انتخابات مانع از ناهنجاری و تظاهرات اجتماعی می‌شود / گردش نخبگانی با تغییر مجلس

حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفت‌وگو با ایکنا، گفت: انتخابات پدیده‌ای نوین و جزء مسائل مستحدثه سیاسی است. لذا اینکه بخواهیم آن را به دایره تکلیف و فقه ببریم نیازمند مبناست؛ یعنی باید آرای عمومی و شکل‌گیری حکومت اسلامی مشخص شود.

وی با بیان اینکه امام خمینی(ره) می‌فرمودند که همه چیز توقیفی نیست، بلکه مسائل نوپدید و نوظهور خارجی را که در دین سابقه ندارد باید از نصوص به دست آوریم، تصریح کرد: این مسئله باید از طریق اطلاقات و الغای خصوصیت نصوص استنباط شود. البته برخی بحث بیعت و شورا را مطرح می‌کنند که مرتبط با انتخاب حاکم است.

بدیهی بودن ضرورت حکومت اسلامی

مهاجرنیا با بیان اینکه برای بحث ولایت فقیه روایت وجود دارد، افزود: البته امام(ره) به اصلی عقلانی اشاره کرده و گفته‌اند که اگر هیچ روایتی هم وجود نداشته باشد، بدون حاکمیت اسلامی، بسیاری از احکام اسلامی در جنبه اجتماعی، سیاسی و حکومتی قابل اجرا نیست؛ یعنی وجود قوانین حکومتی و اجتماعی اسلام، فی‌البداهه ضرورت حکومت اسلامی را اثبات می‌کند و عقل آن را مجاز می‌داند بدون اینکه نیازی به نصوص داشته باشیم. 

بیشتر بخوانید؛

• فرایند انتخابات مجلس و اثرگذاری بر اعتماد اجتماعی
• چرا نباید با صندوق آرا قهر کرد
• مشارکت حداکثری صحنه‌ نمایش انتقام سخت

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه در نصوص چیزی به نام انتخابات نداریم، زیرا از یک طرف پیامبر و امام معصوم(ع) منتخب خدا بوده‌اند و سایر زمامداران هم تحت ولایت ایشان زمامداری می‌کردند، اظهار کرد: نظام مردم‌سالاری دینی دو رکن دارد که یکی اسلام و دیگری رأی مردم است؛ انتخابات هم گویای آن است که وقتی مردم حاکمیت اسلام را پذیرفتند برای انتخاب حاکمان مشارکت انتخاباتی دارند تا کسانی انتخاب شوند که مجری احکام اسلامی باشند.

مهاجرنیا تصریح کرد: راه تحقق مردم‌سالاری دینی، انتخابات است تا مردم ایده خود را بیان کنند؛ بنابراین بنای عقلایی با دین منافاتی ندارد. لذا فقه هم می‌تواند حکم شرعی و وجوب و وظیفه را از آن استنباط کند. البته اگر استنباط شرعی هم برای آن وجود نداشته باشد، تحقق مردم‌سالاری دینی به لحاظ عقلایی و تلازم عقل و شرع لازم است.

وی با بیان اینکه نهایتاً سکوت دین در برابر یک امر به معنای عدم منافات آن پدیده با نص است، اظهار کرد: عقل می‌گوید که مقدمه واجب واجب است؛ یعنی اگر اصل حکومت اسلامی برای اجرای احکام اسلامی واجب شد، انتخابات هم چون مقدمه‌ای برای تحقق نظام ترکیبی مردم‌سالاری دینی است، واجب خواهد بود.

انتخابات مقدمه‌ای واجب برای حفظ نظام است

استاد حوزه علمیه با تأکید بر اینکه حمایت مردم جزء مقدمات حکومت اسلامی است، بیان کرد: امام خمینی(ره) می‌فرمودند که حفظ حکومت اسلامی از اوجب واجبات است و انتخابات و حضور در آن هم مقدمه حفظ حکومت است، پس واجب می‌شود.

مهاجرنیا با ذکر اینکه انتخابات جزء ذاتی مردم‌سالاری دینی از یک سو و البته حق قانونی مردم است، تصریح کرد: هویت مردم‌سالاری در نظام اسلامی ما جزء اصیل‌ترین بخش از تفکر امام(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی است که در آن تردیدی وجود ندارد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به خطبه 216 نهج‌البلاغه اظهار کرد: براساس این خطبه، هر تکلیفی حقی را هم به دنبال دارد. لذا اگر مردم رأی دادند تا حکومت اسلامی روی کار بیاید، باید از مزایای آن اعم از رفاه مادی و معنوی و حق تعیین هویت و سرنوشت هم برخوردار باشند.

مهاجرنیا تصریح کرد: گرچه در برخی مقاطع شاهد کوتاهی برخی مسئولان و یا وجود مشکلات متعدد هستیم، اما نباید قدر خدمات انقلاب اسلامی را هم فراموش کنیم. امنیت کشور در دنیا نظیر ندارد و در عرصه تحقق عدالت اجتماعی موفقیت کمی داشته‌ایم که با وضع مطلوب فاصله دارد، ولی دغدغه عدالت همچنان جزء برترین دغدغه‌های رهبری و مردم است.

مزایای نظام اسلامی

استاد حوزه علمیه با تأکید بر اینکه استقلال و حفظ مکتب اهل بیت(ع) از مزایای دیگر نظام مردم‌سالاری دینی است، بیان کرد: معتقدم که مزایای نظام اسلامی ایران با وجود همه نارسایی‌ها و مشکلات، قابل چشم‌پوشی نیست و آلترناتیوی هم ندارد؛ لذا اعتقاد به حضور در انتخابات هم غیرقابل چشم‌پوشی است و بدیلی ندارد.

مهاجرنیا با بیان اینکه انتخابات مصدر ورودی کارگزاران به حکومت است، افزود: تغییر مجلس سبب گردش نخبگانی می‌شود. انتخابات می‌تواند رأی مردم را حاکم کند و جلوی ناهنجاری‌ها و تظاهرات اجتماعی را بگیرد، زیرا کشورهایی که انتخابات نداشته باشند، در معرض خطرات زیادی هستند و این امر با توجه به دشمنان مستکبری که فراروی انقلاب هستند، ضرورت بیشتری دارد. 

وی با تأکید بر ضرورت آموزش شهروندی، ابراز کرد: یکی از مشکلات در انتخابات این است که آموزش شهروندی لازم را نداریم یا کم است. همین مسئله گاهی سبب دوگانگی‌هایی مانند حضور یا حضور نداشتن در انتخابات یا رأی سفید و... می‌شود.