محمود علمی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در گفتوگو با ایکنا از آذربایجانشرقی، با اشاره به تأثیر نشاط در آسیبهای اجتماعی، گفت: اگر شادی و نشاط در اجتماع و دانشگاه وجود نداشته باشد، آسیبهای اجتماعی بروز خواهند کرد.
وی با بیان اینکه بحث نشاط در حوزه روانشناسی بیشتر مورد بررسی قرار گرفته و یک احساس ریشهدار است که مربوط به کیفیت زندگی است، افزود: شادکامی و نشاط با فرهنگ هر جامعهای ارتباط دارد و باید بدانیم شادی و نشاط در فرهنگ ما چه جایگاهی دارد؟
لزوم گنجاندن «روز نشاط» در تقویم
علمی ادامه داد: وقتی به تقویم جامعه از منظر جامعهشناسی نگاه میکنیم، روز شادی در آن نمیبینیم، درحالی که در همه کشورها حداقل چند روز بهعنوان «روز شادی» تعریف شده و مردم با سادهترین روشها شادی میکنند. حتی در ایران باستان هم چنین روزهایی وجود داشت اما امروز مشکل کجاست که هیچ روزی به نام روز نشاط نداریم؟ این موضوع شاید یکی از مسایل مهم جامعه ما باشد که ما قادر به تولید نشاط نیستیم.
این مدرس دانشگاه، تأکید کرد: مسئله مهمی است که ما طی چند دهه اخیر نتوانستهایم در جامعه شادی و نشاط تولید کنیم و این نبود نشاط و شادی در جامعه نیز به بروز انواع آسیبهای اجتماعی دامن زده است.
وی با تأکید بر اینکه بنده بهعنوان یک جامعهشناس و مدرس، سالهای بسیاری بین دانشجویان بودهام و به خوبی درک کردهام که نبود نشاط در دانشگاه موجب شده دانشجویان به سمت آسیبهای اجتماعی از جمله سیگار، اعتیاد و... سوق پیدا کنند، یادآور شد: طی چندین دهه، بودجههای فرهنگی کشور در کجاها صرف شده و اگر مصرف نمیشد چه وضعیتی داشتیم؟ انواع و اقسام بودجه در مورد فرهنگ و مسائل اجتماعی تزریق شده اما ماحصل آن، چه بوده است؟ متأسفانه از نظر آمار اجتماعی روند رو به رشدی نداریم.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تبریز با تأکید بر اینکه نبود امید و نشاط، بیکاری، تبعیض در ادارات و گزینشها باعث شده تا آینده در مقابل دیدگان دانشجویان نیز تیره و تار ترسیم شود، افزود: این آسیبها را عملاً در دانشگاهها میبینیم و سؤال ما این است که نهادهای ذیربط در این رابطه کارشان چه بوده و اگر این نهادها نبودند چه میشد؟
وی با تأکید بر اینکه در جامعهشناسی پدیده نشاط را یک پدیده چند بعدی میدانیم که شامل ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی است، گفت: آیا خرده نظامهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه ما میتوانند به کارکرد خود بهصورت دقیق عمل کنند؟ اگر خرده نظام اقتصادی میتوانست به کارکرد خود عمل کند، اکنون این همه معضلات اقتصادی در جامعه نداشتیم.
دانشجویان به مطالعه علاقهای ندارند
علمی، با بیان اینکه دانشجویان چشم و چراغ یک کشور هستند و با دید باز به مسائل مینگرند، اظهار کرد: زمانی که در سال 64 دانشجو بودم، بعد از تعطیلی جلسات به همراه دانشجویان به کتابخانهها میرفتیم و روزنامه و مجله میخواندیم، اما دانشجویان امروز اینگونه نیستند، تمامی ابعاد فضای مجازی هم امن نیست. امروز دانشجو به مطالعه و تحقیقات علاقهای ندارد و بیش از 90 درصد پایاننامهها بیرون از دانشگاه نوشته میشود.
این استاد دانشگاه، در ادامه تأکید کرد: نبود نشاط و امید موجب شده آسیبها بهویژه در محیط دانشگاهها شکل بگیرد و به نظر میرسد با تداوم چنین شرایطی فارغالتحصیلان دانشگاهها که نمایندگان جامعه و نویددهندگان آینده جامعه هستند، نتوانند آنگونه که باید در جامعه مؤثر واقع شوند.
وی اظهار کرد: بر اساس نتایج به دست آمده از تحقیقات اخیر، سرمایه اجتماعی مهمترین عامل پیشبینی کننده نشاط اجتماعی است و متأسفانه سرمایه اجتماعی در جامعه دچار نقصان و فرسایش شده و متأسفانه طی چند سال اخیر به شدت کاهش پیدا کرده است. در دانشگاه نیز شرایط همینگونه است.
علمی، با تأکید بر اینکه از منظر جامعه شناختی، برای افزایش نشاط و شادی در جامعه باید سرمایه اجتماعی را به طرق مختلف ارتقا دهیم، افزود: نوع و میزان ارتباط بین اساتید و دانشجویان هم در میزان نشاط و شادی بسیار مهم و اثرگذار است.
وی با اشاره به طرح تحقیقی خود در رابطه با «نشاط» در مورد دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، گفت: بر اساس نتایج این تحقیق، سه عامل مهم و کلان «احساس عدالت اجتماعی، احساس محرومیت اجتماعی و بیگانگی اجتماعی» در ایجاد و شکلگیری نشاط نقش دارند. این سه عامل جزو موانعی هستند که در هر نوع الگوی ایجاد نشاط و شادی، اثر منفی خواهند گذاشت، از اینرو باید در سطح کلان به این مسئله توجه کرده و این موانع را برطرف کنیم.
علمی در این خصوص افزود: وضعیت جامعه بهگونهای است که در سطح کلان هر روز و هر هفته دچار شرایط متغیر سیاسی هستیم، با این اوصاف چه انتظاری از دانشجو میتوان داشت؟ دانشجو، عنصر حساس جامعه بوده و شرایط روز جامعه نیز میتواند در پایین آوردن میزان نشاط و شادی نقش مهمی داشته باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، مقابله با بحرانها را یکی از مسائل جامعه عنوان کرد و گفت: تحقق نشاط و شادی منوط به حل مسائل ساختاری در جامعه است و خرده نظامهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در این خصوص وظایف و تکالیف خاصی را برعهده دارند.
انتهای پیام