بررسی ماهیت انسان برزخی در فصلنامه «نقد و نظر»
صدمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «نقد و نظر» شامل هشت مقاله علمی منتشر شد.
به گزارش ایکنا، صدمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «نقد و نظر» به صاحب‌امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم منتشر شد.
عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «چگونگی غلبه هنر بر متافیزیک غرب در تفکر هایدگر»، ««واقع‌گرایی خلاق» و نقش آن در علم»، «رابطه فلسفه، کاتارسیس و مرگ در اندیشه افلاطون»، «مبانی نظری «فنا» از نظر امام خمینی و مایستر اکهارت»، «نظریه تجسم عمل و کاربردهای کلامیِ آن در حوزه معاد»، «ماهیت انسان برزخی از دیدگاه مکتب حکمت متعالیه؛ بر اساس دیدگاه علامه حسن زاده آملی»، «ایمان صحابه در قرآن؛ بررسی و نقد نظریۀ عدالت صحابه»، «نقد و بررسی اشکالات فخر رازی بر دلایل افضلیّت امیر مؤمنان علی(ع) در کتاب الاربعین فی اصول الدین».
ماهیت انسان برزخی از دیدگاه مکتب حکمت متعالیه
در چکیده مقاله «ماهیت انسان برزخی از دیدگاه مکتب حکمت متعالیه؛ بر اساس دیدگاه علامه حسن زاده آملی» می‌خوانیم: «برزخ و تحولات نفسانی انسان در آن، یکی از بحث‌برانگیزترین مسائل فلسفی-کلامی است و شناخت ماهیت انسان در برزخ، تأثیر بسزایی در گستردگی و حل مباحث مرتبط با سعادت و شقاوت و استکمال انسان خواهد داشت. برزخ به لحاظ رتبۀ وجودی فراتر از ماده و فروتر از عقل و به لحاظ ویژگی‌ها و پیامدها، از هر دو طرف بهرهمند است. از نگاه علامه حسن‌زاده آملی، روح انسان پس از مفارقت از بدن مادی، در قالب حیات آخرتی متناسب با ملکات نفس حضور می‌یابد و علم و عمل مهم‌ترین نقش را در اشتداد وجودی انسان دارد. این مقاله با روش تحلیلی و با بررسی عالم مثال و تکیه بر نگاه علامه حسن‌زادۀ آملی، می‌کوشد تصویر روشنی از ارتباط میان ماهیت انسان و فرجام‌شناسی او در عالم برزخ با علم و عمل او در دنیا ارائه دهد. بررسی و تحلیل این موضوع در اندیشۀ ایشان، این دستاورد را به همراه داشت که بدن مثالی همواره همراه انسان بوده و شکل و صورت و مقدارِ مجرّد از ماده و لوازم آن دارد. نیز نفس با رسیدن به حدی از تکامل می‌تواند بدن طبیعی را رها کرده، با بدن مثالی که انفکاک‌ناپذیر از نفس است، در برزخ نیز تکامل و ماهیتی متأثر از علم و عمل داشته باشد.»
بررسی و نقد نظریه عدالت صحابه
در طلیعه مقاله «ایمان صحابه در قرآن؛ بررسی و نقد نظریه عدالت صحابه» آمده است: «اهل سنت به دلیل نپذیرفتن امامت و خلافت منصوص، با هدف ایجاد اعتماد و اطمینان به واسطه‌های انتقال معارف و احکام اسلامی از رسول خدا به نسل‌های بعدی، با استناد به شماری از آیات و روایات، نظریه عدالت همه صحابه را مطرح کرده‌اند. در این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به نقادی این نظریه پرداخته، به این پرسش پاسخ داده‌ایم که آیا آیات مرتبط با ایمان صحابه با نظریۀ عدالت صحابه سازگار است؟ در این مقاله با توجه به آیات مرتبط با نظریه عدالت صحابه، مباحثی مانند سبقت در ایمان، پایداری بر ایمان، پیمان بر ایمان، درجات ایمان، اظهار دروغین ایمان، ضعف در ایمان و انصراف از ایمان بررسی شده‌اند. نتیجه اینکه پایه نظریه عدالت صحابه مستحکم نیست و صحابه همانند دیگر افراد امت اسلامی به اقتضای خلقت انسانی و شهوات نفسانی در معرض ارتکاب برخی گناهان کبیره بوده‌اند و بلکه برخی مرتکب آنها نیز شده‌اند.»
بررسی اشکالات فخر رازی بر دلایل افضلیّت امیر مؤمنان(ع)
در طلیعه مقاله «نقد و بررسی اشکالات فخر رازی بر دلایل افضلیّت امیر مؤمنان علی(ع) در کتاب الاربعین فی اصول الدین» می‌خوانیم: «افضل‌بودن و برتری امیرمؤمنان علی بر دیگران بجز پیامر اسلام| از دلایل مهم شیعه بر حقانیت امامت حضرت علی(ع) و جانشینی ایشان پس از رسول خدا| می‌باشد؛ اما فخر رازی یکی از مفسران و متکلمان اهل سنت در کتاب الأربعین فی اصول الدین دلایل افضل‌بودن امیر مؤمنان علی همچون آیه مباهله، سبقت ایمان، اعلم‌بودن، جهاد و شجاعت حضرت علی و دیگر روایت‌های دلالت‌کننده بر امتیازات آن حضرت بر دیگران را نقد کرده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است با بهره‌گیری از آرای اندیشمندان شیعه، به روش توصیفی و تحلیل محتوا، برخی از شبهه‌ها و اشکالات فخر رازی در این باره بررسی و نقادی گردد. نتیجۀ این بررسی‌ها نشان می‌دهد هیچ‌کدام از ایرادهای ایشان بر دلایل افضل‌بودن امیر مؤمنان علی وارد نمی‌باشد».
انتهای پیام
