حکم تصرف در مال زکات داده نشده چیست

به گزارش ایکنا، زکات در اصطلاح عبارت است از صدقه‌اى که به اصل شرع واجب شده است. زکات به حقى واجب در مال که رسیدن آن به حدّ نصاب شرط وجوب آن است؛ صدقه‌اى که در اصل به نصاب تعلّق گرفته است؛ قدر معین ثابت در مال یا در ذمه براى حصول پاکی و رشد آن و اخراج بعض مال براى زیادت و نمو باقى مانده آن نیز تعریف شده است. البته اختلاف در تعبیر ناشى از اختلاف در معناى شرعى زکات نیست؛ بلکه رویکرد همه تعریف‌هاى یاد شده کشف اجمالى معناى شرعى آن است.

تصرف در مال زکات داده نشده

خرید و تصرف در گندم، جو، خرما، انگور یا گوسفندی که به حد نصاب رسیده، ولی صاحبش زکاتش را پرداخت نکرده است چه حکمی دارد؟

پاسخ آیت‌آلله خامنه‌ای

اگر انسان بداند كه به عین مالی که مورد استفاده یا خرید است زكات تعلق گرفته و نداده، برای استفاده و تصرفات دیگر مثل خرید گندم از او نیاز به اجازه حاکم شرع است.

پاسخ آیت‌الله مکارم

1- اگر یقین ندارید چیزی که در اختیار شما قرار می‌دهد از مال زکات داده نشده تهیه شده، تصرف در آن مانعی ندارد. و اگر یقین دارید ما به شما اجازه می‌دهیم تصرف کنید و معادل زکات آن را که تصرف کرده‌اید به فقرا بپردازید. مثلاً در مورد غلات یک دهم آن را و در مورد دام یک چهلم آن را به عنوان زکات پرداخت کنید و اگر تمکن ندارید بر ذمه بگیرید و هر موقع که توانستید، بپردازید.

2- هرگاه انسان گندم و جو، یا خرما، یا انگور را بخرد و بداند فروشنده زكات آن را نداده است، معامله نسبت به مقدار زكات باطل است مگر این‏كه حاكم شرع اجازه دهد، در این صورت قیمت مقدار زكات را از فروشنده مى‌گیرد و اگر اجازه ندهد زكات را از خریدار خواهد گرفت و در صورتى كه خریدار قیمت آن را به فروشنده داده مى‌تواند از او پس بگیرد.

سیدنادعلی اولیایی