ورود طرح‌های بدون مجوز به مدرسه ممنوع
کارشناس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی طی یادداشتی به طرح‌هایی که بدون نظارت کارشناسی در مدارس به اجرا درمی‌آیند و روند آموزشی را به ویژه در حوزه کتب دینی تحت‌الشعاع قرار داده و نتیجه آن به حاشیه راندن برنامه‌های درسی است، پرداخت.
رضا نباتی، کارشناس پیشکسوت سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی درباره اجرای طرح‌هایی که بدون طی مراحل کارشناسی، در عرصه آموزش و پرورش، آزمون و خطا می‌شوند و تنها پیامد آنها لطمه خوردن به روند تربیتی دانش‌آموزان به ویژه در حوزه آموزش کتب دینی و قرآنی است، یادداشتی را در اختیار ایکنا قرار داد که متن آن به شرح زیر است:
«مدارس از همه جا بی‌خبر، گرفتار در طرح‌های غیر مصوب»
اغلب مدارس به دلیل بی‌خبری یا بی‌تفاوتی، با تن دادن به اجرای طرح‌های بدون مجوز رسمی از مراجع ذی‌صلاح مانند شورای عالی آموزش و پرورش یا سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی ضمن تحمیل هزینه‌های مادی و معنوی، معلمان و دانش‌آموزان را دچار زحمت کرده و در این نوع از تخلفات خواسته یا ناخواسته مشارکت می‌کنند. به‌علاوه این مسئله به تضعیف کلیت نظام‌آموزی انجامیده است.
در حالی که شعار مدیران مدارس باید این باشد «ورود طرح‌های بدون مجوز معتبر به مدرسه ممنوع»
این هشدار تربیتی بسیار جدی است که در سال‌های اخیر شاهد اجرای خاموش طرح‌هایی هستیم که نه‌تنها برخلاف «آیین‌نامه ۸۲۸ مصوب مجلس شورای اسلامی» است، بلکه بدون دریافت مجوز از سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی و تأیید از شورای عالی آموزش و پرورش فعالیت می‌کنند.
فعالیت‌هایی اغلب کمی و پرهزینه با اهداف موازی و اغلب نامفهوم در قالب روش‌ها و محتواهای مغایر با چارچوب‌های علمی که با دست‌اندازی به ساعات درسی و فرصت‌های آموزشی به دنبال مقاصد خاص از سوی جریان‌های خاص است.
اولین و مهم‌ترین نتیجه این طرح‌ها به حاشیه راندن برنامه‌های درسی و نهایتاً تقلیل جایگاه علمی و معنوی ارزش‌های اسلامی از جمله قرآن است.
نبود مرکز رسیدگی و آگاه در حوزه ستادی در کنار فقدان نظام نظارتی مستمر بر برنامه‌های درسی و آموزشی در مدارس و کلاس‌های درس از عمده دلایل بروز این اوضاع نابسامان تربیتی است.
این در حالی است که طبق «آئین‌نامه ۸۲۸» شورای عالی آموزش و پرورش، برای تمامی این موارد دریافت مجوز معتبر رسمی و ارائه آن ضروری است: https://rc.majlis.ir/fa/law/show/790605
نکته قابل توجه آن است که برخلاف تصور طراحان، به ویژه در بخش محتواهای جایگزین کتاب‌های درسی و ساعات درسی قرآن، باید بدانند اولاً: اینگونه طرح‌ها نه‌تنها به تقویت کیفیت آموزش قرآن در مدارس کمک نمی‌کند، بلکه باعث تضعیف جایگاه و شأن قرآن در نظام آموزشی کشور و نزد دانش‌آموزان و خانواده‌های ایشان است.
ثانیاً: اینگونه طرح‌ها هیچگاه جایگاه نظارت بر حسن اجرای برنامه درسی قرآن مصوب را نخواهد گرفت، تنها به پاک کردن صورت مسئله (ضعف نظارت بر اجرا) انجامیده و صورت مسئله همچنان باقی است.
شورای عالی انقلاب فرهنگی باید در اسرع وقت نسبت به این موضوع به صورت فعال ورود کند. این فوریت بسیار جدی است؛ چرا که وزارت آموزش و پرورش گرفتار تحت تأثیر افراد و جریان‌های فکری در سطوح حوزه ستادی و استان‌هاست که متأسفانه در قالب عناوین به ظاهر اسلامی، انقلابی و مذهبی همچون قرآن و شهید و شهادت بدون اطلاع در حال فعالیت هستند.
کار به جایی رسیده که اخیراً برخی از سازمان‌ها و ارگان‌های تبلیغی و ترویجی نیز پا را از این فراتر گذاشته و معاونت‌های آموزش ابتدایی استان‌ها را تهدید کرده‌اند که در برخی دروس مانند درس قرآن و دینی خود را کنار بکشند و کار را به ایشان واگذارند.
به عنوان مثال معلوم نیست، تدریس «کتاب سین» در قالب عناوین پوششی مانند «طرح شهید عاصمی» در مدارس استان خراسان رضوی و طرح ملی حفظ، طرح بشری و ... در سایر استان‌ها با تأیید و مجوز چه مرکز معتبر و مرجع ذی‌صلاح در وزارت آموزش و پرورش انجام می‌گیرد؟!
یا در بخش آموزش معلمان مدارس آن هم با روش‌ها و محتواهایی مغایر با برنامه درسی مصوب (اهداف، محتوا، روش و ...) با چه توجیهی در حال انجام است؟!! در حالی که در این بخش نیز کسب اجازه از دانشگاه فرهنگیان (آموزش معلمان) و نیز سازمان پژوهش (محتوای طرح) لازم است؛ مانند طرح ملی اتقان
این در شرایطی است که طبق مصوبه ۸۲۸ مجلس شورای اسلامی، توزیع بسته آموزشی و اجرای هر نوع طرحی اعم از آموزشی و فرهنگی در مدارس، حتماً نیازمند به تاییدیه محتوا از سوی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی و تصویب آن از سوی شورای عالی آموزش و پرورش است.
از آنجا که این نوع تحرکات به ظاهر فرهنگی می‌تواند عواقب تربیتی و حتی سیاسی و اعتقادی را به دنبال داشته باشد، لذا در وهله اول باید در اسرع وقت جلوی اجرای تمامی فعالیت‌های غیرمصوب و بدون مجوز گرفته شود و در مرحله دوم ضمن برخورد قانونی با متخلفین، از طرح‌های مثبت و مفید خواسته شود تا مجوزهای لازم را از مراحع قانونی دریافت کنند.
حتی در بخش منابع کمک آموزشی نیز این کتاب‌ها و منابع باید به تصویب سامانه کیفیت بخشی منابع کمک آموزشی برسد.
در غیر این صورت باید بدانیم جز اتلاف وقت و انرژی و منابع مادی و معنوی و ایجاد انتظار در جامعه و به کلیشه شدن فعالیت‌های قرآنی و فرهنگی کاری صورت نگرفته و در نهایت به تضعیف جایگاه تربیتی قرآن در مدارس و جامعه منجر خواهد شد.
در این زمینه هوشیاری و پیگیری و پیشگیری مدارس از اهمیت بالایی برخوردار است. مدیران مدارس باید این شعار را ملاک عمل قرار دهند «ورود طرح‌های بدون مجوز رسمی ممنوع»
انتهای پیام
این حاکی از سیطره رویکرد نخبه گرایی بر این وزارت است.