چهل سالگی انقلاب اسلامی فرصت مناسبی است که مسیر حرکت آن به مثابه یک حرکت تکاملی در حوزههای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و... در شاخصهای مختلف واکاوی شود.
انقلاب زمینه حضور فعالانه دین در عرصههای مختلف را فراهم کرد
آیتالله محسن غرویان، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه، در گفتوگو با خبرنگار ایکنا، درباره تأثیر انقلاب اسلامی در شکوفا کردن ابعاد سیاسی و اجتماعی دین گفت: تفکری از قدیم وجود داشت که معتقد به جدایی دین از سیاست بود و دین را امری مربوط به آخرت و نه دنیا تلقی میکرد که همان تفکر سکولار است. انقلاب اسلامی و نگاه امام خمینی(ره) باعث شد که این تفکر نادرست ابطال شود و انقلاب نشان داد که دین میتواند در عرصه سیاست و مسائل اجتماعی حضور فعالانه داشته باشد. در واقع توانایی بالقوه دین به فعلیت رسید.
وی ادامه داد: تشکیل حکومت جمهوری اسلامی، تدوین قانون اساسی و اداره کشور بر مبنای قوانین دینی عملاً پیوند دین و سیاست را به منصه ظهور رساند و دستاورد مهمی برای انقلاب اسلامی بود.
مسیر چهل ساله انقلاب نمایانگر زنده و پویا بودن اجتهاد است
عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) اظهار کرد: مسئله دیگر این است که در نظام قانونگذاری، فقه و حقوق اسلامی مقولهای به نام اجتهاد وجود دارد که امری پویاست و مجتهدان کسانی هستند که بر مبنای آموزههای دینی میتوانند موضوعات اجتماعی را مورد تحلیل قرار دهند و حکم را استنباط کنند. مسیر چهل ساله انقلاب اسلامی بیانگر آن است که این اجتهاد پویا و زنده است و علمای دین متناسب با مقتضیات زمان و مکان و تحولات روز اجتماعی میتوانند احکام دینی و اسلامی را استنباط کنند.
وی یادآور شد: نکته بعد اینکه انقلاب اسلامی زمینه کاربردی شدن دین، فقه و حقوق اسلامی را در حوزه مسائل عینی و مبتلابه جامعه فراهم ساخت و این بعد دین را به اثبات رساند. در واقع انقلاب اسلامی نشان داد که دینداری صرفاً نظریهپردازی ذهنی نیست، بلکه میتوان آموزهها و دستورالعملهای دین را با مسائل اجتماعی و سیاسی پیوند داد و کارآمدی دین در عرصههای مختلف را نمایان کرد.
رسالت مهم حوزههای علمیه و روحانیت برای ارائه نظریات جدید به منظور حل مشکلات روز
آیتالله غرویان درباره نقش و رسالت مهم روحانیون و اندیشمندان دینی به منظور ارائه پاسخهای برآمده از دین برای شبهات و مسائل سیاسی، بینالمللی و اجتماعی روز کشور و به ویژه نسل جوان و مقابله با تلاش دشمنان برای القای ناکارآمدی دین در اداره کشور گفت: به اعتقاد من این وظیفه مهم علما، روحانیون و مجتهدان است که متناسب با مقتضیات زمان و مکان استنباطهای خود را از مبانی دینی و اجتهادشان را براساس متون دینی تنظیم و به جامعه ارائه کنند.
این استاد حوزه ابراز کرد: امروز نظریات اجتهادی و استنباطی جدیدی پیرامون موضوعات و مسائل روز جامعه مطرح میشود و این هم دستاورد انقلاب اسلامی است؛ به عبارتی دین با انقلاب اسلامی به صحنه عینی جامعه آمده و مجتهدان و علما باید با ارائه نظریات جدید راه حلی برای مشکلات امروز جامعه ارائه دهند.
وی تصریح کرد: درست است که شبهات به ویژه با گسترش ارتباطات و توسعه فضای مجازی زیاد شده، ولی از طرف دیگر به ارائه پاسخهای جدید هم منجر شده و این شبهات موجب شده که علما و روحانیون نواندیش با غور و مطالعه در دین پاسخهایی متناسب با تحولات امروز ارائه دهند. اجتهاد بهروز نیاز امروز ماست، زیرا امام صادق(ع) فرمودند که اگر عالم به زمان خود باشید، مشکلات و شبهات شما را از پا درنمیآورد.
آیتالله غرویان بیان کرد: اگر علما و حوزههای علمیه بهروز باشند و با حفظ مبانی فقهی و اصولی نظریات جدید ارائه دهند و مشکلات را پاسخ دهند، به بنبست نخواهیم رسید. همان طور که ذکر شد شبهات متوقف نمیشود. لذا پاسخ به این شبهات هم نباید متوقف شود و ضروری است قرائتهای نو در فقه مطرح شود.
اصلاح و تکمیل الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، به مثابه فرصتی برای ارائه قرائتهای نو و کاربردی از دین
آیتالله غرویان درباره پالایش و غنیسازی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به مثابه فرصتی برای برداشتها و قرائتهای نو و جدید از دین و پیوند آن با مسئله پیشرفت بومی همهجانبه گفت: قطعاً این فرصت بسیار مغتنم است که حوزههای علمیه، مراجع و علمای دینی باید از آن استفاده کنند. خواست همه ما این است که دین و دینداری در جامعه حفظ شود و تعمیق یابد. تحقق این هدف در گرو آن است که قرائتهای نو، کاربردی و مفید به جامعه ارائه شود.
وی با تأکید بر اینکه در فضای جهانی امروز دین باید کارآمدی خود را بیش از پیش نشان دهد، گفت: دین باید به مشکلات حوزههایی مانند بانکداری، اقتصاد، تجارت بینالملل، روابط بینالملل، قضاوت و امثال اینها، که نیازهای مردم است، پاسخ دهد. انقلاب اسلامی زمینه این کار را فراهم کرده و اصلاح و تکمیل الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت یکی از این فرصتها و عرصههای نمایش کارآمدی دین است و باید با روش فقه جواهری این مشکلات را حل کرد که این امر میتواند در اقبال بیشتر مردم و نسل جوان به دین تأثیر اساسی بگذارد.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام