تأثیر سوء ربا در پرداخت دستمزد کارگران

ربا و رباخواری در اسلام، از خطرناک‌‌ترین آفت‌های اجتماعی و از گناهان بزرگ به‌شمار رفته است، جایی که خداوند در قرآن کریم می‌فرماید اگر رباخواری ترک نشود، این نشانه اعلام جنگ با خدا و پیغمبر است؛ متأسفانه باید گفت سیستم بانکی کشورمان از یک سیستم ربوی استفاده می‌کند و این درحالی است که تمام مراجع تقلید سودهای بانکی را در صورت عدم وجود عقود اسلامی رد کرده‌اند و سود بالاتر از 4 درصد(کارمزد بانکی) را جایز ندانسته‌اند.

در روایتی از امام صادق(ع) آمده است: اگر ربا حلال بود مردم تجارت‌ها و صنایع مورد نیاز را رها می‌کردند. خدا ربا را حرام کرد تا مردم از حرام به حلال، به تجارت‌ها و به خرید و فروش گرایش پیدا کنند، تا آنچه باقی‌می ماند به صورت قرض در بیاید. یعنی ربا حرام شد تا نشاط اقتصادی از جامعه نرود. (حر عاملی، وسایل‌الشیعه، ج ۱۲، ابواب‌الربا، باب ۱، ح ۱۱٫)

در ادامه یک نمونه واقعی از آثار زیانبار اقتصاد ربوی در زندگی مردم آورده شده است، که صحبت یکی از کارگران فعال در بخش خصوصی صنعت را بیان می‌کند، او یکی از هزاران کارگری است که در بخش خصوصی کشورمان مشغول به کار است، وضعیت زندگی این کارگر به‌طور شفاف نشان می‌دهد یک سیستم اقتصادی ربوی چگونه اقتصاد یک جامعه، به‌ویژه قشر آسیب‌پذیر آن را مختل کرده است.

من یک کارگرم در یک شرکت معتبر نفتی جوشکاری می‌کنم، کارم سخت است، اما به آن عادت کردم، دیسک کمر و آب آوردن زانو، بعد از 10 سال کار کردن، یادگاری‌هایی است که بر تنم مانده و 10 سال دیگر هم با یادگاری‌های جدید باید آنها را به دوش بکشم.
شرکت ما مبلغ پروژه‌هایش میلیاردی است، مدیرانش 10 برابر کارگران حقوق می‌گیرند، در شرکت حقوق کارگران سه ماه دیرتر به آنان پرداخت می‌شود، رئیس به پیشنهاد مدیرمالی حقوق‌ها را در بانک گذاشته و بعد از سه ماه از سودی که بانک در برابر سپرده می‌دهد، حقوق کارگران را می‌پردازد، سه ماه دیرتر حقوق گرفتن موجب شده اقساطم سه ماه عقب بیفتد، اجاره خانه‌ام، پول سرویس مدرسه پسرم، نسیه‌ای که از مغازه محل می گیرم همه سه ماه عقب افتاده، و همین‌طور بدهی افرادی که به آنها بدهکارم...

سود بانک، چه سودی به حال من و جامعه دارد؟ جز اینکه سه ماه تمام پرداخت‌های مرا به عقب انداخته و من که از صبح تا شب در حال زحمت و تلاش هستم را بدهکار و شرمنده همیشگی کرده ...

 

آری ربا، بلای خانمان‌سوز اقتصاد جامعه انسانی است و از آنجا که اقتصاد را از مسائل اجتماعی نمی‌توان تفکیک کرد، بنابراین بلای ربا می‌تواند جامعه‌ای را به نابودی و هلاکت کشاند، احادیث مربوط به ربا خود نشان‌دهنده اوج ویرانی اخلاق توسط این بیماری مهلک اقتصادی را در جامعه نشان می‌دهد، قرآن کریم به صراحت رباخواری را دشمنی با خدا و پیغمبر اعلام کرده است، و از مسلمانان می‌خواهد که ربا را ترک کنند،(سوره بقره/ آیات 275-279) ربا ثروت ثروتمندان را به ناحق بیشتر می‌کند و بر فقر فقرا به ناحق روز به روز می‌افزاید، مولا علی(ع) فرموده‌اند وقتی فقر از دری وارد شد، ایمان از درب دیگر خارج می‌شود، لذا لازم است دولت اسلامی ایران با جدیت و سرعت بیشتری به اصلاح نظام بانکی کشور بپردازد تا جامعه بیش از پیش از این بلای خانمان‌سوز متضرر نشود.

به قلم الهام صمدی