آیا نمایشگاه قرآن مشهد توانست انتظارات و خواسته‌های غرفه‌داران را برآورده کند؟
گروه فعالیت‌های قرآنی- امسال خوشبختانه علاوه بر اینکه شاهد تغییر یافتن مکان برگزاری نمایشگاه بودیم، افزایش تعداد غرفهها و همچنین ارتقای سطح کیفی برخی از غرفه‌های این دوره از نمایشگاه قرآن و عترت مشهد که برنامه‌های متنوع‌تری را نسبت به سال گذشته داشتند، چشم‌نواز بود، اما غرفه‌هایی هم بودند که باز هم نتوانستند در نمایشگاه امسال آنگونه که باید ظاهر شوند.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، نمایشگاه بین‌المللی قرآن‌کریم که یکی از رویدادهای قرآنی مهم کشور به‌شمار می‌رود، چهارده سالی است که در مشهد برگزار می‌شود و هر سال هم با برخی منتقدین و موافقان مواجه بوده است. این در حالی است که با توجه به اینکه سال گذشته محل برگزاری این نمایشگاه در عرصه میدان شهدا بود، اغلب افراد و به ویژه غرفه‌داران از فضای محدودی که در نظر گرفته شده بود، اظهار نارضایتی داشتند و بر این اساس متولیان این امر محل برگزاری نمایشگاه را به نمایشگاه بین‌المللی تغییر دادند..
همین امر هم سبب شد که علاوه بر مخاطبان، غرفه‌داران نیز گلایه‌ها و همچنین پیشنهاداتی را هر ساله در امر برگزاری نمایشگاه داشته باشند. از این رو بر این شدیم تا گزارشی از چهاردهمین دوره برگزاری نمایشگاه بین‌المللی قرآن و عترت مشهد داشته باشیم تا ببینیم امسال چه انتقادات و پیشنهاداتی بر این دوره از نمایشگاه وارد شده است. از این روی به سراغ چندین غرفه رفتیم و با آن‌ها در خصوص برگزاری این دوره از برگزاری نمایشگاه به گفت‌وگو نشستیم و آن‌ها نیز نظرات و پیشنهادات خود را ارئه دادند.
از عملکرد اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گله دارم
در ابتدا به سالن فردوسی که اغلب غرفهها در آنجا قرار داشت سری زدیم. تا حدودی ازدحام و چیدمان غرفهها به گونه‌ای بود که شاید به سختی برخی از غرفهها را پیدا می‌کردیم، اما با توجه به اینکه اغلب غرفهها مختص کودکان بودند و در این دوره از نمایشگاه شلوغی و هیجان خاصی برای کودکان به وجود آورده بود، به سراغ غرفه موسسه «شکوه رضوان نبوی» که مختص کودکان بود، رفتیم و با کارشناس مسئول این موسسه در خصوص این دوره از نمایشگاه به گفت‌وگو نشستیم.
زهرا شهریاری در گفت‌وگو با ایکنا اظهار کرد: این غرفه به آموزش‌هایی که پیش از دبستان برای کودکان نیاز است، اختصاص دارد. همچنین علاوه بر بخش کودکان نیز برای بزرگسالان فعالیت‌های قرآنی از جمله روخوانی، روانخوانی، تفسیر، نهج‌البلاغه، توحید، امامت و دوره‌های مهدویت را طراحی کردیم.
شهریاری با اشاره به کم و کیف برگزاری این دوره از نمایشگاه خاطرنشان کرد: انتخاب نمایشگاه بین‌المللی برای برگزاری نمایشگاه قرآن انتخاب به جایی بود، چرا که امکانات خانوادگی و فضای مطلوبی را برای خانواده‌ها فراهم کرد که علاوه بر استفاده از فضای باز نمایشگاه، از داخل نمایشگاه هم بازدید داشته باشند. این موضوع خود نقطه مثبتی در این خصوص بوده و می‌توانست به نوعی توانست به جذب بازدیدکنندگان نیز کمک کند.
وی افزود: همچنین غرفهها به گونه‌ای جذاب و متفاوت طراحی شده بودند که می‌توانست تمام سلایق را به خود جذب کند.
