توجه به رکوعات قرآن برای ترجمه‌ای روان‌تر/ سهولت در حفظ و آموزش
گروه فعالیت‌های قرآنی ــ خادم‌القرآن محمد سهیلی‌پور از چهار سال فعالیت در زمینه ترجمه قرآن، آن هم با توجه به رکوعات قرآن، خبر داد و این شیوه را برای حفظ آیات و آموزش سریع‌تر مؤثر دانست.
محمد سهیلی‌پور، منتخب همایش تجلیل از خادمان قرآن، در سال 74 در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، درباره علاقه‌مندی‌اش به فعالیت‌های قرآنی، گفت: توفیق داشتم از سال 64 تاکنون بر روی مباحث قرآنی به ویژه در حوزه نشر مکتوب و البته بیشتر بر روی تولید نرم‌افزارهای قرآنی فعالیت کنم.
وی با تأکید بر فعالیتش در بُعد پژوهش و آموزش قرآن، درباره آخرین اثرش اضافه کرد: ترجمه روان قرآن کریم یکی از فعالیت‌های جدیدی است که داشته‌ام، اما هنوز به مرحله چاپ نرسیده است. تقریباً چهار سال برای تهیه و تدوین این ترجمه زمان گذاشته‌ام.
سهیلی‌پور درباره امتیازات این ترجمه اظهار کرد: توجه به پاراگراف‌بندی قرآن از نکات قابل توجه در این ترجمه است. البته نخستین فردی نیستم که این کار را انجام داده‌ام و در گذشته برخی از صاحب‌نظران به این شکل عمل کرده‌اند، اما من با رویکرد جدیدی آن را انجام داده‌ام.
وی ادامه داد: سبک ترجمه‌های فعلی این گونه است که پشت سر هم ترجمه را نگارش کرده‌اند و حال آنکه ما در تمام زبان‌ها نشانه‌‌های سجاوندی داریم که به درست‌خوانی و فهم متن کمک می‌کند. یکی از علائم این است که پاراگراف کجا شروع می‌شود و کجا پایان می‌یابد، چیزی که در مورد قرآن‌های معمولی رعایت نمی‌شود. در صورتی که این مفهوم در قالب معنایی به عنوان «رکوع» در قرآن بوده که معادل همان پاراگراف است.
این تولید‌کننده نرم‌افزارهای قرآنی اضافه کرد: علت اینکه به آن رکوع می‌گویند این است که طبق عقیده برخی از فقها، علما و قرآن‌شناسان لازم نیست بعد از سوره حمد، سوره‌ای دیگری به صورت کامل خوانده شود و می‌توان بخشی از آیات را قرائت کرد، چیزی که اهل تسنن به آن عمل می‌کنند و با خواندن بخشی از آیات یک سوره در نماز واجب، به رکوع می‌روند و به این علت به این واحد رکوع می‌گویند.
وی با اشاره به اینکه قرآن شامل 557 رکوع است، اضافه کرد: این طبق قرائت متعارف و مرسوم است. البته بر آن تجدید نظر کرده‌ام و اعتقاد من این است که تعداد رکوعات قرآن و پاراگراف‌ها بیش از این است، یعنی بالای 900 عدد است؛ چراکه توجه به این پاراگراف‌ها در معنی‌شناسی، حفظ و آموزش قرآن مهم است.
سهیلی‌پور با اشاره به رویه اشتباه حفظ آیات براساس صفحه بیان کرد: در یک صفحه نه موضوع شروع می‌شود و نه موضوع تمام می‌شود. حتماً باید این حفظ با توجه به معنا انجام شود، چنانکه امام علی(ع) فرموده‌اند: «لاخَیْرَ فى قِرائَة لَیْسَ فیها تَدَبُّرٌ»، یعنی اگر در قرآن تدبر نشود خیری در قرائت آن نیست. مرحله پیش از تدبر، درک ساده معناست که این درک معنا مستلزم درک این است که موضوع از کدام آیه شروع و به کدام آیه ختم می‌شود.
وی ادامه داد: علاوه بر پاراگراف‌بندی در ترجمه جدیدی که انجام شده، برای هر پاراگراف عنوانی نیز انتخاب شده است. برای مثال پنج آیه اول سوره بقره به معرفی متقین، دو آیه بعد به معرفی کافرون و سپس 13 آیه معرفی منافقین است که این گونه آیات دسته‌بندی می‌شوند.
این تولید‌کننده نرم‌افزارهای قرآنی با اشاره به اینکه علما و مفسران نیز گاه در تفاسیر خود به این موضوع توجه کرده‌اند، بیان کرد: معمولاً مترجمان و افرادی که قرآن را چاپ می‌کنند به این توجه ندارند. برای مثال علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به این موضوع پرداخته است.
