غفلت از گردشگری سلامت و لزوم تشکیل دبیرخانه دائمی در کشور

به گزارش ایکنا از قم،  نشست تخصصی «سفر، زیارت و سلامت» با محور سه شهر قم، مشهد و شیراز، امروز 6 دی‌ماه در سالن امام علی(ع) دانشگاه علوم پزشکی قم برگزار شد.

مهدی مصری، رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم در این نشست با اشاره به اینکه بر اساس آموزه‌های دینی و قرآنی بر تحرک و سفر سفارش شده است، اظهار کرد: سفر مقدمه ایجاد سلامتی و سلامتی فراهم کننده سفر و زیارت است.

وی با اشاره به اینکه این نشست تخصصی مقدمه‌ای برای مشخص شدن سهم گردشگری استان‌های زیارتی است، افزود: وزارت بهداشت شاخص‌های خوبی برای گردشگری سلامت مشخص کرده و دولت جدید نیز بر گردشگری سلامت تاکید داشته و دیپلماسی سلامت را آغاز کرده است.

مصری با بیان اینکه سه استان قم، مشهد و شیراز تقویت گردشگری سلامت را به صورت جدید آغاز کرده‌اند و در این حوزه پیش قدم شده‌اند، گفت: پیشرفت خدمات شهروندی در قم قابل توجه است،شرایط پذیرایی از زائران در شهر قم به نسبت فراهم شده و امیدواریم تا چند سال آینده گردشگری سلامت را در شهر قم نیز به جایگاه مطلوبی برسانیم.
 
رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم ادامه داد: گردشگری سلامت بخش‌های مختلفی مانند طبیعت‌گردی و طب اسلامی دارد که شهر‌های مختلف کشور و همچنین شهر مقدس قم پتانسیل‌های زیادی برای این نوع گردشگری را دارد.

وی یادآور شد: توجه به گردشگری سلامت می‌تواند در حوزه اقتصادی نیز برای کشور و این سه شهر زیارتی آورده خوبی داشته باشد که نیاز است به صورت تخصصی به آن بپردازیم.

توجه به بررسی آسیب‌شناسی و ظرفیت‌شناسی گردشگری سلامت

محمد جهانگیری، مشاور اجرایی و عالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم در ادامه این نشست با اشاره به اینکه نشست تخصصی سفر، زیارت و سلامت چهار محور در عنوان خود دارد که باید به آن جامع نگاه کنیم، اظهار کرد: این نشست فراتر از نشست‌های معمول برنامه‌ریزی شده و انتظار داریم با نگاهی کاربردی و تخصصی موضوعات بررسی شود.

وی با تأکید بر نداشتن نگاه تک بعدی به مسئله گردشگری ادامه داد: سه مقوله مهم سفر، زیارت و سلامت مکمل هم هستند که متخصصان حوزه‌های مختلف  برای جامع نگاه کردن به این موضوع دعوت شده‌اند.

جهانگیری ادامه داد: در این نشست متخصصانی  از میراث فرهنگی، وزارت امور خارجه، وزارت صمت، سازمان نظام پزشکی و اتاق بازرگانی حضور دارند که با هدف دستیابی به دیپلماسی علمی اقدام به برگزاری نشست کرده‌ایم.

وی ابراز کرد: به منظور دستیابی به این همگرایی بین سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و دستگاه‌ها و ارگان‌های مختلف اجرایی در سطوح مختلف باید بتوانیم با آسیب‌شناسی و ظرفیت‌شناسی گردشگری سلامت در این شهر‌ها به ویژه شهر مقدس قم، به نتیجه مطلوب دست پیدا کنیم.

اهداف نشست تخصصی «سفر، زیارت و سلامت»

وی در ادامه پیامد‌های مورد انتظار از این نشست تخصصی را مورد توجه قرار داد و گفت: توسعه خدمات بین المللی گردشگری، افزایش درآمد ارزی کشور و ایجاد اشتغال مناسب‌تر بخشی از اهداف این نشست است که امید داریم محقق شود.

