به گزارش خبرنگار ایکنا، هر ساله در چنین روزهایی شاهد فعالیتهای دوچندان ناشران بودیم که سعی میکردند تازههای نشر خود را به نمایشگاه کتاب برسانند، اما شیوع ویروس کرونا بر بسیاری از مشاغل از جمله صنف نشر کتاب اثرگذار بوده و باعث کسادی و بیرونقی بیش از پیش نشر کتاب شده است. در سال گذشته و پیشتر نیز وضعیت نشر چندان مناسب نبود و شمارگان و عناوین تازههای کتاب به شدت کاهش پیدا کرده بود. امسال نیز که فصل بهار را با ویروس کرونا آغاز کردهایم، سرنوشت نمایشگاه کتاب تهران در سال جاری همچنان نامشخص است، زیرا هنوز زمان عزیمت این میهمان ناخوانده روشن نیست.
به هر حال مطابق ماههای گذشته تازههای نشر کتاب را نه براساس آمار خانه کتاب زیرا هیچ کتابی در سال جدید ثبت نشده است، بلکه براساس آنچه ناشران و رسانهها از تازههای کتاب اطلاعرسانی کردهاند، در گزارش پیش رو تعدادی از این عناوین را در حوزه اندیشه، دین و قرآن معرفی میکنیم.
رحیق مختوم
جلد ۳۲ کتاب ارزشمند «رحیق مختوم» شرح حکمت متعالیه، اثر آیتالله جوادی آملی، با همکاری پژوهشگاه علوم وحیانی معارج و مرکز بینالمللی نشر اسرا منتشر شده است، این اثر جلد سی و دوم از مجموعه مجلدات کتاب رحیق مختوم است که به شرح بخش ۲ از جلد ۸ کتاب شریف اسفار میپردازد.
قرآن منسوب به دستخط پیامبر(ص)
قرآن منسوب به دستخط حضرت محمد(ص) با استفاده از نامههای منسوب به آن حضرت در موزههای دنیا، آماده نشر و نذر آستان قدس رضوی شده و نخستین نسخه آن به حضرت زهرا(س) تقدیم شده است. تاکنون ۹ جلد قرآن کریم به صورت مصحف کامل با دستخط منسوب به ائمه معصومین(ع) با نرمافزار جامعی بازآفرینی و احیا شده است. همچنین ۴ جلد کتاب حدیث و ادعیه با دستخط منسوب به ائمه اطهار شامل نهجالبلاغه، صحیفه سجادیه، عیون اخبارالرضا و مفاتیح الکلام به همین شیوه منتشر شدهاند.
بیشتر بخوانید:
۷ جلد ترجمه قرآن کریم نیز با رسمالخط ابداعی به ۷ زبان زنده دنیا کتابت شده که در این رسمالخط تمام قرآن فقط با نام جلاله الله است. در همین راستا ۳ جلد کتاب با دستخط منسوب به حضرت رسول اکرم (ص) که رسمالخط آن از نامههای منسوب به آن حضرت که در موزههای دنیا موجود هستند، به صورت نرمافزاری در نگارش قرآن کریم، نهج الفصاحه و خطبه غدیر استفاده شده است.
بقیه قرآنها هم به همین صورت بوده، یعنی چند صفحه بیشتر موجود نبوده، اما با نرمافزار در قالب یک قرآن کامل بازآفرینی شده و مانند دستخط احیا شده، احادیث و روایات هر کدام از ائمه اطهار نیز با دستخط مبارک خودشان منتشر شده است. همچنین بازآفرینی قدیمیترین قرآن موجود در جهان که به قرآن ۴ صفحهای دانشگاه بیرمنگام مشهور است و قدمت آن به زمان حیات پیامبر اکرم(ص) برمیگردد و به همین دلیل احتمال کتابت آن توسط حضرت علی(ع) بسیار زیاد است نیز انجام شده و در قالب یک جلد قرآن کامل تقدیم کتابخانه آستان قدس رضوی شده است.
