سبک زندگی مهدوی چه شاخصه‌هایی دارد

حجت‌الاسلام محمدکاظم جواهری طیب، محقق و پژوهشگر حوزه مهدویت، در گفت‌وگو با ایکنا از همدان، با بیان اينکه در دعاهای خود از خداوند متعال می‌خواهیم که ما را از منتظران واقعی حضرت مهدی(عج) قرار دهد، اظهار کرد: یعنی خواسته ما این است که در کنار حضرت بتوانیم در تحقق دولت عدالت محور و جهانی مؤثر باشیم. اما باید کمی تأمل کنیم که منتظر واقعی کیست؟ و چه اوصافی باید داشته باشد؟ از بعد اخلاقی چگونه باید باشد که بتواند در این مسیر پر فراز و نشیب قرار بگیرد و چگونه باید زندگی کرد تا بتواند مورد توجه امام زمان(عج) خود قرار گرفت؟

وی افزود: پاسخ به این سؤالات بازمی‌گردد به اینکه یک شخص مهدوی چگونه باید زندگی کند و اخلاق و رفتار او چگونه باید باشد، این همان انتخاب زندگی معنوی و مهدوی است. برای رسیدن به این نوع از سبک زندگی نیاز شدیدی به بصیرت و انگیزه لازم است، یعنی وجود انگیزه و بصیرت ما را در مسیر داشتن زندگی مهدوی بسیار کمک می‌کند؛ مانند دانش‌آموزی که سعی می‌کند با رعایت مسائل اخلاقی و تربیتی و درسی نمونه و‌ موفق شناخته شود. ما هم باید تمام تلاش خود را بکنیم تا به چشم امام زمان(عج) خود بیاییم و آن داشتن یک زندگی با معنویت مهدوی است.

جواهری طیب تصریح کرد: نباید غافل شد که تشکیل یک زندگی مهدوی زمینه‌های زیادی لازم دارد؛ از انتخاب یک همسر خوب و همراه شروع می‌شود تا حتی برگزاری جشن ازدواج که متأسفانه امروزه در جامعه ما آغشته به گناه، معصیت و حتی عدم رعایت حق‌الناس است که قطعاً اینها از دید حضرت پنهان نیست. بعد از تشکیل زندگی هم مسائل مهمی در داشتن زندگی مهدوی مهم است مانند فضایل اخلاقی که در ادامه به آن می‌پردازیم.

راه‌های عاقبت بخیری بر اساس آیات قرآن

این پژوهشگر حوزه مهدویت با بيان اينکه از فضایل مهم اخلاقی در زندگی مهدوی داشتن ایمان بخدا و در کنار آن عمل صالح است، افزود: خداوند متعال در سوره مبارکه عصر به این موضوع اشاره فرموده که داشتن ایمان و عمل صالح باعث عاقبت بخیری و ندیدن ضرر و خسران می‌شود «إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ» در این سوره کوچک چهار نکته مهم وجود دارد که در زندگی مهدوی ما را بسیار کمک می‌کند و عبارتند از ایمان به خدا، عمل صالح و دعوت دیگران به حق و صبر. یعنی در مسیر داشتن زندگی مهدوی آنقدر سختی و مصیبت و مشکلات پیش می‌آید که باید صبر پیشه کرد تا بتوان در مسیر ایمان و انجام عمل صالح موفق شد.

وی با تأکید بر اينکه در زندگی مهدوی تنها ایمان کافی نیست و زمانی این ایمان ارزش پیدا می‌کند که همراه با عمل صالح باشد، ابراز کرد: مانند انجام واجبات دینی و ترک محرمات و گناه، در محیط زندگی مهدوی باید معنویت باشد تا بتوان فرزندان خوب تربیت کرد. پدر و مادر باید اهل نماز و معنویت و حجاب باشند که فرزندان هم این مهم را انجام دهند. یعنی والدین اولین معلم اخلاق برای فرزندان هستند که باید از پدر و مادر فضایل اخلاقی را یاد بگیرند.

جواهری گفت: فضایل اخلاقی بسیار زیاد هستند که در زندگی مهدوی داشتن آنها باعث جلب توجهات حضرت ولی‌عصر(عج) می‌شود، داشتن فضایل اخلاقی و اخلاق پسندیده در زندگی بسیار اهمیت دارد. این مسئله آنقدر اهمیت دارد که خداوند متعال در قرآن به پیامبر(ص) می‌فرماید اگر اخلاقت نیکو نبود مردم از اطرافت پراکنده می‌شدند و حتی این فضایل اخلاقی باعث شد که حضرت محمد(ص) به پیامبر رحمت شهرت پیدا کنند و همین فضایل باعث می‌شد حتی دشمنان سرسخت اسلام هم پیامبر(ص) را دوست داشته باشند و اسلام توانست گسترش پیدا کرده و جهانی شود. پیامبر اکرم(ص) فرمودند «انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق خداوند مرا فرستاده که مکارم اخلاق را به مردم بیاموزم». مردمی که بعد از حضرت عیسی(ع) تا زمان ظهور پیامبر(ص) در گمراهی شدید قرار گرفته بودند و به کشتار و بی‌رحمی و رذایل اخلاقی آلوده شده بودند، همگی با اخلاق مهربانانه پیامبر مواجه شدند و مبهوت اخلاق حضرت قرار گرفتند.

این استاد حوزه علمیه گفت: باید در مسیر زندگی مهدوی، پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت ایشان را به عنوان معلم و استاد اخلاق انتخاب کنیم تا بتوانیم یک زندگی با معنویت و مهدوی داشته باشیم. چراکه امام زمان(عج) هم از اهل بیت پیامبر(ص) هستند و حجت خدا در روی زمین که روزی ایشان با اخلاق پیامبرگونه مردم را مورد رحمت و بخشش خود قرار داده و با دشمنان دین مبارزه خواهند کرد. در زیارت عاشورا از خداوند درخواست می‌کنیم «و مماتی ممات محمد و آل محمد» اما قبل از آن درخواست ما این است «اللهم اجعل محیای محیا محمد و آل محمد» یعنی مرگ محمد و آل محمد وقتی نصیب ما می‌شود که زندگی ما مانند آن بزرگواران باشد. بنابراین «محیای محیا محمد و آل محمد» همان سبک زندگی مهدوی در دوران غیبت حضرت است که ما نباید از آن غافل شویم.

چگونه زندگی به سبک مهدوی داشته باشیم

وی داشتن ایمان و خدامحور بودن را از مهم‌ترین ویژگی‌های اخلاقی سبک زندگی مهدوی خواند و گفت: ایمان به خدا، پیامبران، کتاب آسمانی، معاد و بهشت و جهنم همه اینها از هواپرستی و شیطان‌پرستی ما را نگه می‌دارد. ایمان هم  تنها به زبان نیست که باید همراه عمل باشد، پیامبر اکرم(ص) می‌فرمایند «لا یقبل ایمان بلا عمل و لا عمل بلا ایمان یعنی ایمان بدون عمل و عمل بدون ایمان پذیرفته نیست».

جواهری داشتن بصیرت را دومین ویژگی اخلاقی در سبک زندگی مهدوی عنوان کرد و گفت: این بصیرت است که ما را از افتادن در شبهات و‌ فتنه‌ها نگه می‌دارد و نمی‌گذارد با اندک شبهات نسبت به تمام زمان و مسئله مهدویت و ظهور حضرت دچار شک و تردید شویم. حتی از شاخصه‌های بصیرت دینی شناخت حجت خدا و امام زمان(عج) و عقیده به امامت ایشان از فرمایشات خود روایات معصومین ماست.

وی در پایان گفت: یاد خدا، ذکر خدا و انس با قرآن باید در زندگی مهدوی باشد تا ما را در زمان ظهور در کنار حضرت قرار دهد که این موارد در اوج مصیبت‌ها و سختی‌ها و فتنه‌ها برای ما کارگشاست. از موارد دیگر فضایل اخلاقی که حائز اهمیت است و باید در زندگی مهدوی ما باشد از این قرار است؛ انس با مسجد که انسان را تربیت می‌کند. خوش خلقی، رسیدگی به نیازمندان، تعهد به آداب و سنن دینی، کسب تقوا و ترک گناه بسیار در زندگی مهدی‌محور اهمیت دارد. قناعت، احترام به والدین، حفظ چشم و گوش و زبان از گناه و در کنار همه اینها محاسبه نفس که کمک می‌کند و ما می‌توانیم هر روز با محاسبه نفس کمی‌ها و کاستی‌ها را جبران کنیم و ببینیم اخلاق و رفتار و کردار ما مورد تأیید هست یا خیر. این با محاسبه نفس میسر می‌شود، با رعایت همه اینها و تلاش برای کسب فضایل می‌توانیم منتظر ظهورش باشیم و در یک محیط معنوی و مهدوی موجبات توجه حضرت را فراهم کنیم.

عاطفه ابرار پیراسته