چرا نخبگان قرآنی در اصفهان دیده نشدند

به گزارش ایکنا؛ چهل و دومین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم در بخش آقایان از روز ششم مهرماه آغاز شد و روز پنجشنبه، یازدهم این ماه در شهر اصفهان و دانشگاه این شهر به کار خود پایان داد.

خبرگزاری ایکنا با توجه به رسالتی که دارد طی چند شماره به تحلیل این مسابقات در بخش‌های مختلف خواهد پرداخت و در اولین شماره از این سلسله مباحث، پوشش رسانه‌ای این مسابقات و دیده شدن آن در رسانه‌ها و فضای مجازی را مورد بحث و بررسی قرار خواهد داد. در این تحلیل تنها ایام برگزاری مسابقات به عنوان اوج کار و قله فعالیت‌ها مورد بررسی قرار گرفته و نه فضاسازی‌های قبل و بعد از مسابقات؛ هرچند که این فضاسازی‌ها نیز یا اصلاً وجود نداشته یا اگر هم بوده در سطحی‌ترین شکل ممکن تدارک دیده شده است.

این تحلیل بیش از هر چیزی گزاره انتشار اخبار مسابقات سراسری قرآن در نشریات مکتوب و مجازی را دنبال می‌کند، دو فضایی که به نظر می‌رسد به خصوص در این دوره از مسابقات آنچنان که باید و شاید مورد استفاده و بهره‌برداری قرار نگرفت.

جایگاه سیما و صدای قرآن در مسابقات 

قبل از پرداختن به رسانه‌های مجازی و مکتوب در چهل و دومین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم اشاره‌ای گذرا به عملکرد دو رسانه تخصصی قرآن در صدا و سیما که هر سال بر اساس رسالتی که بر دوش دارند به انعکاس مسابقات می‌پردازند، خالی از لطف نخواهد بود. در این دوره از مسابقات هر چقدر شبکه قرآن و معارف سیما عملکردی متفاوت داشت و تا چند روز شاهد پخش زنده این رویداد نبودیم، رادیو قرآن اما یکی از بهترین ادوار مسابقات سراسری قرآن را به لحاظ پوشش رسانه‌ای پشت سر گذاشت. رادیو قرآن از صبح روز افتتاحیه مسابقات در بخش اول، اقدام به پخش زنده این مسابقات کرد و تلاش داشت تا بیشترین مخاطب را جذب کند که البته موفق نیز بود. البته قطعا تفاوت بسیاری بین تمهیدات یک رویداد برای پوشش از یک رسانه شنیداری با یک رسانه دیداری است.

فارغ از شبکه قرآن و معارف سیما و همچنین رادیو قرآن، اما مسابقات سراسری قرآن در چهل و دومین دوره و در مقایسه با سال‌های قبل، با حضور کم‌رنگ رسانه‌های کشوری مواجه شد، تا این شائبه ایجاد شود که برگزارکنندگان مسابقات برای کاهش هزینه‌ها حتی به انعکاس مسابقات از رسانه‌های کشوری نیز رحم نکرده و به انعکاس حداقلی از این قبیل رسانه‌ها چه در فضای مکتوب و چه در فضای مجازی اکتفا کرده‌اند.

تکرار بی‌توجهی رسانه‌های مکتوب 

در فضای مکتوب امسال نیز همچون سال‌های قبل، اتفاق چندانی صورت نگرفت و شاهد خلاء مسابقات نه تنها در صفحات اول که در صفحات میانی روزنامه‌ها نیز بودیم. پرداختن رسانه‌های مکتوب البته محدود به این دوره نبوده و در ادوار گذشته نیز این بی‌توجهی به مسابقات سراسری قرآن و حتی بین‌المللی وجود داشته است. لذا با توجه به سابقه‌ای که نشریات مکتوب از خود بر جا گذاشته‌اند، نه تنها در این دوره که در ادوار آینده نیز نمی‌توان انتظار خاصی از آنها داشت، مگر شاهد اتفاقی در این عرصه باشیم. 
از روزنامه‌ها و نشریات مکتوب که عبور کنیم، نوبت به رسانه‌های برخط می‌رسد، در این حوزه نیز به نظر می‌رسد انعکاس مسابقات به قوت و شدت سال‌های قبل نبوده است. اگر در ادوار گذشته مسابقات سراسری قرآن با حضور گروه خبری اعزامی از تهران و به صورت کاملاً کشوری پوشش داده می‌شد، امسال اما نه تنها از گروه خبری خاصی از تهران برای پوشش مسابقات دعوت به عمل نیامد، بلکه رخ‌دادهای حاشیه‌ای مسابقات نیز به قوت سال‌های قبل از صفحات قرآنی رسانه‌های کشوری انتشار نیافت تا بیش از پیش به این گزاره که مسابقات سراسری قرآن در استان اصفهان محبوس ماند، نزدیک‌تر شویم. این نکته را نیز باید اضافه کرد که رسانه‌هایی که خواهان اعزام خبرنگار به محل برگزاری مسابقات بودند نیز تا چند روز بعد از آغاز رقابت‌ها بین اعزام یا عدم اعزام سردرگم بودند.