پاسخ به شبهات دینی در روزگار کرونا
پرسشهای دختر، پاسخهای پدر با عنوان «پاسخ به شبهات دینی در روزگار کرونا» به کوشش جمعی از طلاب حوزه علمیه مشهد و انتشارات بهنشر به عنوان کتاب این انتشارات روانه بازار نشر شد. در این کتاب به پرسشهایی مانند اینکه در قبال این ویروس چه باید کرد؟ آیا در تقابل علم و دین، دین شکست میخورد یا علم؟ و ... پاسخ داده میشود. در بخشی از این کتاب پدر در پاسخ به این پرسشهای دختر میگوید: در اسلام به قدری علم، ارزش دارد که هزاران رکعت نماز عابد، برابر یک رکعت نماز عالم است و در قرآن سورهای به نام قلم داریم و کتاب مقدس مسلمانان از نوع خواندنی (قرآن) است و اولین باب کتب حدیثی کتاب «العقل» است و پیامبر(ص) میفرمایند: علم را حتی از چین (دورترین نقطه و منطقه کفار) یاد بگیرید.
در درباره رعایت نکات بهداشتی، بیشترین دستورات را دارد، مثل شستن دست، وضو، غسل، طهارت و... و در سیره اهل بیت(ع) رعایت میشده است و از مهمترین دستورات دینی، دفع ضرر جسمانی و حفظ سلامتی است؛ لذا خود قرآن روزه را وقتی ضرر دارد حرام میکند. پس بین تعطیلی مراکز دینی برای حفظ سلامتی و دین، تعارضی نیست! چون این تعطیل کردن، خودش یک دستور دینی است.
پیشبینیهای حکیمانه
کتاب «پیشبینیهای حکیمانه» که حاوی پیشبینیهای حکیمانه امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری است، به کوشش شاکر قوامیان و مهدی مطهری و به همت انتشارات شهید کاظمی منتشر شده است. شاید این سوال مطرح بشود که چرا ما باید به پیشبینیهای امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری بپردازیم؟ اما باید اذعان کرد که با توجه به دیدگاههای حکیمانه دو امام انقلاب اسلامی در مسائل مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و پیشبینیهای مهم و تحققیافته آنان در زمینههای سیاسی، میتوان از بیانات آن دو بزرگوار رهنمود گرفت و جلوتر از زمان حرکت کرد. در واقع از این طریق میتوان نیازها و مسائل آینده را شناخت و از هماکنون برنامهها و تدابیر مناسبی را طراحی و امکانات لازم و ضروری را مهیا و از غافلگیری جلوگیری کرد. در این کتاب پیشبینیهای بنیانگذار کبیر انقلاب و مقام معظم رهبری، در موضوعات مختلف سیاسی ـ اجتماعی گردآوری شدهاند. در فصل اول به پیشبینیهای تحققیافته امام خمینی(ره) اشارهای شده و در فصل دوم به پیشبینیهای محققشده امام خامنهای اختصاص داده شده است. همچنین در فصل سوم نیز آن دسته از پیشبینیهای آن دو بزرگوار را که همگی در انتظار تحقق آنها هستیم، در اختیار مخاطبان گرامی قرار داده شده است.
۷۰ پیامک از پیامبر (ص)
کتاب «۷۰ پیامک از پیامبر(ص)» نوشته حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا حیدریابهری است که مرتضی رخصتپناه و محیالدین میرزایی تصویرگر آن هستند. در این اثر ۷۰ حدیث از پیامبر اکرم(ص) برای کودکان و نوجوانان بیان شده که میتوانند در زندگی روزمره آنها را مورد توجه و استفاده قرار دهند. این احادیث از منابع معتبر انتخاب شده است.