مشاور عالی و اجرایی رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم عناوین چهار کارگروه تخصصی نشست را یادآور شد و گفت: این 4 کارگروه با محوریت آسیب شناسی گردشگری سلامت؛ دیپلماسی اقتصادی گردشگری سلامت؛ ظرفیت‌شناسی گردشگری سلامت و اطلاع رسانی و همچنین کارگروه طراحی هویت و تولید محتوای تخصصی در حوزه گردشگری سلامت برگزار می‌شود.

وی یادآور شد: گردشگری سلامت موضوعی است که باید فراتر از حوزه عمومی به آن نگاه کنیم و باید به یک دغدغه ملی تبدیل شود که امروز گام نخست تبدیل این موضوع به مسئله نخست در همه بخش‌ها برداشته شده است.

عوامل توسعه امر گردشگری در حوزه سلامت

دریاباری، رئیس مرکز نظارت و اعتبار بخشی امور درمان وزارت بهداشت در ادامه این نشست، اظهار کرد: استفاده از تجربیات کشورهای دیگر به ویژه کشورهای همسایه، می‌تواند با ورود سرمایه‌گذاران بخش‌های خصوصی به حوزه سلامت در شهرهای مذهبی سبب ارائه خدمات بهتر به بیماران و ارزآوری بیشتر شود.

وی با اشاره به موقعیت استراتژیک کشور در منطقه بیان کرد: ارائه خدمات درمانی به کشورهای مختلف به دلیل برخورداری از امکانات و تجهیزات درمانی پیشرفته و به روز، داشتن نیروی انسانی مجرب و توانمند در ارائه خدمات درمانی، قیمت مناسب و بهینه امور درمانی برای جذب بیماران و همچنین قرابت فرهنگی کشور با کشورهای منطقه را می‌توان مهمترین عوامل توسعه امر گردشگری در حوزه سلامت برشمرد.

دریاباری در ادامه به جایگاه ویژه استان قم اشاره کرد و گفت: شهر مقدس قم به دلیل موقعیت استراتژیک آن و قرار گرفتن در چهارراه مواصلاتی چند استان در زمینه‌های مختلف حوزه گردشگری سلامت می‌تواند زمینه پذیرش گردشگران داخلی و خارجی را از شهرهای اطراف و همچنین کشورهای همسایه داشته باشد.

وی برگزاری نشست ‌تخصصی «گردشگری سلامت» را بستر خوبی برای معرفی ظرفیت‌های مهم از سوی وزارت بهداشت، وزارت امور خارجه و همچنین وزارت میراث فرهنگی دانست و گفت: این نشست‌ها برای سرمایه‌گذاری انجمن‌ها و آژانس‌های مختلف در سایر کشورها و حضور فعال آنان در رتبه‌بندی مراکز بین‌المللی و سایت‌های جهانی مفید فایده است.

رئیس مرکز نظارت و اعتبار بخشی امور درمان وزارت بهداشت در پایان پیگیری دریافت گواهی نامه معتبر بین المللی IPD را از جمله اقدامات مهم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برشمرد.

گردشگری سلامت استراتژی و تاکتیک مشخصی ندارد

الهام نداف‌نیا، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی قم در این نشست گفت: با توسعه گردشگری 11 شغل اصلی شکل خواهد گرفت که خدمت تولید کرده و موردتوجه جهان است.

وی شهر قم را در حوزه گردشگری دارای پتانسیل‌های ویژه دانست و افزود: در شهر قم حتی در دوران کرونا نیز زائر و مسافر داشت اما توزیع درآمدی نداشته و شهروندان از این اقتصاد پویا بهره‌ای نمی‌برند.

رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی قم ادامه داد: متأسفانه در حوزه گردشگری به‌خصوص گردشگری سلامت ما استراتژیک و تاکتیک مشخصی نداشته و زیرساخت‌های درمانی و گردشگری ما ناقص است.

وی عدم ایجاد مزیت رقابتی در حوزه گردشگری سلامت مطرح و بیان کرد: دیدگاه ما در این حوزه یک‌سویه بوده و نیاز است دلالان به‌عنوان معضل بزرگ این حوزه هدایت شوند.

نداف‌نیا تصریح کرد: حوزه گردشگری نیاز به توجه سامانمند و مشخص دارد که باید به‌صورت مجزا به آن پرداخته شود و سازوکار قانونی پیدا کند.

