رزق الهی و نقش تقدیر و تلاش انسان

به گزارش ایکنا از آذربایجان‌شرقی، تمام موجودات، حوادث و پدیده‌ها مخلوق خداوندند و نظام حاکم بر آن‌ها نیز آفریده اوست. اندازه وجودی هر موجودی و کیفیت رابطه آن با سایر موجودات با قلم تقدیر خداوند نوشته می‌شود و هر رطب و یابس و حرکت کوچک و بزرگی درون همین نظام معنا می‌یابد و خارج از آن نیست.
رزق انسان نیز پدیده‌ای است که نظام و سامانی خاص بر آن حاکم است و هر قبض و بسطی یا افزایش و کاهشی در آن، در چارچوب تقدیرات خداوند محقق می‌شود.
در نظام حاکم بر رزق و روزی انسان که از سوی خالق و رازق هستی طراحی شده است، اراده انسان جزئی از این نظام و در طول اراده حق تعالی است نه در عرض آن. اراده حق تعالی بر این قرار گرفته است که انسان با اراده خود به کسب روزی بپردازد و امرارمعاش کند. بدین لحاظ اعتقاد به نقش‌آفرینی و تاثیرگذاری تفکر و تلاش انسان در روزی او، نه تنها شرک و دوگانه‌بینی نیست، بلکه عین توحید است.
ضمانت روزی از جانب خداوند به معنای مساوی بودن آن برای همه انسان‌ها نیست، چراكه ممكن است برخی به دلیل فعالیت مستمر، برنامه‌ریزی دقیق، انتخاب شغلی مناسب و یا بهره‌گیری از ذوق و هوش سرشار خود و... به كار یا تجارتی دست بزنند كه بیشتر از حد كفاف به دست آورند.

رزقى که خداى سبحان می‌دهد، بخششی است بدون عوض
حجت‌الاسلام قهرمان احمدی، امام جمعه هریس، در گفت‌‌وگو با ایکنا اظهار کرد: رزقى که خداى سبحان می‌دهد، بخششی است بدون عوض و در برابر حقى نیست‏ و از آنجا که هر رزقى و هر چیزى خالص براى خدا است. پس هر چیزى که او افاضه کند و هر رزقى که او بدهد، عطیه‌‏اى است بدون عوض و بدون اینکه چیزى در مقابلش گرفته باشد؛ زیرا هر چیزى در مقابل بخشش خدا فرض شود، خود آن مقابل و عوض هم از خداست.
وی افزود: خداوند، بساط روزی‌دهی خود را چنان خوب گسترده که همزمان میلیون‌ها انسان به محض برخاستن از خواب، به تکاپوی زندگی می‌افتند و در دل طبیعت و جامعه و امکانات تلاش را آغاز می کنند.
وی با استناد به آیه 58 سوره ذاریات خاطرنشان کرد: در این آیه می‌خوانیم: تنها خداوند روزی‌دهنده و صاحب قوت و قدرت است. خداوند برای هرکس که بخواهد روزی را زیاد می‌کند و بر بعضی‌ها روزی را تنگ می‌کند و همه چیز به دست اوست اما نه به این معنا که بی حساب و کتاب برای هرکس بخواهد و برای دیگری نخواهد بلکه عواملی در این دنیا باعث گشایش و یا مضیق روزی می‌شود و این به دست خود انسان است روزی مقدر است اما عواملی باعث وسعت آن و موانعی باعث ضیق آن می‌شود.
امام جمعه هریس مقدار رزق آفریده شده را فراتر از نیاز بشر دانست و یادآور شد: مقدار رزقی که خدا آفریده فراتر از نیازهای بشر است. بنابراین فقر موجود در انسان‌ها معلول علل انسانی است، یعنی خود انسان‌ها نمی گذارند روزی افراد به آن‌ها برسد یا خود افراد دنبال گرفتن روزی خود نیستند، خداوند متعال در این مورد نیز راه را از طریق شریعت نشان داده است، لکن مردم، ایمان لازم به احکام خدا را ندارند.
حجت‌الاسلام احمدی اظهار کرد: خود انسان‌ها نمی گذارند روزی افراد به آن‌ها برسد یا خود افراد دنبال گرفتن روزی خود نیستند. خداوند متعال در این مورد نیز راه را از طریق شریعت نشان داده است لکن مردم ایمان لازم به احکام خدا را ندارند.
وی با اشاره به فرموده امام رضا(ع) افزود: ثامن‌الحجج امام رضا(ع) می‌فرمایند: خداوندا از کسانی که می‌پندارند ما ارباب امور هستی هستیم، بیزاری و دوری می‌جوییم و نیز از کسانی که می‌پندارند کار خلق کردن و روزی رساندن از آن ماست و به ما تفویض شده، از آنان به سوی تو دوری می‌جوییم، همچون دوری جستن عیسی بن مریم از مسیحیان که آنان عیسی را خدا می‌دانستند. خداوندا ما آنان را به آنچه پنداشته‌اند، نخوانده‌ایم، پس ما را به گفتار باطل آنان مؤاخذه مکن و ما را از آنچه می‌پندارند، مورد غفران و آمرزش خود قرار ده.
وی ضمن بازگو کردن منظور از تضمین روزی تأکید کرد: منظور از تضمین روزی از سوی خداوند، فراهم آوردن زمینه‌هاست. زمینه‌هایی خارج از وجود انسان و زمینه‌هایی در درون وجود اوست که هر گاه دست به دست هم دهند، انسان سهم خود را از روزی دریافت می‌کند. این نکته را نیز نباید فراموش کرد که خدا برای این که مردم در عالم اسباب گم نشوند و روزی را نتیجه منحصر تلاش و کوشش‌های خود ندانند.