فیزیک و فلسفه
کتاب «فیزیک و فلسفه» نوشته برنارد دِسپانیا با ترجمه رسول رکنیزاده به همت انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی اینکتاب در سال ۲۰۰۶ توسط انتشارات دانشگاه پرینستون چاپ شده است. برنارد دسپانیا نویسنده اینکتاب، فیزیکدان و فیلسوفی بود که در مهمترین آثار خود به مبانی نظری مکانیک کوانتومی و سرشت واقعیت فیزیک پرداخته است. او که متولد سال ۱۹۲۱ و درگذشته به سال ۲۰۱۵ است، تا سال ۱۹۸۷ استاد فیزیک نظری و ذرات بنیادی دانشگاه پاریس بود. یکی از رهاوردهای فکری این اندیشمند، نظریه واقعیت مستور است که در کتاب «فیزیک و فلسفه» و کتاب «نظریه واقعیت مستور» به طور مفصل آن را تشریح کرده است. ایننظریه را میتوان مهمترین دستاورد فکری برنارد دسپانیا قلمداد کرد که باعث شد در سال ۲۰۰۹ برنده جایزه تمپلتون شود. این نظریه راه رفتن روی مرزی باریک بین ایدئالیسم و رئالیسم است و میگوید علم نوین به ویژه مکانیک کوانتومی نمیتواند پشتیبان ماتریالیسم باشد. به این ترتیب جای زیادی برای دین، عرفان، شعر و فلسفههای استعلایی در نظر میگیرد.
مترجم کتاب نیز استاد گروه فیزیک و گروه پژوهشی اپتیک کوانتومی دانشگاه اصفهان است که پس از ترجمه کتاب «فلسفه کوانتومی» برای دانشجویان فیزیک، دست به ترجمه اینکتاب زده است. «فیزیک و فلسفه» بهجز سخن مترجم، پیشگفتار و پیوستهای سهگانه، ۱۹ فصل اصلی دارد. اینفصول در ۲ بخش اصلی «واقعیات فیزیکی و مسائل مفهومی مرتبط با آنها» و «تحلیل فلسفی» تقسیم شدهاند که فصول اول تا ۱۰ در بخش اول و فصول ۱۱ تا ۱۹ در دومین بخش کتاب قرار دارند.
عناوین ۱۹ فصل اینکتاب به ترتیب عبارتاند از: نمایی کلی، فراتر رفتن از محدودههای چارچوب مفاهیم آشنا، جداییناپذیری و قضیه بل، عینیت و واقعیت تجربی، فیزیک کوانتومی و واقعگرایی، قوانین جهانشمول و مسئله «واقعیت»، پادواقعگرایی و فیزیک/ مسئله اینشتین ـ پادولسکی ـ روزن/ عملیاتگراییِ روشنشناختی، اندازهگیری و واهمدوسی جهانشمولیِ بازنگریشده، تلاشهای گوناگون واقعگرا، گربه شرودینگر دست وینگر و واقعیت مستور، علم و فلسفه، انواع ماتریالیسم، توصیههایی از مکتب کانت، علیت و پیشگوییپذیریِ مشاهداتی، تبیین و پدیدارها، ذهن و اشیا، تقابل رویکردهای عملگرا-استعلایی و واقعیت مستور، ابژهها و آگاهی، بنیاد اشیا.
رنج شیرین
کتاب «رنج شیرین» به قلم روحالله عباسی با محوریت تبیین عالمانه بیانیه گام دوم انقلاب و رسالت مساجد، منتشر شده است. این کتاب به همت دفتر مطالعات پژوهشها و ارتباطات حوزوی مرکز رسیدگی به امور مساجد در سه هزار نسخه به تاریخ اول اسفند ۹۸ به رشته تحریر درآمده است. این اثر با استفاده از تکنولوژی واقعیت افزوده (QR Code) در ۱۴ درس نوشته شده و درسنامه تبیین عالمانه بیانیه گام دوم انقلاب و رسالت مساجد است که در درس اول خود به آشنایی با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی پرداخته است و اهمیت بیانیه را از لحاظ جایگاه صادر کننده بیانیه، صدور در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، مخاطب و محتوا بررسی کرده است.
