دعاخوانی؛ رشته‌ای نوپا اما دشوار
گروه فعالیت‌های قرآنی - برگزیده کشوری مسابقات سراسری قرآن کریم با بیان اینکه رشته نوپای دعاخوانی از پنج سال گذشته در مسابقات سراسری قرآن کریم گنجانده شده است، اظهار کرد: هر ساله قوانین و قواعد سخت‌تری به آیین‌نامه این رشته اضافه می‌شود به طوری که امسال تمام ادعیه و مناجات‌های کلیات مفاتیح‌الجنان به عنوان منبع مسابقه اعلام شد.
به گزارش ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری، سجاد براتی‌بنی تنها نماینده از میان سایر برگزیدگان استانیِ چهارمحال‌وبختیاری در مسابقات سراسرای قرآن کریم ایران است که در مدت چهار سال حضور در این مسابقات، سه سال پیاپی را حائز عنوان شده و یک سال نیز به دلیل جاماندن از حضور در مرحله استانی، این مسابقات را از دست داده است. در این مجال ابتدا معرفی این دعاخوان جوان اما با تجربه چهارمحالی را از زبان خودش می‌خوانیم، سپس گفت‌وگوی ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری با این چهره ممتاز قرآنی استان در پی خواهد آمد.
سجاد براتی از زبان خودش
سجاد براتی متولد سال ۱۳۶۷ در شهر بِن هستم که متأهل و صاحب یک دختر یک و نیم ساله به نام بنت‌الهدی و دارای شغل آزاد هستم.
فعالیت قرآنی بنده از حدود ۱۰ سالگی آغاز شد یعنی زمانی که در جلسات قرآن‌خوانی خانگیِ دوشنبه‌شب‌ها که توسط پیشکسوت قرآنی شهرمان حاج محمود سلیمی برگزار می‌شد و همچنان ادامه دارد، شرکت می‌کردم و با تلاوت قرآن در این جلسات مأنوس شدم.
کمی بعد، یکی از مربیان قرآن شهرمان، حاج احمد احمدی کتاب «آشنایی با نماز» استاد قرائتی را به عنوان جایزه به بنده اهدا کرد که خواندن این کتاب و حضور در فضای معنوی جلسات خانگی قرآن، مرا به سمت این کتاب الهی و نیز انجام فریضه نماز سوق داد.
اما اتفاقی که مشخصاً گام برداشتن مرا در این مسیر تثبیت کرد یک تشویق ساده با یک بیست شیرین از معلم قرآنمان آقای درعلی، بود که معمولاً از شاگرد اول‌های کلاس می‌خواست قرآن بخوانند. روزی بنده با اندکی ترس و تردید دست بلند کردم تا قرآن بخوانم و معلم اجازه داد و زمانی که قرآن را تلاوت کردم، آن بیستِ تعیین‌کننده نصیبم شد.
در دوران راهنمایی با هدایت و کمک معلم قرآنم در مدرسه، حاج غلامرضا نادری، در مسابقات دانش‌آموزی قرآن شرکت و هر سه سال به رتبه نخست استان در رشته قرائت دست یافتم که البته در این مقطع تحصیلی، مسابقات مرحله کشوری برگزار نمی‌شد.
در دوران دبیرستان نیز در دو سال نخست در رشته قرائت مقام اول کشور و در سال سوم دبیرستان در رشته اذان به مقام دوم کشور نایل شدم.
پس از اخذ دیپلم در مسابقات سازمان اوقاف و برخی نهادهای دیگر حضور مستمر داشتم و بهترین مقامم، کسب رتبه نخست در استان در مسابقات اداره اوقاف و امور خیریه و در رشته ترتیل بود.
ورودم به دعاخوانی در حدود ۲۰ سالگی بود که همواره در مسجد به عنوان قاری و مؤذن حضور داشتم. شبی روحانی مسجد، حجت‌الاسلام شریف‌پور از من خواست دعای کمیل را قرائت کنم و بنده این کار را به خوبی انجام دادم و با تشویق ایشان این برنامه ادامه یافت.
اما ورود جدی‌ام به عرصه مسابقات سراسری قرآن کریم از چهار سال پیش رقم خورد. در سال ۹۵، به دلیل عدم اطلاع‌رسانی برگزار کنندگان مسابقه در مرحله استانی شرکت نکردم. سال بعد در مسابقات نهایی کشوری در شهر ارومیه مقام دوم کشور را در دعاخوانی کسب کردم. سال گذشته نیز در مسابقات مقدماتی مرحله کشوری مقام اول و در بخش نهایی مقام چهارم را کسب کردم و امسال نیز به لطف خداوند، حائز مقام دوم کشور در رشته دعاخوانی شدم.