بهره‌مندی از رزق و روزی معلول تلاش انسان‌هاست
حجت‌الاسلام حسن مرسلی، امام جمعه مهربان، در گفت‌وگو با ایکنا اظهار کرد: خداوند روزی‌رسان است، اما بهره‌مندی انسان‌ها در بيشتر موارد، معلول کار و تلاش انسان‌ها است، قانون خلقت بر اين نهاده شده که هرکسی به اندازه سعی و تلاش خود بهره‌مند شود و کسی که به تنبلی خو کرده باشد و به دنبال کسب روزی حلال برنيايد، نمی‌تواند مانند ديگران از نعمت‌های دنيوی برخوردار شودُ آن‌که کار و تلاش بيش تَر می‌کند، بهره بيشتری نصيب او خواهد شد.
وی هر چیزی که بشر از آن سود می برد جزء رزق دانست و افزود: رزق فقط شامل خوراک و پوشاک و مسکن و امثال آن نیست، بلکه هر چیزی که بشر از آن سود می برد جزء رزق است، بنابراین وجود، انسان بودن، سلامتی، دین، علم، امنیّت، انبیاء و ائمه(ع)، استعدادها و ... همه جزء رزق محسوب می‌شوند.
وی با استناد به آیه 96 سوره اعراف خاطرنشان کرد: در این آیه می‌خوانیم: و چنانچه مردم شهر و دیارها همه ایمان آورده و پرهیزکار می‌شدند همانا ما درهای برکاتی از آسمان و زمین را بر روی آن‌ها می‌گشودیم و لیکن چون آیات و پیغمبران را تکذیب کردند ما هم آنان را سخت به کیفر کردار زشتشان رساندیم.
حجت‌الاسلام مرسلی ادامه داد: خداوند برای اینکه مردم در عالم اسباب گم نشوند و روزی را منحصراً نتیجه تلاش و کوشش‌های خود ندانند گاه به افرادی روزی می‌رساند که تلاش زیادی نکرده اند و روزی را از کسانی می‌گیرد که پرتلاش‌اند تا روشن کند در پشت این دستگاه قدرت دیگری حاکم است.
امام جمعه مهربان یادآور شد: منابع زیادی برای تغذیه انسان‌ها در همین کره خاکی وجود دارد که باید با هوش و درایت آن‌ها را کشف کنند و به کار گیرند و اگر انسان در این زمینه کوتاهی کند مقصر خود اوست.
وی گفت: امیرمؤمنان علی(ع) می‌فرمایند: خدا روزی شما را تكفّل كرده است و شما مأمور به كار هستید، پس مبادا خواستن چیزی كه برای شما ضمانت شده مهم‌تر از كاری باشد كه برعهده دارید، پس به كار پیش‌دستی كنید و از رسیدن ناگهانی اجل بترسید.
حجت‌الاسلام مرسلی از شرط تحقق رسیدن به روزی گفت و تأکید کرد: تضمین و تأمین روزی به این معنی نیست که آن را برای انسان عاقل و باشعور فراهم کنند، به در خانه‌اش بفرستند و یا لقمه کنند و در دهانش بگذارند، بلکه زمینه‌ها فراهم شده و تلاش و کوشش انسان شرط تحقق و به فعلیت رسیدن این زمینه‌هاست.

انتهای پیام