نویسنده در درس اول، دوم، سوم و چهارم، گام اول انقلاب اسلامی و آنچه بودیم را به رشته تحریر درآورده است، همچنین ویژگیهای ممتاز انقلاب اسلامی را برشمرده و سرگذشت ۴۰ ساله آن را بیان و تجربههای انقلاب را تبیین کرده است. همچنان با نگاه به آنچه در سال اول انقلاب بودیم؛ دستاوردهای انقلاب اسلامی و عوامل دستیابی به آن را به تفکیک آورده است. «رنج شیرین» فصل دوم را به آنچه باید باشیم اختصاص داده و چالشهای امروز انقلاب اسلامی بررسی کرده و رسالت و ظرفیت مساجد در تحقق گام دوم انقلاب اسلامی، در درس یازدهم، دوازدهم، سیزدهم و چهاردهم آمده است.
فقه و ورزش
کتاب «فقه ورزش» نوشته مرتضی نجفی و قربان آهنگری و با نظرات علمی محمود مهدی پور، عزتالله معتمد و سید علی یار افشار پور دهدشت به همت پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع) بازار نشر شده است. این کتاب در سه فصل تنظیم شده است: فصل اول شامل بیان مسئله، اهمیت و ضرورت، ادبیات موضوع، سوال تحقیق، اهداف تحقیق، روش تحقیق بوده و به مفاهیم و اصطلاحات در قواعد فقهی، عنوان اولی و ثانوی، فقه، حکم شرعی، فقه حکومتی، ورزش، فقه ورزش، سبق، رمایه، جایزه، شرطبندی و لهو لعب پرداخته است.
فصل دوم با عناوین ورزش، اهداف ورزش و تربیت بدن در مکاتب و مجامع علمی ورزشی و اسلام، انواع ورزش در صدر اسلام، فعالیتهای ورزشی و مسابقه، فصل سوم با عناوین قواعد فقهی قابل استفاده در ورزش: قاعده لاسبق، قاعده منع اشاعه فحشاء، قاعده حرمت کمک به گناه، قاعده لا ضرر و لاضرار، قاعده لزوم دوری از لهو و لعب و لغو، قاعده اقدام، قاعده شرط فاسد، قاعده تحذیر، قاعده قرعه، قاعده اصاله الصحه، قاعده احترام مال مردم، قاعده تعذر وفا به مدلول عقد، قاعده ابراء، قاعده اتلاف و قواعد جنسیت در حوزه ورزش پرداخته است.
جن از نگاه علم و دین
کتاب «جن از نگاه علم و دین» نوشته محمدباقر شریعتی سبزواری به همت مؤسسه بوستان کتاب منتشر و روانه بازار نشر شد. در مقدمه کتاب آمده است؛ متأسفانه امروزه سیل شایعهها و خرافهها و نوشتهها در فضای مجازی و برخی کتابها و فیلمها درباره جن موجب شده به جای افزایش اطلاعات و آگاهی مردم عادی و مسلمانان سنی و شیعه در این مورد، دانستنیهای آنها با خرافات و توهمات در آمیزد و باعث گمراهی و کجرویهای بزرگ و فاحشی شود که لازم است شفافسازی شود.
نگارنده در بخش دیگری از مقدمه اثر مینویسد: هدف اصلی ما در این نوشتار اثبات وجود جن و آثار وجودی آنها و پیرایش اساطیر و افسانه هاست، اما به دلیل شباهتها و مناسبتهای موضوع در لابهلای این مباحث از شیاطین جنی نیز به شکل گذرا سخن خواهیم گرفت تا تفاوت ابلیس با جنیان روشن شود.