این کارشناس مسئول موسسه شکوه رضوان نبوی گفت: من همیشه در سال‌های گذشته به عنوان بازدید‌کننده در نمایشگاه حضور داشتم، اما امسال که به عنوان غرفه‌دار حضور یافتم و خوشبختانه از برگزاری این دوره راضی بودم، اما گاهی از عملکرد اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی که متولی این امر هستند، گله دارم چرا که قرار بود امکاناتی را در اختیار ما قرار دهند و تا حدودی نتوانستند انتظارات ما را برآورده کنند.
شهریاری تصریح کرد: اما نکته مهمی که در این راستا وجود دارد این است که برخی از خانواده‌ها و به ویژه خانواده‌های مذهبی که علاقه حضور در نمایشگاه را داشتند، متاسفانه به دلیل تبلیغات کمی که در این خصوص صورت گرفته بود از برگزاری نمایشگاه اطلاعی نداشتند.
وی افزود: امیدوارم برای سال‌های آینده تبلیغات بیشتری به ویژه در مناطق حاشیه شهر صورت گیرد، به دلیل اینکه این دسته از افراد کمتر در اینگونه فضاها حضور دارند و به نوعی شاید بتوان گفت به این فضاها نیازمند هستند. این تبلیغات می‌تواند در قالب توزیع برگه‌های تبلیغاتی رایگان در بین مردم سطح شهر، مناطق محروم و همچنین حاشیه شهر موثر واقع شود.
فعالیت غرفهها شناسایی و سپس غرفه به افراد، واگذار شود
غرفه‌ای که هر ساله با فعالیت‌های متنوعی در نمایشگاه حضور دارد و سعی می‌کند تا هر سال دستاورد‌های تازه‌ای را برای مخاطبان و همچنین بازدیدکنندگان داشته باشد، غرفه اداره‌کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی است. در همین خصوص پای صحبت‌های غلامرضا حجازی یکی از افرادی که در این غرفه فعالیت دارد، نشستیم.
وی در گفت‌وگو با ایکنا عنوان کرد: با توجه به اینکه سال گذشته نمایشگاه قرآن و عترت مشهد در عرصه میدان شهدا برگزار شد، اغلب غرفه‌داران از این مسئله که فضای میدان شهدا کافی نبوده و... شکایت داشتند، اما خوشبختانه امسال فضای نمایشگاه بین‌المللی بهترین گزینه برای برگزاری چنین نمایشگاهی بود.
این غرفه‌دار اظهار کرد: در نمایشگاه امسال چیدمان غرفهها به خوبی طراحی شده و به گونه‌ای بود که بازدیدکنندگان به راحتی می‌توانستند غرفه مورد نظر خود را پیدا کنند. همچنین برخی از غرفه‌های مهم و تاثیر‌گذار نیز در جایی طراحی شده بودند که بسیار مناسب و در شان فعالیت آن‌ها بود.
وی ادامه داد: اما از طرفی، برخی از غرفهها هیچگونه فعالیت خاص و مفید در راستای اهداف نمایشگاه نداشتند و صرفا جهت حضور در نمایشگاه شرکت کرده بودند که این کار، خود منجر به این امر شده بود که تنها بخشی از نمایشگاه را اشغال کنند.
حجازی تاکید کرد: چه خوب است که در سال‌های آینده پیش از آنکه غرفهها به داوطلبان واگذار شود، ابتدا فعالیت‌های آن‌ها شناسایی شود و بدانند که بنا است توسط آن حوزه، کاری درخور نمایشگاه صورت گیرد و سپس غرفه‌ای را در اختیار آن‌ها قرار دهند.
وی افزود: اگر این کار صورت نگیرد و به هرکسی غرفه‌ای واگذار شود تا در نمایشگاه حضور داشته باشند، قطعا باز هم سال آینده یا این مشکل مواجه خواهیم شد و غرفه‌هایی حضور پیدا خواهند کرد که چهره نمایشگاه را زشت خواهند کرد و به نوعی جذابیت را از نمایشگاه می‌گیرند.
باید به برخی از غرفهها فضای بزرگتری اختصاص یابد
جهت تکمیل گزارش خود به سالن هشت ضلعی سری زدیم، اما در این سالن هم غرفه‌داران تمایلی به مصاحبه نداشتند. به هر حال غرفه آموزش و پرورش را که می‌تواند در هر سال نقش موثری را برای دانش‌آموزان در نمایشگاه ایفا کند، انتخاب کردیم و با فاطمه بهرامی، یکی از نمایندگان این غرفه به گفت‌وگو پرداختیم.
