نگرش قرآن به ایثار

ایثار از برجسته‌ترین فضایل و ارزش‌های انسانی است که در قرآن و سخنان نورانی پیشوایان اسلام موردی ستایش قرار گرفته است. هرچه استئثار برای جامعه مطلوب انسانی زیانبار و برای وحدت و انسجام آن ویرانگر است؛ ایثار، سودمند و سازنده است. اسلام در مقابل مکاتب مادی که فرهنگ خودخواهی و خودپرستی را تبلیغ و ترویج می‌کنند، خودخواهی را ریشه مفاسد فردی و اجتماعی می‌داند و با ترویج فرهنگ ایثار و از خودگذشتگی می خواهد این ریشه خطرناک را بخشکاند. البته با نگاهی دقیق و عمیق در می‌یابیم که اسلام با این اقدام خودخواهی فطری انسان را هدایت و منافع واقعی و دراز مدت او را فراهم کرده است.
ایثارگر، علاوه بر مزین شدن به بهترین فضیلت‌های اخلاقی و دستیابی به مقامی والا و ارجمند به برکات متعددی نیز می‌رسد. ایثار و از خودگذشتگی از مکارم اخلاق اجتماعی در زندگی و از مهم‌ترین فضایل اخلاقی است؛ از این رو برای هدایت جامعه و در همه زمان‌ها و موقعیت‌ها، موعظه و راهنمایی به تنهایی کافی نیست، بلکه باید در مواردی ایثار کرد و متخلق به این اخلاق الهی شد.
ایثار و فداکاری که پای گذاردن بر هوای نفس است، به وارستگی از دنیا و رفع تعلقات مادی می‌انجامد. انسان با مقدم داشتن دیگران روح خود را از اسارت خواهش‌های دنیوی می‌رهاند.

ایثار واقعی ارتباط تنگاتنگی با مفهوم شهادت دارد

حجت‌الاسلام قهرمان احمدی، امام جمعه هریس در گفت‌وگو با ایکنا از آذربایجان‌شرقی، اظهار کرد: ایثار واقعی ارتباط تنگاتنگی با مفهوم شهادت دارد و در حقیقت باید گفت این دو مفهوم از یکدیگرتفکیک ناپذیرند. آنجا که انسان مکتبی و دین مدار، خون پاكش را در راه پاسدارى از اسلام و ارزش‌هاى متعالی آن، تقدیم می‌کند، به بالاترين درجه ايثار رسـيـده و مـحـبـوب تـريـن مـقـام را نـزد خـدایش دارد.

وی‌ با استناد به آیه 9 سوره حشر «وَالَّذِينَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالْإِيمَانَ مِنْ قَبْلِهِمْ يُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَيْهِمْ وَلَا يَجِدُونَ فِي صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِمَّا أُوتُوا وَيُؤْثِرُونَ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ ۚ وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ» خاطرنشان کرد: در این آیه می‌خوانیم: و هم آن جماعت انصار که پیش از هجرت مهاجرین در مکه به رسول ایمان آوردند و مدینه را خانه ایمان گردانیدند و مهاجرین را که به سوی آنها آمدند دوست می‌دارند و در دل خود هیچ حاجتی و حسد و بخلی نسبت به آنچه از غنائم بنی نضیر که به آنها داده شد نمی‌یابند و هر چند به چیزی نیازمند باشند باز مهاجران را بر خویش مقدم می‌دارند و جانشان به کلی از بخل و حسد و حرص دنیا پاک است و هرکس را از خوی بخل و حرص دنیا نگاه دارند آنان به حقیقت رستگاران عالمند.

حجت‌الاسلام احمدی، از عصاره فرهنگ ایثار و شهادت گفت و ادامه داد: عصاره فرهنگ ایثار و شهادت از خودگذشتگی و اخلاص و آزادمنشی است، ترویج و اشاعه فرهنگ ایثار و شهادت نقش بسزایی در سازندگی جامعه درابعاد مختلف دارد که با ترویج آن و حفظ و صیانت از آن می توان روز به روز شاهد تاثیرات مثبت آن بود که توجه به برخی از آسیب های ناشی از آن بسیار ضروری است.

امام جمعه هریس، ایثار را دخیل در عظمت دانست و یادآور شد: جوامعی که به استقلال سیاسی و اقتصادی و به عظمت رسیده‌اند، درسایه ایثار بوده است و در جوامعی که رُکود حاصل شود و از خود حرکتی نشان ندهند و حالت سکون را انتخاب کنند، روی سعادت را نخواهند دید.

وی با اشاره به فرموده امیرمومنان(ع) افزود: ایشان می‌فرمایند: و بعضى از مردم براى به دست آوردن خشنودى خدا جان خويش را فدا مى كنند.

حجت‌الاسلام احمدی، ضمن بازگو نمودن پیامدهای روحیه ایثار در زندگی شخصی و جامعه تأکیدکرد: اگر روحیه ایثار در زندگی شخصی باشد، انسان را به اوج و کمالات عالی و معنوی می رساند و درصورتی که در جامعه باشد، جامعه ای ایثارگر شده و دیگران هم بهره مند می شوند.

ایثار؛ کلیدی برای کسب رضایت الهی

حجت‌الاسلام حسن مرسلی، امام جمعه صوفیان در گفت‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: بالاترین رضایت الهی زمانی کسب می شود که انسان بتواند ایثار و اخلاصی از خود نشان دهد و خدای منعال براساس شایستگی‌های بنده اش او را به مقام و قُرب درجات می رساند.

وی بیان کرد: انسان مجاهد این زمینه را برای خود در کارهایش فراهم می کند که رضایت لهی را کسب نماید.

حجت‌الاسلام مرسلی با استناد به آیه 207 سوره بقره «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ» ادامه داد: در این آیه می خوانیم: و بعضی از مردم از جان خود در راه رضای خدا درگذرند؛ و خدا با چنین بندگان رئوف و مهربان است.

امام جمعه صوفیان، ایثار را لازمه ایمان به خدا دانست و یادآور شد: ایمان به خداوند و اعتقاد به آن لازمه‌اش ایثار است، انسان با خلوص نیت و عقیده پاک می‌تواند وارد میدان عمل شود و با ایثار و کمک خود مي‌تواند تکیه‌گاهی برای محرومان باشد و همواره برای رفع نیازمندان جامعه کوشش و جدیّت کند. انسان با اخلاص خود و با مال و ثروتی که در اختیار دارد، می‌تواند نیازهای جامعه را برطرف سازد و مایه افتخار و آرامش خود و دیگران شود و این بزرگترین خدمت است که با میل خود گره‌ای از مشکلات جامعه را باز کند و چنین اخلاصی مایه سربلندی انسان واقع می‌شود.

وی با اشاره به فرموده امیرالمومنین علی(ع)افزود: ایشان می فرمایند: ایثار نیکوترین احسان و بالاترین مراتب ایمان است.

حجت‌الاسلام مرسلی، ضمن بازگو نمودن نتیجه عمل به ایثار در جامعه تاکید کرد: اگر این اخلاص و این ایثار در جامعه به معانی واقعی به آن عمل شود، جامعه آرمانی الهی که مدنظر خدای متعال است، حاصل می شود.