دعا؛ عامل بازدارنده از یاس و ناامیدی

حجت‌الاسلام حجت‌الله سروری در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان با اشاره به آیه 186 سوره بقره «وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ ۖ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ ۖ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ ؛ هنگامی که بندگانم از تو درباره من بپرسند، بگو: یقیناً من نزدیکم، دعای دعا کننده را زمانی که مرا بخواند اجابت می‌کنم؛ پس باید دعوتم را بپذیرند و به من ایمان آورند، تا به حقّ و حقیقت راه یابند و به مقصد اعلی برسند»؛ از رنج و سختی و گرفتاری‌های حاصل از مشکلات زندگی که کما‌بیش همه انسان‌ها در طول زندگی خود با آن مواجه هستند همچون اموری اجتناب ناپذیر که باید با آن رو به رو شد ذکر شده است.
وی در بیان شان نزول این آیه افزود: این آیه در جواب گروهی آمد که از رسول خدا(ص) سوال کردند؛ خدا را چگونه بخوانيم، آيا خدا به ما نزديك است كه او را آهسته بخوانيم و يا دور است كه با فرياد بخوانيم؟! لذا از این آیه برداشت می‌شود دعا و نیایش یکی از بزرگ‌ترین عواملی است که در شرائط سخت و دشوار زندگی، توان روحی انسان را افزایش می‌دهد و او را برای بردباری و مقابله با فشارهای روانی آماده می‌سازد.
سروری با ذکر این‌که در این آیه خداوند هفت مرتبه کلمه ذات خویش را مخاطب انسان قرار داده است، گفت: در این آیه دعا كننده آنچنان مورد محبّت پروردگار قرار دارد كه هفت مرتبه آن لفظ به کاربرده شده است، اگر بندگان من درباره من پرسيدند، به آنان بگو: من به آنان نزديك هستم و هرگاه من را بخوانند، خودم دعاهاى آنان را مستجاب مى‌كنم، پس به خودم ايمان بياورند ودعوت خودم را اجابت كنند، اين تعابیر نشان از ارتباط محبّت‌آميز انسان با خداوند در وقت مناجات است.
وی با اشاره به اینکه این آیه در مورد استعانت از ذات خداوند شش پیام دارد، ادامه داد: دعا در هرجا و هر وقت كه باشد، مفيد است، چون خداوند مى‌فرمايد: من نزديك هستم. «فَإِنِّي قَرِيبٌ» آنچه از اوقات مخصوص، يا اماكن مقدّسه براى دعا مطرح شده براى فضيلت است.
وی افزود: خداوند به ما نزديك می‌باشد، ولى ما چطور؟ اگر گاهى قهر او دامن ما را مى‌گيرد، به خاطر دورى ما از خداوند است كه در اثر گناهان مى‌باشد، «فَإِنِّي قَرِيبٌ»استجابت خداوند دائمى است، نه موسمى.
سروری بیان کرد: «اجيب» نشانه‌ دو چیز می‎باشد، با آنكه خدا همه چيز را مى‌داند امّا دعا كردن وظيفه‌ ماست، «فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي»دعا آنگاه به اجابت مى‌رسد كه همراه با ايمان باشد و این‌که «وَ لْيُؤْمِنُوا بِي»، دعا وسيله‌ رشد و هدايت است، «لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ».