وی در گفت‌وگو با ایکنا در خصوص فعالیت‌هایی که در غرفه خود به انجام می‌رسد، عنوان کرد: در این غرفه فعالیت‌های قرآنی از جمله حفظ جزء سی قرآن، امام‌شناسی، نقاشی چهره و مشاوره دینی در قالب بازی برای کودکان طراحی شده است.
این غرفه‌دار گفت: خوشبختانه از این غرفه استقبال خوبی صورت گرفت، اما اگر فضای بزرگتری به ما اختصاص داده می‌شد قطعا می‌توانستیم با توجه به بازی‌های بیشتری که طراحی کرده بودیم، فعالیت بیشتری داشته باشیم و با این کار قطعا شاهد حضور کودکان در این غرفه بودیم. اما متاسفانه با توجه به فضای کمی که به ما اختصاص داده شده بود، نتوانستیم برنامه‌هایی را که در نظر داشتیم را به صورت کامل ارائه دهیم.
بهرامی در خصوص کیفیت این دوره از نمایشگاه قرآن‌کریم نیز اظهار کرد: در این خصوص باید گفت که در بخش حوزه‌های علمیه، فعالیت تخصصی صورت گرفت، به گونه‌ای که حتی توانستند ارائه‌ای از پایان نامه‌های خود نیز داشته باشند.
این مسئول غرفه آموزش و پرورش ادامه داد: در حالی که نباید اینگونه می‌بود، چرا که نمایشگاه بین‌المللی مختص عوام بوده و نباید چنین غرفه‌هایی برنامه‌های خود را به صورت تخصی ارائه می‌دادند که در این صورت مردم هم می‌توانستند از آن‌ها استفاده کنند و یا حتی شاید برای کودکان و نوجوانان نیز جذاب‌تر باشد.
وی با اشاره به فضای در نظر گرفته شده برای این دوره از نمایشگاه، خاطرنشان کرد: در واقع فضایی که امسال برای برگزاری نمایشگاه بین‌المللی قرآن و عترت انتخاب شد، فضای بسیار خوبی نسبت به فضای نمایشگاهی سال گذشته بود.. امیدوارم که در سال‌های آینده نیز همین فضا انتخاب شود و تصمیمی مبنی بر تغییر فضا گرفته نشود.
بهرامی تاکید کرد: البته که اگر این موضوع را در نظر داشته باشند که فضای بزرگتری در اختیار برخی از غرفهها قرار دهند نیز قطعا می‌تواند مفیدتر و تا حدودی هم جذاب‌تر باشد، چرا که در این صورت، آن دسته از غرفه‌هایی که برنامه‌های متعددی دارند می‌توانند در ارائه برنامه‌هایشان موفق عمل کنند.
نمایشگاه قرآن و عترت امسال هیچ دستاورد مثبتی به‌همراه نداشت
در سالن هشت‌ضلعی می‌مانیم، به نظر می‌رسد برخی غرفه‌داران از اینکه نظراتشان را به گوش متولیان برگزاری نمایشگاه برسانند، هراس دارند و حاضر به مصاحبه نمی‌شوند. اما بالاخره به سراغ بخش عفاف و حجاب می‌رویم و با سارا کاویانی‌فر، یکی از غرفه‌داران این بخش که دارای تحصیلاتی در زمینه حوزه علمیه است به گفت‌وگو می‌نشینیم.
وی در گفت‌وگو با ایکنا گفت: نمایشگاه قرآن امسال نسبت به سال‌های گذشته تفاوت چندانی ندارد، چرا که با توجه به اینکه ما از ده سال گذشته که شاهد برگزاری نمایشگاه قرآن مشهد بوده‌ایم، تاکنون هیچگونه تغییری در نمایشگاه مشاهده نکردیم. ما نیز هر ساله به عنوان یک غرفه‌دار شرکت می‌کنیم تا صرفا در نمایشگاه حضور داشته باشیم و تنها عنوان شود که حضور داریم.
کاویانی‌فر ادامه داد: غرفهها فعالیت خاصی را دنبال نمی‌کنند، در این میان نیز باید گفت غرفه کودکان فضای شلوغی را در نمایشگاه ایجاد کرده و دلیل این امر حضور خانواده‌ها به همراه فرزندان‌شان است.