کتاب حاضر دربردارنده مطالب استدلالی و منقول درباره پدیده «جن» است و آگاهی خواننده را تا حد قابل قبولی افزایش میدهد و راههایی برای تشخیص «وجود جن» از «توهم جن» پیشنهاد میدهد. نویسنده، این اثر را در هشت فصل تدوین کرده است؛ فصل اول این اثر با عنوان «جن پژوهی و مفاهیم کلیدی» نوشته شده که در این فصل به مباحثی همچون رشته جنشناسی، چشم زدن، جنیان در آثار اهل سنت، جن در مذاهب و ادیان بزرگ الهی، دلایل منکران جن و جواب این شبهات و… پرداخته شده است. فصل دوم این اثر به اثبات وجود جنیان اختصاص یافته که نویسنده در این فصل به جن از منظر مادی مسلکها، ازدواج مشروع جن و انس، شرایط رابطه انسان و جن، از توهم تا واقعیت و… میپردازد. نگارنده کتاب «جن از نگاه علم و دین» در فصل سوم به راههای احساس یا رؤیت موجودات غیبی اشاره کرده و تجسم و تمثل، ریاضت، خواب و رؤیای راستین، وحی و کلام را از جمله این راهها برمی شمارد.
مؤلف این اثر، در فصل چهارم «خلقت جن از منظر قرآن» را بررسی و فلسفه خلقت جنیان، تقدم خلقت جن بر انس در نگاه قرآن، ایمان جنیان به قرآن و… را تبیین میکند. در فصل پنجم این اثر به شکل و قیافه و نحوه زندگی جنیان پرداخته شده و نویسنده، دلایل ازدواج و تولید نسل جنیان، غذا و طعام جنیان، داستانهایی از اشغال مکان، جن و پرسش در قیامت، قدرت جنیان از نگاه قرآن و… را مطرح میکند. در فصل ششم نیز، به مبحثی با عنوان «امکان تسخیر جنیان و راههای دفع آن» میپردازد و در این فصل امکان تسخیر ارواح و جنیان، عوامل تسخیر جن، تقاضای جن از امام باقر(ع)، توسط جنیان به ائمه(ع)، جنیان محافظ امامان(ع)، کشته شدن جن و… تبیین شده و در فصل هفتم به توضیح علل آزار جنیان و راههای دفع آن پرداخته و مزاحمت جنیان، توسط به حضرت علی(ع)، جن زدگی و صرع، معالجه جن زده به دست حضرت عیسی(ع)، توسل جن به حضرت علی(ع)، راههای حفاظت از جن و شیطان و… پرداخته است. در فصل هشتم نیز به پرسشها و پاسخ درباره جن پرداخته و به سؤالاتی با موضوعات دین جینان، حکومت جنیها، فرق بین ملائکه و جنیان و زندگی جنیان پاسخ داده شده است.
روششناسی شرح منهاج البراعة قطب الدین راوندی
کتاب «روششناسی شرح منهاج البراعة قطب الدین راوندی و تأثیر آن بر شروح پسین نهجالبلاغه، تألیف سید حمید موسوی به همت انتشارات دریا منتشر شده است. این شرح، شرحی کهن با گرایش لغوی ادبی است که به سال ۵۵۶ هجری به اتمام رسیده است. مؤلف آن قطبالدین راوندی، عالم برجسته شیعه درگذشته به سال ۵۷۳ هجری است. از آن جایی که منهاج البراعة از شروح نخستین نهجالبلاغه بوده و از جمله اولین تلاشها در جهت فهم آن به صورت منسجم، روشمند و براساس قواعد فقه الحدیث است، شناخت و شناساندن ابعاد گوناگون این شرح و بررسی افقهای فکری شارح، نحوه و شیوه نگارش و تأثیر آن بر شروح پسین، جایگاه و اهمیت به سزایی دارد. کتاب حاضر در سه فصل به بیان مسائل مذکور در این شرح پرداخته است.
