رکوع در منظر قرآن
گروه معارف: رکوع در لغت به معنای خم شدن و پایین انداختن سراست و در اصطلاح شرعی به معنای خم شدن نمازگزار تا حدی است که انگشتان دست به زانو برسد. جایگاه رکوع در هر رکعت از نمازهای واجب یا مستحب پیش از به سجده رفتن است، برای انجام این رُکن واجب است به قصد رکوع از حالت ایستاده به اندازه‌ای که دست‌ها به زانوها برسد خم شود، برخی فقیهان قرار دادن دست بر زانو را نیز لازم می‌دانند.
ه گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از آذربایجان‌شرقی، رکوع در لغت به معنای خم شدن و پایین انداختن سراست و در اصطلاح شرعی به معنای خم شدن نمازگزار تا حدی است که انگشتان دست به زانو برسد. جایگاه رکوع در هر رکعت از نمازهای واجب یا مستحب پیش از به سجده رفتن است، برای انجام این رُکن واجب است به قصد رکوع از حالت ایستاده به اندازه‌ای که دست‌ها به زانوها برسد خم شود،برخی فقیهان قرار دادن دست بر زانو را نیز لازم می‌دانند.
رکوع را نیز عبادتی مستقل دانسته‌اند که در غیر نماز نیز می‌توان آن را انجام داد ولی برخی دیگر منظور از رکوع را امر به رکوع در نماز دانسته و آن را عبادتی مستقل نمی‌دانند.
رکوع بهترین حالت بزرگداشت خداوند است
حجت‌الاسلام علی اکبر اکرمی، امام جمعه سراب در گفت‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: رکوع بهترین حالت تعظیم و بزرگداشت خداوند است و در آیه 77 سوره حج نیز می‌خوانیم: ای کسانی که ایمان آورده‌اید رکوع کنید و سجود بجا آورید و پروردگارتان را عبادت کنید و کار نیک انجام دهید تا رستگار شوید.
وی، ادامه داد: فلسفه رکوع آن است که پس از پایان سوره، به نیت تعظیم و فروتنى در برابر فرمان و عظمت پروردگار، تا حدى خم شویم که دست‌ها به زانوها برسد، کمر صاف باشد، گردن کشیده باشد، گویا نمازگزار حاضر است که در راه خدا گردنش زده شود.
امام جمعه سراب با اشاره به فرموده امام جعفرصادق(ع) یادآور شد: امام جعفرصادق(ع) می‌فرمایند: در رکوع ادب (عبودیت) و در سجود قرب و نزدیک شدن به معبود است و کسی که به نیکی ادب نگذارد; نمی‌تواند به خدا نزدیک شود. پس همانند کسی که قلبش برای خدا خاضع است، رکوع کن و تحت قدرت او ذلیل و بیمناک باش.
حجت‌الاسلام اکرمی، رکوع در نماز را تعظیمی در برابر خداوند دانست و تاکید کرد: رکوع در نماز تعظیمی در برابر خداوند است و ما با هر رکوع تعظیمی را در مقابل خداوند انجام می‌دهیم. تعظیم در مقابل شیئی به این معنا است که ما معتقد به عظمت آن شیء هستیم و در مقابل این عظمت سر تعظیم در مقابل او خم می‌کنیم و ما در مقابل خداوند تعظیم کرده و با گفتن صفت عظیم برای خداوند به عظمت او اذعان می‌کنیم و در نماز نیز باید به معنای این الفاظ دقت داشته باشیم.
رکوع نشانگر تواضع انسان در مقابل خداوند است
حجت‌الاسلام سيد حسن موسوی، امام جمعه کلیبر در گفت‌‌و گو با ایکنا با بیان اینکه رکوع تواضع و خضوع انسان را در مقابل خداوند نشان می‌دهد، گفت: رکوع آن است که پس از پایان سوره، به نیت تعظیم و فروتنى در برابر فرمان و عظمت پروردگار، تا حدى خم شویم که دست‌ها به زانوها برسد، کمر صاف باشد، گردن کشیده باشد، گویا نمازگزار حاضر است که در راه خدا گردنش زده شود.
وی ادامه داد: ركوع، نمايشگر و نمودار تعظيم و بزرگداشت انسان در برابر قدرتى است كه او را فراتر از خود مى‌داند و مسلمان چون خدا را برترين قدرت‌ها مى‌داند، در برابر او ركوع مى‌كند و چون هيچ موجودى جز خدا را، برتر و فراتر از انسانيت خود نمى داند، در برابر هيچ كس و هيچ چيز ديگر سر خم نمى‌كند.
امام جمعه کلیبر، با اشاره به فرموده امام حسن عسکری(ع) یادآور شد: امام حسن عسکری(ع) می فرمایند: چون نمازگزار به ركوع رفت خداوند تبارک و تعالى خطاب به فرشتگان مى‌فرمايد: اى ملائكه من آيا نمى بينيد بنده نمازگزار چگونه براى بزرگى و عظمت من تواضع مى كند؟ شما را گواه مى‌گيرم كه هر آينه او را در دار كبريائى و جلال خودم بزرگ سازم.
وی، رکوع را در دوری از سستی تاثیرگذار دانست و افزود: ركوع و خم شدن در نماز، باعث تحرک و عدم سكون شخصى مى‌شود و او را از خمودگى و سستى دور مى‌كند و تواضع و فروتنی ابتدا از رکوع شروع می‌شود بعد به سجده می رسد، هرکس اولی را انجام داد، شایسته دومی می‌شود.