سجاد براتی، برگزیده کشور در مسابقات سراسری قرآن کریم در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری، با بیان اینکه رشته نوپای دعاخوانی از پنج سال گذشته در مسابقات سراسری قرآن کریم گنجانده شده است، اظهار کرد: هر ساله قوانین و قواعد سخت‌تری به آیین‌نامه این رشته اضافه می‌شود به طوری که امسال تمام ادعیه و مناجات‌های کلیات مفاتیح‌الجنان به عنوان منبع مسابقه اعلام شد.
وی در خصوص شاخص‌های امتیازدهی این رشته، گفت: رعایت اصول اجرا، نقل حدیث، نقل آیه قرآن و یا قرائت فرازهایی از دیگر دعاها و تسلط بر معنا بسیار مهم هستند که باید از سوی متسابق رعایت شوند.
براتی ادامه داد: باید گفت که رشته دعاخوانی در این مسابقات حتی از رشته قرائت نیز دشوارتر است چرا که علاوه بر توجه داوران به پارامترهای قرائت در دعاخوانی یعنی صوت و لحن، تجوید، وقف و ابتدا و صحت قرائت باید بر اصول اجرا نیز مسلط بود.
تشریح فضای قرآنی استان
وی در پاسخ به پرسشی در خصوص وضعیت قرآنی استان و با طرح گلایه، بیان کرد: بنده گلایه‌هایم را در حضور مدیرکل اداره اوقاف و امور خیریه استان در بِن مطرح کردم و مهم‌ترین مشکل، مهجور بودن قرآن و قرآنیان در استان ماست از جمله اینکه، در این سه سال بارها درخواست برگزاری کلاس با دعوت از اساتید کشوری و برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای تقویت تجوید داشتیم و راه به جایی نبُرد، ضمن اینکه شرایط اعزام به دیگر استان‌ها و استفاده از محضر اساتید مهیا نبود.
براتی با بیان اینکه چهارمحال‌وبختیاری یک سهمیه مستقیم برای مرحله کشوری رشته دعاخوانی دارد، بیان کرد: خوشبختانه توفیقی نصیب بنده شد تا نام استان را در این مسابقات مطرح کنم و دیگر کم‌توجهی داوران و یا غریب بودن متسابقان استان را شاهد نباشیم.
فعال قرآنی استان تأکید کرد: اکنون اوضاع استان در این مسابقات بهبود یافته است و به قول مجری مراسم اختتامیه این مسابقات در اصفهان «کسی باورش نمی‌شد که چهارمحال‌وبختیاری سه سال متوالی در یک رشته حائز رتبه برتر کشور شود» و اینهمه را از لطف خداوند می‌دانم.
براتی با بیان اینکه استان ما به جرأت جزو پنج استان برتر کشور از لحاظ استعداد قرآنی است، ادامه داد: تجربه حضور در تمام استان‌ها به بنده ثابت کرده است که استان ما بهترین حنجره‌ها و بهترین صداها را داراست اما این استعداها متأسفانه استاد متخصص قرآنی مستمر، آموزش خوب، هم‌اندیشی، تعامل و کارگاه آموزشی و ... ندارند.
برگزیده کشوری مسابقات سراسری قرآن تأکید کرد: از همین تریبون اعلام می‌کنم که بنده به دلیل آشنایی با آیین‌نامه‌ها، ضوابط، سبک‌ها و خصلت هر یک از داوران، آماده کمک به استعدادهای قرآنی استان هستم و چه بسا اگر در دعاخوانی خوب کار کنیم وضعیت به مراتب بهتری خواهیم داشت و فعالان قرآنی استانمان پر شمارتر می‌شوند.
براتی در پاسخ به این پرسش که آیا خودتان به صورت خودجوش حاضرید به آموزش جوانان استان اقدام کنید، تصریح کرد: بله، صددرصد و البته این اتفاق پیش از مسابقات نیز افتاد و بارها از نماینده دیگرِ استانمان در دعاخوانی خواستم که با هم به تمرین و مرور اصول بپردازیم که او تنها دو جلسه از این دعوت بنده استقبال کرد که قطعاً کافی نبود.
لزوم توجه به موقوفات قرآنی
وی با اشاره به تمهیدات نهادهای متولی برای حضور متسابقان برگزیده استان در مرحله کشوری، بیان کرد: این گلایه وجود دارد و با مسئولان استان نیز مطرح شد که انتظار می‌رود توجه بیشتری به آماده‌سازی علمی متسابقان استان و نیز ایاب و ذهاب و ... وجود داشته باشد، نداشتن اعتبارات دلیل خوبی برای کمبودها نیست و امیدواریم توجه ویژه‌ای به موقوفات قرآنی وجود داشته باشد.