عرفان شرقی
کتاب «عرفان شرقی غلامحسین ابراهیمی دینانی» به کوشش امیر اسماعیلی به زبان انگلیسی ترجمه و منتشر شد. ابراهیمی دینانی استاد فلسفه و عرفان اسلامی و استاد دانشگاه تهران بر رساله مقصد اقصی عزیزالدین نسفی با ترجمه انگلیسی مقدمه و متن اصلی از سوی نشر نور سخن منتشر شد. این اثر در ۳۴۰ صفحه به کوشش امیر اسماعیلی چاپ شده است.
«مقصد اقصی»، اثر عزیز الدین نسفی، به زبان فارسی، رسالهای است در عرفان عملی و نظری. کتاب، مشتمل بر مقدمه مؤلف، ۸ فصل مقدماتی، ۸ باب (که برخی چندین فصل دارند) و یک خاتمه است.
جلوههای زمینشناسی در قرآن کریم
کتاب «جلوههای زمین شناسی در قرآن کریم» نوشته علی اصغر شعاعی به همت مؤسسه بوستان کتاب منتشر و روانه بازار شده است. در مقدمه این اثر آمده است؛ خداوند متعال، به تمام علوم آگاه است و در همین راستا میتوان از میان سخنان هدایت آمیز الهی به نکتهها و اشارههای علمی دست یافت که خود نشان دهنده حقانیت قرآن است.
کلمه «ارض» در قرآن کریم ۴۶۱ بار به کار رفته، اما هیچگاه به صورت جمع نیامده است. کاربرد معنایی واژه ارض، در قرآن را میتوان به دو دسته معنای مادی و معنای معنوی تقسیم کرد: ارض در دسته اول، به معنای کره زمین و قطعات زمین است و در دسته دوم، به معنای «عالم طبیعت» در مقابل «سماء» به معنای عالم ماورای طبیعت است. با توجه به موضوع تحقیق حاضر، منظور از ارض در این پژوهش، معنای اول و دوم است.
در این نوشتار با توجه به حجم شایان توجه به آیات مرتبط با زمین، ضمن تبیین نظریات مفسران و دانشمندان درباره خلقت زمین، زمینهای هفت گانه، اوصاف زمین (مهد، کفات، قرار، فراش، ذلول، ذات الصدع، بسط و سطح، دحو و طحو و مد)، ویژگیها (جاذبه، حرکت و کرویت) و نیز کوهها، میزان تطبیق آن با علم زمین شناسی نیز بررسی شده است.
نویسنده این اثر را در چهارفصل خلقت زمین، اوصاف زمین، ویژگیهای زمین و عوارض طبیعی زمین (کوهها) در قرآن تألیف کرده است. وی در فصل اول، ابتدا خلقت زمین را از منظر علم بررسی کرده و در ادامه، پس از بیان نظریات مختلف، ایات مرتبط با خلقت زمین را بیان کرده و سپس زمینهای هفت گانه را مورد بررسی قرار داده است. مؤلف در فصل دوم، اوصاف زمین اعم از مهد، کفات، قرار، فراش، ذلول، ذات الصدع، بسط و سطح، دحو و طحو، مد، قطعات زمین متجاوز و نقصان الارض را مطرح کرده و در خصوص هر یک از این اوصاف، به مفهوم شناسی پرداخته و سپس دیدگاههای مفسران و صاحب نظران را مطرح کرده و در پایان هر یک را بررسی و نقد کرده است. در فصل سوم این اثر، ویژگیهای زمین اعم از جاذبه زمین، حرکت زمین و کرویت زمین از منظر قرآن کریم بیان شده و در فصل پایانی عوارض طبیعی زمین (کوهها) در قرآن را تبیین و آیات مرتبط و غیرمرتبط با پدیده زمین شناسی راد بررسی کرده و در پایان این اثر، نتیجه گیری و پیشنهادها آمده است.
انتهای پیام