دعا، چراغ امید را در دل انسان روشن می‌کند

این استاد حوزه اظهار کرد: دعا كردن، در واقع همراه و همرنگ شدن با كلّ هستى است، انسان به واسطه دعا و توجه به خدا، شایستگی بیشتری برای درک فیض خداوند پیدا و در نتیجه تکیه گاهی برای برطرف کردن ناراحتی‌های خود پیدا می‌کند، بنابراین دعا چراغ امید را در دل انسان روشن می‌نماید، جامعه و مردمی که فرهنگ دعا و نیایش را فراموش کنند و او را کنار بزنند با مشکلات روانی و اجتماعی زیادی مواجه خواهند شد.
وی با اشاره به این کلام امام صادق(ع) در مورد دعا «افْضَلُ الْعِبادَةِ الدُّعا»؛ هیچ عبادتی بالاتر از دعا برای انسان نیست. گفت: اجتماعی که احتیاج به نیایش و دعا کردن را در خود کشته است معمولا از فساد و زوال، مصون نخواهند بود.
سروری در بیان اثبات تاثیر دعا در همه ادیان و فرهنگ‌ها گفت: «دیل کارنگی» روانشناس و محقق معروف معتقد بود؛ هزاران نفر از اشخاصی که به عذاب روحی گرفتارند و در بیمارستان‌ها داد و فریاد می‌کنند اگر به جای آنکه تنها به جنگ مشکلات زندگی روند، دست استمداد به سوی قدرت مافوق دراز کرده بودند، محتملا نجات می یافتند، بسیاری از ما وقتی از زندگی به ستوه می‌آییم و به آخرین حد نیروی خود می‌رسیم در نا امیدی و یاس به سوی خدا قدم برمی‌داریم.
وی با اشاره به یافته الکسیل کارل، که گفته بود« دعا و نماز قوی‌ترین نیرویی است که چون قوه جاذبه زمین وجود حقیقی و خارجی دارد. در حرفه پزشکی خود من مردانی را دیده‌ام که پس از آنکه تمام معالجات دیگر در حان آنان موثر واقع نشده بود به نیروی دعا و عبادت از بیماری و مالیخولیا (= مرض دماغی است که خیالات بیهوده و اندوه شدید تولید می‌کند.) رهایی یافتند»، گفت: دعا و نماز، چون رادیو یک منبع نیروی مشعشعی است که خود به خود تولید می‌شود.

سروری با اشاره به آیه« نَحْنُ اقْرَبُ الَیکمْ مِنْ حَبْلِ الْوَرید؛ من، از رگ گردن به انسان نزدیک تر هستم» گفت: از راه دعا بشر می‌کوشد نیروی محدود خود را با متوسل شدن به منبع نامحدود تمام نیروها را افزایش دهد، با توجه به این آیه بدون شک تعبیری ظریف و زیباتر از این برای قرب و نزدیکی بین خالق و مخلوق، عابد و معبود و بنده و مولا وجود ندارد.
وی اظهار کرد: وقتی که ما دعا می‌خوانیم خود را به قوه پایان ناپذیری که تمام کائنات را به هم پیوسته، متصل و مربوط می‌کنیم, غیرممکن است مرد یا زنی تنها برای یک لحظه به دعا بپردازد و نتیجه مثبت و مفیدی از آن نگیرد.
 نویسنده کتاب «الفبای زندگی»گفت: دعا کردن علاوه بر اینکه پاداشی از سمت خداست و ما را نیز به رسیدن آرزوهایمان نزدیک‌تر می‌کند؛ از نظر روانشناسان برای سلامت روح و شادابی و آرامش ما دعا کردن مفید است و مانند یک قرص ضد استرس عمل کرده و ما را آرام‌تر می‌کند، بنابراین دعا نه ‌تنها می‌تواند در زمان‌های بحرانی به‌عنوان ابزاری شفابخش اثرات مثبتی داشته باشد، بلکه قادر خواهد بود سلامت عمومی فرد را نیز حفظ کند.
سروری با بیان این‌که دعا عامل بازدارنده از یاس و ناامیدی است، افزود: راز و نیاز و استعانت از درگاه خداوند ضمن اینکه به انسان اعتماد به نفس می‌دهد او را به تلاش و کوشش بیشتر دعوت می‌نماید، و از نگرانی خارج و آرامش را به او هدیه می‌کند، بنابراین دعا هنگام حوادث سخت و طاقت فرسا به انسان نیرو، امیدواری و آرامش می‌بخشد و از نظر روانی، اثر غیرقابل انکاری دارد.
انتهای پیام