امداد غیبی و رفع خوف و حزن؛ پاداش خدا به اهل صبر و مقاومت

آیت‌‌الله یعقوب جعفری‌نیا، مفسر قرآن و نویسنده تفسیر «کوثر»، در گفت‌وگو با ایکنا؛ ضمن تسلیت شهادت سردار رشید اسلام، قاسم سلیمانی، به بحث مقاومت در قرآن کریم پرداخت و گفت: قرآن به مقاومت جایگاه خاصی بخشیده و در آیات فراوانی آن را مدنظر قرار داده است. این مفهوم با تعابیری مانند استقامت، صبر و ... قابل ملاحظه است.

وی با اشاره به کاربرد راهبرد مقاومت، افزود: اگر دشمن برای جامعه اسلامی خطر بزرگی محسوب شود یا در حال حمله باشد، قطعاً راهبرد نظام اسلامی دفاع، مقاومت، جهاد، شهادت و مقابله به مثل است.

نویسنده تفسیر کوثر با بیان اینکه آیاتی در مورد لزوم تجهیز مسلمین به انواع سلاح‌ها نازل شده است، تصریح کرد: قرآن کریم در آیه گروه «وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ﴿انفال، ۶۰﴾» فرموده که از انواع ساز و برگ‌های نظامی برای خود عده و قوه فراهم کنید تا دشمنان را بترسانید. معتقدم که فرمایش قرآن در اینجا مطلق است، یعنی حتی می‌توانیم سلاح‌های غیرمتعارف را برای ترساندن و ارهاب دشمنان داشته باشیم و البته داشتن آن به معنای استفاده نیست.

راهبرد مقاومت در برابر دشمنان عنود

جعفری‌نیا با بیان اینکه اگر زمانی منافع مهم جامعه اسلامی در خطر باشد زمان جنگ و جهاد است، اظهار کرد: قرآن از واژه جهاد و مقاتله استفاده می‌کند که بار معنایی خاص خود را دارد. البته باید تأکید شود که در اسلام صلح اصل است.

این مفسر قرآن افزود: قرآن کریم در آیه 61 سوره انفال می‌فرماید: «وَإِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ؛ و اگر به صلح گراييدند تو [نيز] بدان گراى و بر خدا توكل نما كه او شنواى داناست» و در آیه بعدی نیز تأکید می‌کند: «وَإِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤْمِنِينَ؛ و اگر بخواهند تو را بفريبند [يارى] خدا براى تو بس است؛ همو بود كه تو را با يارى خود و مؤمنان نيرومند گردانيد»(انفال، 61 و 62). در این آیات خداوند تصریح فرموده که اگر دشمن در برابر شما کوتاه آمد و دست برای صلح دراز کرد، ولو اینکه می‌دانید در دل از شما کینه و نفرت دارد و ممکن است در آینده علیه شما توطئه کند باز با او صلح کنید و بر خدا توکل کنید، زیرا خدا کید آنان را به خودشان برمی‌گرداند.

سیاست اصلی اسلام صلح است

جعفری‌نیا با تصریح به اینکه سیاست اصلی اسلام صلح است، اظهار کرد: جنگ از دید اسلام مطلوب نیست جز در شرایط خاصی، ولی اینکه در چه زمانی و چگونه رخ دهد برعهده رهبران جامعه اسلامی است و به میزان اعمال دشمن بستگی دارد.

مفسر قرآن کریم با اشاره به تلازم صبر با مقاومت در آیات قرآن و نتیجه آن در دنیا و آخرت، ابراز کرد: در قرآن کریم هر کجا بحث جنگ و جهاد و مقاومت است صبر هم بیان شده و نتیجه و عواقب آن یعنی نصرت الهی تذکر داده شده است؛ البته صبر در برخی از آیات به صبر در جنگ و مقاومت تعبیر شده و منحصر  به جهاد و دفاع نیست.

جعفری‌نیا اظهار کرد: قرآن در آیه شریفه 66 انفال فرموده: «الْآنَ خَفَّفَ اللَّهُ عَنْكُمْ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا فَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ وَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُوا أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ؛ اكنون خدا بر شما تخفيف داده و معلوم کرده كه در شما ضعفى هست. پس اگر از [ميان] شما يكصد تن شكيبا باشند بر دويست تن پيروز گردند و اگر از شما هزار تن باشند به توفيق الهى بر دو هزار تن غلبه كنند و خدا با شكيبايان است.» اگر شما  صد نفر صابر و مقاوم در برابر دشمن باشید، خدا شما را به 200 نفر و اگر هزار نفر باشید بر دو هزار نفر برتری و پیروزی می‌دهد و آنچه امروز در صحنه مقاومت در برابر دشمنان می‌بینیم، همین مسئله است؛ زیرا امکانات ما در برابر استکبار ناچیز است ولی صبر و مقاومت و رشادت ملت ایران و سرداران رشید آن سبب پیروزی‌های متعدد برای جبهه انقلاب و مقاومت شده است.

فضیلت مرابطه

صاحب تفسیر کوثر با اشاره به آیه شریفه «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صَابِرُوا وَ رَابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏‌ايد صبر كنيد و ايستادگى ورزيد و مرزها را نگهبانى كنيد و از خدا پروا نماييد، اميد است كه رستگار شويد(آل عمران، ۲۰۰)، تصریح کرد: در این آیه قرآن بر لزوم مرزداری و حفظ مرزها تأکید کرده است؛ یعنی اگر دشمنان چشم طمع بر مرزهای شما داشتند از آن دفاع کنید و از دشمنان هراس به دل راه ندهید؛ صبر و ایستادگی کنید.

وی با بیان اینکه در روایات هم در مورد مرابطه و فضائل آن بحث‌های زیادی وجود دارد، ابراز کرد: فضیلت مرابطه از مقاومت و جهاد هم بالاتر است؛ زیرا مرابطه مفهوم عام مرزداری از دین است و صرفاً به مرزبانی و مرزداری یک منطقه جغرافیایی محدود و منحصر نیست.

جعفری‌نیا در مورد نتایج پربرکت جهاد و مقاومت در برابر استکبار از منظر قرآن گفت: قرآن کریم در آیه 7 سوره محمد(ص) فرمود: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ»، یا در آیه 13 سوره احقاف بیان شده «إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ»؛ این آیات مژده خداوند به صابران و اهل مقاومت است؛ رفع خوف و حزن از صابران راه خدا و امدادرسانی غیبی از جمله نتایجی است که برای انسان‌های مؤمن و اهل یقین در سختی‌ها و مشکلات از جانب نصرت الهی به آنان می‌رسد.

صاحب تفسیر کوثر در پاسخ به این سؤال که در حمله جنایت‌آمیز آمریکا به سردار ایرانی راهبرد مورد توصیه دین چیست؟ گفت: تشخیص این مسئله با رهبران کشور و در رأس آنان رهبر معظم انقلاب اسلامی است؛ اگر واقعاً جامعه اسلامی در خطر از ناحیه دشمنان تلقی شود، زمان قتال و جنگ و مقابله به مثل است و اگر در آن حد نیست، اصل با صلح است؛ تشخیص این مسئله با مسئولان است و نباید شاهد هرج و مرج در اعلام مواضع باشیم تا دشمن سوءاستفاده کند.