گم شدن تلاش‌ها در سایه کم‌توجهی به رسانه‌ها

همه اینها در حالی اتفاق می‌افتد که تلاش‌های برگزارکنندگان مسابقات برای ارتقا این رقابت‌ها به عینه دیده می‌شود، اما تا زمانی که این تلاش‌ها و اخبار حاشیه‌ای مسابقات به رسانه‌های عمومی کشور راه پیدا نکند، چنین تلاش‌هایی نه تنها نادیده گرفته می‌شود، بلکه این گمان نیز می‌رود که عمدتاً تلاشی صورت نگرفته است.

سازمان اوقاف گزارش بازتاب مسابقات را منتشر کند

همیشه براساس یک روال سازمانی، روابط‌عمومی‌ها گزارشی جامع از بازتاب رسانه‌ای رخدادی که توسط سازمان متبوعشان در یک زمان خاص برگزار شده است، تهیه می‌کنند، گزارشی که معمولاً کارکردی درون‌‌سازمانی دارد، اما به نظر می‌رسد در مورد مسابقات سراسری قرآن و به خصوص چهل و دومین دوره آن تهیه چنین گزارشی به یک مطالبه تبدیل شده باشد. مطالبه‌ای که می‌خواهد بداند این کم‌کاری از سوی رسانه‌ها بوده است یا برگزارکنندگان مسابقات؛ لذا این مطالبه از روابط عمومی سازمان اوقاف به عنوان نهاد بالادستی مسابقات سراسری قرآن وجود دارد که آمار انعکاس مسابقات سراسری قرآن را در رسانه‌های مکتوب، برخط، دیداری و شنیداری با جزئیات کامل هر چه سریعتر در اختیار افکار عمومی قرار دهد.

البته سازمان اوقاف و امور خیریه طی سال‌های گذشته و به خصوص بعد از برگزاری مسابقات بین‌المللی قرآن، بدون اعلام میزان بازتاب رسانه‌ای مسابقات سراسری قرآن، اقدام به تجلیل رسانه‌های فعال در ایام مسابقات کرده است، اما اعلام آمار انتشار اخبار در رسانه‌های مختلف را در کمتر دوره‌ای به اطلاع افکار عمومی رسانده است.
طرح چند سوال

در نهایت و با تمام تفاسیری که وجود دارد طرح چند سوال برای روشن شدن بیشتر افکار عمومی در مورد حضور مسابقات سراسری قرآن در سرخط خبرها و نیز فضای مجازی خالی از لطف نخواهد بود.

چرا نباید از یک رویداد ملی که بیش از چهل دوره سابقه برگزاری دارد و 136 نفر از برگزیدگانی که حداقل بیست سال تجربه در آن تخصص را دارند، یک کلیپ جذاب چند دقیقه‌ای تهیه و در حجم وسیعی در فضای مجازی منتشر شود؟‌

مگر یکی از مهم‌ترین وجوه برگزاری مسابقات قرآن بحث تبلیغی و ترویجی آن نیست؟ مگر کلیپ‌های تلاوتی که در فضای مجازی پخش شده و بسیار بازنشر یافته‌ است، ندیده‌ایم؟ آیا روابط عمومی سازمان اوقاف توان تهیه چنین کلیپ‌هایی از مسابقات سراسری قرآن را ندارد؟

آیا امکان استفاده از ظرفیت گردشگری استان اصفهان آن هم در فصلی که بیشترین گردشگر را در دل خود جا داده است، برای تهیه محتوای فاخر و انتشار در صفحات مجازی وجود نداشت؟ چرا از چند نفر از قاریان فینالیست یا چند گروه هم‌خوانی قرآن کریم که ادعا می‌شود، برترین‌های کشور هستند برای اجرای یک هم‌‌خوانی چند دقیقه‌ای در میدان امام(ره) که قلب گردشگری اصفهان است، دعوت به عمل نیامد؟ آیا پخش کلیپی چند دقیقه‌ای از اجرای این قاریان در جمع گردشگران خارجی به صورت میدانی، در فضای مجازی باعث دیده شدن مسابقات نمی‌شد؟

چرا مسئولان برگزارکننده مسابقات در ایام برگزاری رقابت‌ها سعی در «ترند» کردن این رویداد در توئیتر که فضای بسیار مطلوبی برای بازنشر مسابقات و دیده شدن آن در فضای مجازی است، نداشتند؟ چرا مسئولان برگزارکننده مسابقات در ارائه برخی آمار جالب از مسابقات و شرکت‌کنندگان در آن خساست به خرج می‌دهند و مانع از ارائه گزارش‌های جالب و خواندنی با استفاده از این آمار و این اطلاعات می‌شوند؟ و چراهای دیگر...