم را شروع کنیم تا جامعه و خانواده‌های ما قرآنی شوند لذا هر چقدر از قرآن فاصله بگیریم همان اندازه آسیب در کشور ریشه می‌دواند در حالیکه اگر بودجه‌های ما را به سمت گسترش فعالیتهای قرآنی ببریم قطعا آسیب‌های جامعه کمتر می‌شود اما متاسفانه به این اولویت‌ها توجه نمی‌شود.
حجت‌الاسلام شرفخانی در پایان اشاره به عملکرد مطلوب اوقاف گیلان در راستای اجرای راهبردهای سازمان، بیان کرد: طی چندسال اخیر شاهد اقدامات خیلی خوبی در عرصه‌های زیرساختی، تبلیغی و ترویجی در اوقاف گیلان هستیم که با مدیریت جدید قطعا شاهد حرکت‌های جدید هم خواهیم بود. با توجه به زیرساخت‌های بقاع متبرکه در گیلان باید ظرفیت‌های بالفعل این حوزه به بالقوه تبدیل کنیم. انشاالله با همکاری مسئولین استان شاهد توسعه و عمران بقاع متبرکه و همچنین احیا و بهره وری موقوفات باشیم.
