نگرش قرآن به رابطه انسان و شیطان

به گزارش ایکنا از آذربایجان‌شرقی، شیطان موجودی است که نامش در کتاب‌های الهی ذکر شده ولی با اینکه شیطان در همه ادیان آسمانی همیشه نماینده وسوسه و گناه و شر بوده است، ولی باز هم بین مفهوم شیطان در اسلام، مسیحیت و سایر ادیان تفاوت‌های ظریفی وجود دارد. قرآن، این موجود را به شکلی کامل با خصوصیات جسمانی و قدرت‌های ماورایی اش توصیف کرده و درباره ماهیت شیطان جای هیچ شک و شبه ای باقی نمی‌گذارد.

شيطان به عنوان کسی که با سرکشی از فرمان‌های خداوند در مسير تکاملی ديگران قرار می‌گيرد، دشمن واقعی انسان است. اين موجود می‌تواند ابليس و يا جنيان و يا نوع بشر باشد. از اين رو قرآن در آيات بسياری به شياطين جنی و انسی اشاره می‌کند و در سوره ناس به انسان گوشزد می‌کند که از شر شياطين انسانی و جنی به خداوند پناه ببرد، زيرا شياطين به دليل دورويی و نيرنگ، رفتاری را در پيش می‌گيرند که آدمی را می‌فريبد و به نام دوست کينه و حسادت و حقد خويش را چون خنجری از پشت بر جان آدمی و زندگی پاک و طيب او وارد می سازد و از مسير تکامل و رشد و بالندگی فردی و اجتماعی بازمی دارد.

با دعا می توان از خداوند در برابر شیطان استمداد جست
حجت‌الاسلام جواد حاجی زاده، امام جمعه اهر در گفت‌‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: با ذکر، تضرّع و دعا می‌توان از خداوند استمداد جست و از شرّ وسوسه‌های شیطانی رهایی یافت و آنچه انسان باید درقبال دشمن خدا یا شیطان انجام دهد پناه به خداست.
وی با استناد به آیه 50 سوره ذاریات خاطرنشان کرد: ‌در این آیه می خوانیم: پس ای مردم، با این همه دلایل روشن که حکایت از یگانگی خدا دارد، با شتاب به سوی خدا حرکت کنید و تنها او را بپرستید، همانا من از جانب او پیامبری هشداردهنده ام و شما را از عذاب وی برحذر می دارم و آنچه را که بدان نیاز دارید به روشنی بیان می کنم.
حجت‌الاسلام حاجی زاده ادامه داد: قرآن کریم تصریح می کند که قلمرو نفوذ شیطان در انسان فقط در حد وسوسه و جلوه دادن و زینت دادن خیالی یک امر باطل است که با عناوین وسوسه، تزیین و تسویل بیان شده است. شیطان هیچ‏ گونه اکراه و اجباری بر انسان ندارد.
وی از اولین قدم برای مقابله باشیطان گفت و اظهار کرد: اوّلین قدم برای مقابله با شیطان، پاکسازی خود از آلودگی‌هایی است که شیطان در انسان ایجاد کرده است و بهترین چیزی که گناهان را می‌شوید، از نظر قرآن، توبه است و نفس آدمی در اختیار شیطان است و تسلط شیطان بر بشر محدود است به اینکه خود بشر بخواهد دست ارادت به او بدهد.
وی با اشاره به فرموده امیرمومنان علی(ع) افزود: امیرالمومنین علی(ع) می فرمایند: شیطان در روح انسان تخم گذاری می کند.
امام جمعه اهر، وجود شیطان در نظام آفرینش را بی سبب ندانست و تاکید کرد: وجود شیطان در هدفمندی نظام آفرینش بی خیر و بی سبب نیست، زیرا وجود شیطان برای اضلال، در همین حد که با اختیار و آزادی انسان‌ها ناسازگار نباشد، در نظام احسن جهان هستی سودمند است؛ زیرا اگر وسوسه نبود و راه گناه بسته بود، پیمودن صراط مستقیم حتمی می‌شد و با ضرورت اطاعت و امتثال دستورهای خداوند، زمینه‌ای برای اعزام انبیاء و ارسال کتاب‌های آسمانی نبود.
قلمرو شیطان در وجود بشر محدود است
حجت‌الاسلام عبداله باقرنژاد، امام جمعه ممقان در گفت‌‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: قلمرو شیطان در وجود بشر محدود است به نفوذ در اندیشه او، نه تن و بدن او. نفوذ شیطان در اندیشه بشر نیز منحصر است به حد وسوسه کردن و خیال یک امر باطلی را در نظر او جلوه دادن و شیطان دشمن انسان است.
وی با استناد به آیه 36 سوره زخرف خاطرنشان کرد: در این آیه می‌خوانیم: و هر گاه که از یاد خدای رحمن روی گردان شود شیطانی بر او می گماریم که همراه و دمساز وی شود و شیاطین، مردم را از راه حق باز می دارند ولی گمان می کنند که هدایت یافته اند.
حجت‌الاسلام باقرنژاد دین را راه علاج وسوسه‌های شیطانی دانست و ادامه داد: وسوسه‌های شیطانی که باعث بدی‌ها و گناهان شود راه علاج و دفع آنها دین است که آدمی، بدی عاقبت گناه و ناگواری و وخامت فرجام آن در دنیا و آخرت را به یاد می آورد.
امام جمعه ممقان از بی اختیار بودن شیطان در آزادی انسان گفت و یادآور شد: ازنظر منطق قرآن که کتاب هدایت و حق است شیطان کوچکترین نقش و تأثیری در سلب اختیار و آزادی از انسان ندارد و هیچگاه سرنوشت شوم و سیاه و فرجام تاریک انسان‌ها نباید به دخالت و تأثیر مستقیم شیطان نسبت داده شود.
وی افزود: وسوسه‏‌گرى شيطان، پس از روى‏گردانى انسان از نداى فطرت و الهامات رحمانى است. چنين كسانى كه با اختيار و انتخاب خود كفر ورزيده، قابليت محبت و همراهى با پاک‏ترين انسان‏‌هاى روى زمين را از دست داده‌‏اند؛ سزاوار آن هستند كه به وسوسه‏‌هاى شيطانى گرفتار شوند و اين خود نوعى مجازات الهى نسبت به آنان در همين دنيا است.
حجت‌الاسلام باقرنژاد ضمن بازگو نمودن سپری محکم در برار شیطان تاکید کرد: تقوا سپری محکم است که می‌تواند انسان را از وسوسه‌های شیطان در امان نگه دارد. برای پیشگیری و مقاومت در برابر هجمه‌های شیطان باید در مسیر زندگی دژ استواری بنا نهاد تا از نفوذ تیرهای زهرآگین وسوسه‌اش در امان بود. این قلعه حصین چیزی جز تقوا نیست. 

انتهای پیام