وی با اشاره به عنوان این کتاب، گفت: «قرآن و ترجمه روان آموزشی» عنوان این کتاب است که با مترجمی بنده به زیور چاپ آراسته می‌شود. کار ترجمه سال گذشته تمام شد و 100 نسخه به صورت آزمایشی در اختیار صاحب‌نظران قرار گرفت تا پس از احصای نظرات آنها به ترجمه روانی از قرآن دست پیدا کنیم.
سهیلی‌پور تأکید کرد: این ترجمه کار جمعی از قرآن‌شناسان است. درست است که اسم بنده به عنوان مترجم ذکر شده است، اما این کار گروهی متشکل از قرآن‌شناسان و پژوهشگران است. از ویژگی دیگر این قرآن این است که جمله به جمله ترجمه شده، نه آیه به آیه، برخلاف ترجمه‌های رایج، به گونه‌ای که اگر فردی مدتی با این ترجمه کار کند، ترجمه کردن قرآن را فرامی‌گیرد.
وی با اشاره به اینکه ترجمه تعدادی از آیات به دلیل برداشت‌های متفاوت مورد اختلاف مترجمان است، بیان کرد: سعی کرده‌ام شرح بیشتری در پاورقی برای آن آیات در نظر بگیرم. همچنین از متنی خوانا، کم‌اعراب و اصطلاحاً رسم‌الاملاء برخوردار است.
این فعال قرآنی درباره اینکه چه زمانی این ترجمه وارد بازار نشر می‌شود، بیان کرد: امیدوارم تا پایان بهار مجوز این ترجمه صادر شود.
سهیلی‌پور درباره اینکه آیا طی این سال‌ها آن گونه که باید و شاید به مردم معرفی شده است یا خیر؟ گفت: ضرب‌المثلی هست که «مشک آن است که خود ببوید، نه آنکه عطار بگوید»، انتظار نداریم که فردی و یا ارگانی ما را معرفی کند. این علاقه‌مندی را از سال 64 نشان دادم؛ به گونه‌ای که بی‌وقفه موضوع کارم قرآنی بوده است. از اواخر دهه 60، حدود 20 نرم‌افزار قرآنی را تولید کردم که این نرم‌افزارها در دهه 70 در اوج بودند و دهه 80 و 90 متأسفانه بنا بر شرایط جامعه افت کردند.
سهیلی‌پور علت اینکه زندگی‌اش را وقف قرآن کرده است، گفت: دوست داشتم کار مفیدی را انجام دهم. پس از مطالعه و بررسی، به این نتیجه رسیدم که مفیدترین کار این است که اصلاح شوم و خودم را در مسیر صحیح زندگی و هدایت قرار دهم. قرآن کتاب اصلاح افراد است، یعنی اگر فرد به خواندن قرآن مداومت داشته باشد، به تدریج روح و روانش پاک می‌شود و به سمت خوبی‌ها گرایش پیدا می‌کند.
وی اظهار کرد: متأسفانه عملکرد عده‌ای از قرآنیان موجب شده است که عده‌ای از جوانان از قرآن دور شوند، اما جوانان باید بدانند نباید به دلیل این اشتباهات، خود را از این کتاب ارزشمند محروم کنند. این کتاب پیام مهمی دارد و اگر این پیام را درک کنیم و در زندگی آن را استفاده کنیم، هنگامی که زندگیمان پایان می‌یابد، احساس پشیمانی نمی‌کنیم، چون می‌دانیم که زندگیمان در مسیر صحیحی قرار گرفته است، اما هر مسیری غیر از قرآن در پایان عمر پشیمانی می‌آورد. آنجا که می‌فرماید: «إِذَا بَلَغَتِ الترَاقیَ» یعنی آن فشار مرگ به انسان هجوم می‌آورد و انسان مطمئن می‌شود که رفتنی است، می‌گوید کاش در مسیر صحیحی زندگی می‌کردم.
این تولید‌کننده نرم‌افزارهای قرآنی با تأکید بر اینکه قرآن تمام خوبی‌ها را به ما نشان می‌دهد، بیان کرد: همان چیزهایی که خداوند در جان ما الهام کرده است، چنانکه در سوره شمس پس از 11 بار قسم، آمده است «فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها». بدی‌ها و خوبی‌ها را خداوند به تک‌تک ما الهام کرده و قرآن برای یادآوری و تذکر آنها آمده است. لذا به همین دلیل می‌گویند قرآن کتاب ذکر است. یعنی توجه به قرآن توجه به خویشتن است.
انتهای پیام