این غرفه‌دار خاطرنشان کرد: در واقع نمایشگاه امسال دستاورد خاص و جدیدی را به همراه نداشت که عنوان شود نمایشگاه قرآن امسال با این دستاورد توانست بدرخشد. البته تنها نقطه قوتی که داشت این بود که فضای بزرگتری را به ما اختصاص داده بودند تا بتوانیم برنامه‌هایی را که طراحی کرده بودیم را محقق کنیم.
وی گفت: البته برگزاری نمایشگاه امسال در این فضا با مشکلاتی نیز همراه بود، به لحاظ اینکه من به عنوان یک خانم برایم سخت بود که مسیر طولانی را ساعت 12 شب به منزل برگردم. سال گذشته که در عرصه میدان شهدا شاهد برگزاری نمایشگاه بودیم، این مسیر برایم بسیار راحت بود و هیچ مشکلی نداشتم.
کاویانی‌فر اظهار کرد: از این رو تمایل داشتم نمایشگاه قرآن در همان فضای میدان شهدا برگزار می‌شد تا زائرین هم بتوانند از این فضا استفاده کنند. با توجه به تبلیغات محدودی که در شهر انجام شد، نیازمند گستردگی امر تبلیغات بودیم تا زائرین هم اطلاع پیدا می‌کردند که چنین نمایشگاهی در مشهد هم برگزار می‌شود که این می‌توانست بزرگترین نقطه ضعف نمایشگاه قرآن و عترت امسال به شمار آید.
این غرفه‌دار خاطرنشان کرد: به اعتقاد من متولی امر برگزاری نمایشگاه تمام تلاش خود را کرده است، اما باز هم این نمایشگاه در شان مشهد به عنوان کلان‌شهر مذهبی دنیا نبود و به نوعی بیشتر جنبه اینکه عده‌ای به صورت روتین در نمایشگاه حضور یابند را پیدا کرده بود.
نمایشگاه قرآن هم مانند سایر فعالیت‌ها در جهت ترویج نیاز به زمان دارد
در ادامه این گزارش سری به غرفه آستان قدس رضوی که هر سال حضور پررنگی در نمایشگاه قرآن داشته و در قالب بخش‌های مختلف سعی دارد برنامه‌های متنوعی را داشته باشد، زدیم و با نرگس یزدانی‌فر که غرفه‌دار بخش مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی بود، به گفت‌وگو پرداختیم.
وی در گفت‌وگو با ایکنا در ابتدا با اشاره به فعالیت این غرفه عنوان کرد: در این غرفه سعی شده است که به نوعی بتوانیم انس با قرآن در خانواده را ترویج دهیم. به همین منظور بازی‌های قرآنی برای کودکان طراحی شده که آن‌ها بتوانند از این طریق برخی از سوره‌های قرآن را حفظ کنند.
یزدانی‌فر خاطرنشان کرد: نمایشگاه بین‌المللی مکان بسیار خوبی برای برگزاری نمایشگاه بین‌المللی قرآن‌کریم است، چرا که در این فضا نسبت به سال گذشته شاهد افزایش تعداد بازدیدکنندگان بسیاری بودیم.
این غرفه‌دار عنوان کرد: تا حدودی این نمایشگاه توانست در ایجاد انس با قرآن در مخاطب موفق عمل کند، اما بازهم این کار همانند سایر فعالیت‌ها برای اینکه در جامعه ترویج داده شوند، نیاز به زمان دارد. اما در مقایسه با سال‌های گذشته باید گفت که به لحاظ استقبال و هم افزایش غرفهها، فضای بسیار مطلوبی بود که در ادامه قطعا شاهد نتایج خوب و مفیدتری خواهیم بود.
با توجه به این نگاه‌ها و نظرات باید منتظر بود تا دید که آیا این نمایشگاه گامی رو به جلو خواهد گذاشت و یا اینکه هیچ پیشرفتی نخواهد کر؟ آیا این نظرات می‌تواند تاثیر مطلوب‌تری در نمایشگاه به جای بگذارد یا خیر. به هر حال باید منتظر زمان بود که نمایشگاه قرآن و عترت مشهد می‌تواند در حد انتظارات غرفه‌داران و همچنین مخاطبان باشد و یا اینکه به همان روشی که تا امسال پیش رفته است، به کار خود ادامه خواهد داد.
گزارش از لیلا نیک‌ذات، خبرنگار ایکنا
انتهای پیام