بخش خصوصی در حوزه گردشگری سلامت ورود کند

ابوالقاسم مقیمی، معاون فرهنگی، اجتماعی و زیارتی استانداری قم در این نشست اظهار کرد: قم دروازه ورود شیعیان است و حتی گردشگران خارجی غیرمسلمان به لحاظ فیزیکی و بعد مسافت از لحاظ صرفه اقتصادی به شهر قم آمده و در آن بیتوته می‌کنند چراکه جاهای دیدنی بسیاری دارد که متأسفانه به آن پرداخته نشده است. 

وی مغفول ماندن معرفی گردشگری سلامت را مورد توجه قرار داد و گفت: در سه شهر قم، مشهد و شیراز نعمتی تحت عنوان سفر و زیارت داریم که باید آن را غنیمت شمرده و با هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی درست و صحیح در راستای توسعه و ارائه خدمات بهتر بکوشیم. 

مقیمی با بیان اینکه نداشتن یک سامانه متمرکز حوزه زیارت به‌ویژه در زمینه تولید محتوا یکی از دغدغه‌های مهم حوزه گردشگری است، گفت: استان قم یکی از اثرگذارترین استان‌ها در بخش تولید محتوا است که باید به آن توجه جدی شود. 

معاون اجتماعی فرهنگی و زیارتی استانداری قم شکل‌گیری سهم شرکت‌های تسهیل گر و دفاتر مجاز بخش خصوصی را مورد اشاره قرارداد و گفت: برای دادن مجوز و آموزش و شکل‌گیری؛ باید بخش خصوصی در حوزه گردشگری سلامت ورود پیدا کند و بخشی از مجوزهای لازم از سوی بخش دولتی در این زمینه صادر شود. 

مقیمی در پایان با بیان نداشتن رشته آموزشی گردشگری سلامت در حوزه تور گردشگری سلامت گفت: صدور مجوزها در حوزه‌های آموزش و صدور مجوزهای لازم باید از مبدأ صورت پذیرد.

لزوم پرهیز از داشتن نگاه بخشی در حوزه گردشگری

محسن عباسی، دبیر شورای راهبردی سلامت در ادامه اظهار کرد: باید از داشتن نگاه بخشی در حوزه گردشگری سلامت اجتناب و سعی شود زنجیره ارتباط بخش درمان در گردشگری لوجستیک مورد توجه قرار گیرد.

وی با بیان حرفه‌ای عمل نکردن برخی از آژانس‌های خدماتی و ارائه نکردن خدمات به صورت تخصصی گفت: این خدمات باید از سوی بیماران به صورت زنجیره‌ای و با هماهنگی یکدیگر دریافت شود.

وی شکل‌گیری جامعه گردشگری در بسیاری از استان‌ها که به آن اکوسیستم گردشگری گفته می‌شود را مورد توجه قرار داد و گفت: با تشکیل ساختار و کمیته مشترک استانی می‌توان بسیاری از چالش‌ها و آسیب‌ها را شناسایی و سیاست گردشگری سلامت را در استان قم تشکیل داد که برای دستیابی به این مهم باید یک نقشه راه داشت.

عباسی با بیان اینکه دلیل و انگیزه اصلی یک گردشگر و تصمیم‌گیری وی برای سفر اعتبار بخشی آن است، گفت: یکی از این عوامل می‌تواند با عزم بین‌بخشی و هم‌پیمانی اتفاق بیفتد که با انجام کار تیمی، داشتن نگرشی جامع و ریشه یابی آسیب‌ها در مسیر و اصلاح آن دست یافتنی است.

انجام تسهیل‌گری در صدور مجوز در بخش سلامت

علی‌اصغر شالبافیان، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به سیاست دولت سیزدهم، در تقویت گردشگری اشاره کرد و گفت: در این دولت هیچ سفیری به محل خدمت خود اعزام نمی‌شود مگر آموزش‌های لازم در حوزه گردشگری را دیده باشد. 

وی با اشاره به رفع مشکلات روادید گفت: امروز صدور روادید فرودگاهی و حذف لیبل از پاسپورت توانسته در حوزه گردشگری اتفاقات خوبی را رقم بزند و به نفع گردشگری سلامت استفاده خواهد شد. 

معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصریح کرد: سازمان توسعه و تجارت نیز می‌تواند با تعریف مشوق‌های مشخص برای بخش گردشگری سلامت در رونق و ارتقاء این صنعت کمک کرده و در کنار اتاق بازرگانی و بخش خصوصی گام‌های بزرگی را در این حوزه بردارد. 

وی اهداف این نشست تخصصی را در راستای تحقق دو سیاست کلی وزارت گردشگری دانست و گفت: این نشست جلوه‌گر دو سیاست در وزارت گردشگری است، نخست توسعه همکاری‌های منطقه‌ای که تکمیل‌کننده گردشگری عام در کشور است و سیاست دوم ایجاد همکاری‌های بخشی است که وزارت خانه این دو سیاست را به‌صورت جدی دنبال می‌کنیم. 

شالبافیان ادامه داد: همه استان‌ها در حوزه گردشگری سلامت باید فعال شوند و البته شاهد هم‌افزایی بیشتری نسبت به سال‌های گذشته هستم؛ اما کافی نیست و باید این اقدام به‌صورت جدی و به شکل تخصصی دنبال شده و پیگیری شود. 

وی توجه به تولید محتوا، اطلاع‌رسانی را در این بخش مهم و ضروری خواند و خاطرنشان کرد: بخش گردشگری سلامت بیش از بخش‌های دیگر گردشگری نیازمند معرفی بوده و باید با بازار هدف خود ارتباط برقرار کند، شرکت در نمایشگاه‌های سالانه می‌تواند امکان معرفی را برای این حوزه فراهم کند. 

معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ادامه داد: باید نمایشگاه‌های گردشگری سلامت در تمام استان‌ها به‌صورت تخصصی برگزار شود و در نمایشگاه‌های بین‌المللی به‌صورت جدی شرکت کرده و از این فرصت نیز استفاده کنند. 

وی خواستار تسهیل‌گری در صدور مجوز در بخش سلامت شد و بیان کرد: صدور مجوز مسئله مهمی است و باید در این بخش تسهیل‌گر باشیم تا تمام مراکز درمانی به سمت گرفتن مجوز رفته و تشویق شوند وارد سیستم قانونی شوند و سختگیری‌های بی‌مورد در صدور مجوز باید کم شود. 

شالبافیان در ادامه ظرفیت‌های برنامه هفتم را نیز موردتوجه قرارداد و گفت: امکان صدور مجوز مجموعه‌های مختلف در مجتمع‌های گردشگری و امکان فروش و پیش‌فروش تأسیسات گردشگری می‌تواند در این بخش مؤثر واقع شود و در ساخت دهکده‌های سلامت کمک کند که تحقق آن نیاز به پیگیری جدی شما دارد. 

وی در پایان خواستار برگزاری این نشست تخصصی در سایر استان‌ها شد و تأکید کرد: برگزاری این نشست‌ها در استان‌های مختلف می‌تواند در رفع موانع در سطح کلان کمک زیادی کرده و با یک برنامه‌ریزی دقیق به امیدآفرینی در کشور ختم شود.

ایران؛ سرآمد در حوزه پزشکی و درمان

محمدحسین نیکنام، دستیار ویژه وزیر و مدیرکل همکاری‌های بین‌الملل وزارت بهداشت در این نشست اظهار کرد: این رویداد به‌منظورمعرفی ظرفیت‌های درمانی بالای شهرهای گردشگری با محوریت سه شهر مذهبی قم، مشهد و شیراز با بعد زیارت برگزار شد.

وی با بیان اینکه ایران اسلامی در حوزه پزشکی و درمان جزو کشورهای سرآمد است، گفت: به همین دلیل کشورهای پیرامونی و همسایه و همچنین کشورهای متعدد اروپایی علاقه‌مند به درمان بیماری و دریافت خدمات بیماران خود از جمهوری اسلامی هستند.

دستیار ویژه وزیر و مدیرکل همکاری‌های بین‌الملل وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: با برگزاری چنین نشست‌هایی و با تقویت نقاط قوت و موردتوجه قرار دادن ابعاد مختلف سلامت سعی داریم نمونه خوبی از گردشگری سلامت را به نمایش بگذاریم.