براتی با اشاره به میزان قابل توجه موقوفات قرآنی در سایر استان‌ها، بیان کرد: استان ما در زمینه موقوفات قرآنی ضعیف است و می‌طلبد که کارشناسان اوقاف پویایی و تحرک بیشتری در شهرستان‌ها و شناسایی خیران داشته باشند و موقوفات قرآنی را افزایش دهند.
تفاوت‌های دعا، مناجات و مداحی
وی در بخش دیگری از سخنان خود با ارائه تعرفی از دعا، مناجات و مداحی، گفت: دعا ذکری است که در طول روز و مناجات در دل شب خوانده می‌شود و هر دو ارتباط معنویِ بنده با عالم بالاست، حال آنکه در مداحی سخن از اهل بیت(ع) است و در مسابقات نیز دعا و مناجات‌خوانی ذیل یک رشته و مداحی تحت عنوان رشته‌ای مجزا مطرح هستند.
این دعاخوان استان ادامه داد: متأسفانه گاه شاهد هستیم که دعاخوان در هنگام قرائت ادعیه مثلاً دعای کمیل، به ذکر مصائب اهل بیت(ع) یا پیامبر(ص) می‌پردازد که این امر از لحاظ اصول دعاخوانی صحیح نیست، ضمن اینکه مثلاً زیارت عاشورا مدح است و بیان مسائل مربوط به عظمت و مغفرت خداوند و مقوله الوهیت حین قرائت آن، موضوعیت ندارد.
براتی در پاسخ به پرسشی مبنی بر ویژگی‌های دعاخوان، گفت: دعاخوان بیش و پیش از هر چیز باید انسان باسوادی باشد و بر معانی و الفاظ دعا مسلط باشد، آیات و احادیث زیادی بلد باشد و بتواند به فراخور حال، از آن‌ها به خوبی استفاده کند، دیگر اینکه باید صدای خوبی داشته باشد و بالاخره اینکه بتواند دعا را اصطلاحاً خوب پرورش دهد و آن‌را با ذکر معانی و احادیث و روایات، پر بار کند.
وی در پاسخ به این پرسش که در دعا رابطه عبد با خدا ارجح است یا رابطه جمع با خدا، تأکید کرد: دعا خصوصی است و دعاخوان فردی است که سواد دعاخوانی دارد و در خلوت خودش با معبودش ارتباط برقرار می‌کند، البته این رسم سنتی وجود دارد که دعاخوان دعایش را در جمع بخواند تا دیگران نیز از این موهبت بی‌بهره نمانند و هر کسی به نوبه خود به عالم بالا متصل شود.
براتی در تشریح مداحی، بیان کرد: مداحی سراسر شور و حال و ناله و حزن است چرا که مصیبت اهل بیت(ع) را مطرح می‌کند و مداحی مسئله‌ای جمعی است، اینکه کسی با امام حسین(ع) خودش خلوت و برای او گریه کند خوب است اما لطف واقعی کار آنجاست که جماعتی در یک فضای پر شور و حال برای سیدالشهدا(ع) گریه کنند، پس دعاخوان کسی است که دل را به سمت خدا جلا دهد و مداح جاروکش دل است.
بِن؛ حسینیه چهارمحال‌وبختیاری
وی با اشاره به شناخته بودن شهر بِن به عنوان «حسینیه چهارمحال‌وبختیاری»، تأکید کرد: بن به عنوان مهد آیین‌های دیرپای عزاداری محرم وسیدالشهدا(ع) هر ساله شاهد برگزاری پرشورترین عزاداری‌ها در ایام محرم و صفر است و خوشبختانه مطرح شدن نام این شهر در سطح کشور در رشته دعاخوانی با استقبال خوب شهروندان مواجه شده و شاهد برگزاری منظم و متمرکز مراسم دعاخوانی در مناسبت‌های مختلف در گلزار شهدای شهر هستیم و لطف و محبت همشهری‌هایم مایه دلگرمی و مسرت بنده است.
براتی در پایان گفت: از رسانه‌ها و در رأس آن‌ها، صدا و سیمای استان انتظار می‌رود که به قرآنیان مستعد و توانمند استان در تولید برنامه‌ها بیشتر اهمیت بدهند و به ویژه ایکنا به عنوان یک رسانه قرآنی، بیش از پیش در معرفی قرآنیان، بیان مشکلات قرآنی استان و امر مطالبه‌گری تلاش کند.
انتهای پیام
