نواقص حقوقی اعطای مجوز به مؤسسات قرآنی
یکی از فعالان قرآنی کشورمان ضمن تشریح نواقص پیش روی فعالیت‌های قرآنی در بخش مردمی، به موانعی که بر سر راه اعطای مجوز به مؤسسات شکل گرفته است، اشاره کرد و گفت: یکی از گره‌های کوری که آیین‌نامه اعطای مجوز به مؤسسات قرآنی بر سر راه فعالیت‌های قرآنی قرار داده است، زمانبر بودن اعطای مجوز و تهیه دفتر کار مناسب است.
به گزارش ایکنا، قادر حسینی‌دیزگاه، مدرس و فعال قرآنی کشور در یادداشتی که آن را در اختیار ایکنا قرار داده است به بررسی برخی موانع پیش روی فعالیت‌های قرآنی در بخش مردمی پرداخته که مشرح آن در ادامه آمده است.
فعالیت‌های قرآنی مردمی از دیرباز در کشور وجود داشته است. قبل از انقلاب اسلامی جلسات خانگی قرآن، محفلی برای دور هم جمع شدن و قرآن خواندن بود و در حین انقلاب نیز، مرکزی برای فعالیت‌های انقلابی به شمار می‌آمد. پس از انقلاب نیز فعالیت‌های قرآنی مردمی به قوت خود ادامه یافت و با توجه به سیاست‌های مسئولان قرآنی کشور تلاش شد که کم کم این فعالیت‌ها حالت رسمی به خود گرفته و افراد برای ادامه فعالیت خود مجوز رسمی ایجاد موسسه قرآنی دریافت کنند.
در همین راستا تاکنون بیش از پنج هزار متقاضی موفق به اخذ مجوز موسسه قرآن و عترت از یکی از دو سازمان متولی یعنی سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شده‌اند، اما متاسفانه ماهیت حقوقی مجوز موسسه قرآنی و فرآیند صدور آن با نواقصی جدی همراه بوده که پیامدهای زیان‌بار زیادی از جمله موارد زیر را برای متقاضیان به همراه داشته است؛
1 - فرآیند طاقت‌فرسا و زمانبر؛ متاسفانه فرآیند اخذ مجوز فرآیندی زمانبر بوده و در بهترین حالت ممکن شش ماه به طول انجامیده و در صورت عدم آشنایی متقاضی با فرآیندهای ثبت شرکت این زمان بسیار بیشتر شده و همراه با تحمیل هزینه‌های بسیاری به متقاضی است.
2 - بی‌خاصیت بودن مجوز موسسه؛ ثبت حقوقی موسسه به عنوان یکی از مراحل اخذ مجوز فعالیت قرآنی، بیشتر برای مجموعه‌هایی مفید خواهد بود که نیازمند وجهه حقوقی برای همکاری و عقد قرارداد با سازمان‌های دولتی مختلف هستند و چنین وجهه حقوقی برای اکثریت مؤسسات قرآنی کارایی خاصی ندارد. بعلاوه دستگاه‌های قرآنی نیز از موسسات حمایت بودجه‌ای و خدماتی خاصی نکرده و عملاً مجوز اخذ شده کارایی جدی ندارد.
3 - ایجاد گره کوری به نام «دفتر کار مناسب»؛ گره کور مشکلات مؤسسات، نبود دفتر کار مناسب برای فعالیت قرآنی است که ریشه در وجود انحصار در انتخاب مکان دفتر موسسه در ساختمانی اداری در آیین‌نامه اداره ثبت شرکت‌ها دارد. این در حالی است که استفاده از ظرفیت قریب به ۸۰ هزار مسجد، ده‌ها هزار حسینیه و ۱۰۷ هزار مدرسه، با بازنگری در آیین‌نامه صدور مجوز می‌تواند گره‌گشای این مشکل باشد.
4 - پرداخت مالیات، ماحصل خروج فعالیت‌ها از شکل مردمی؛ هر چند که موسسات قرآنی تاکنون از پرداخت مالیات معاف بوده‌اند اما با توجه به جدی شدن بحث‌های مالیاتی در کشور بعید نیست که طی سال‌های آینده این معافیت پایان یابد. همچنین این معافیت به شرط ارسال اظهارنامه دقیق مالیاتی بوده که برخی از موسسات بدلیل عدم آگاهی از شیوه‌های صحیح ارسال آن با مشکلاتی مواجه شده‌اند.
5 - تزریق آفت آمارگرایی؛ متاسفانه دستگاه‌های متولی قرآنی نگاهی بالا به پایین به مؤسسات مردمی داشته و همچون زیردستان خود، تمدید مجوز آنها را منوط به ارائه مستمر آمار فعالیت‌هایشان کرده‌اند.
هر کدام از این مشکلات بدون راه حل نیستند و حل تمامی مشکلات موجود بسیار ساده بوده و از سوی بسیاری از سازمان‌های کشور در حال استفاده است، از جمله این راهکارها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1 - مرحله اخذ مجوز از اداره ثبت شرکت‌ها از فرآیند اعطای مجوز حذف شود.
2 - فرآیند اعطای مجوز، به دفاتر شهرستانی سازمانها و دستگاه‌های اعطاکننده مجوز واگذار شده و در حالت عادی نیازی به ارجاع و بررسی در ستاد مرکزی این سازمانها و دستگاه‌ها و یا هیات رسیدگی به امور موسسات فرهنگی قرآن و عترت نداشته باشد.
3 - فرآیند اعطای مجوز، تسهیل و تسریع شده و مجوز اولیه بسرعت به متقاضی واجد شرایط اعطا شده ولی اعطای مجوز اصلی و مدت‌دار منوط به ارائه مدارک زمان‌بری همچون سوء پیشینه شود.
4 - با یکی از بانک‌های کشور تفاهم‌نامه‌ای امضا شود که متقاضی مجوز بتواند حساب بانکی با نام مجوز اخذ شده افتتاح کند.
5 - با نهادها و سازمان‌های متولی امور مساجد، حسینیه‌ها و املاک وقفی تفاهم‌نامه‌ای در جهت تسهیل تخصیص دفتر کار به صاحبان چنین مجوزی امضاء شود.
6 - مسئولیت فعالیت‌های اخذکننده مجوز، از دستگاه اعطاکننده مجوز سلب شده و مسئولیت تمامی فعالیت‌ها برعهده گیرنده مجوز باشد.
در حال حاضر سازمانها و نهادهای متعددی از چنین فرآیند اعطای مجوزی استفاده می‌کنند و با این روش این امر مهم را بسیار ساده کرده‌اند. یکی از این مجموعه‌ها سازمان بسیج سازندگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده که مجوز فعالیت گروه‌های جهادی را برای افراد متقاضی صادر کرده و علاوه بر سرعت اعطای مجوز که کمتر از 48 ساعت است، گروه جهادی با مجوز اخذ شده و به نام گروه خود می‌تواند در بانک سپه حساب بانکی تشکیل داده و درگیر مسائل مالیاتی، دفتر کار و ... نیز نخواهد شد.
امید است که با رعایت این اصول عمده مشکلات فعالان قرآنی مردمی از جمله طولانی بودن فرآیند اخذ مجوز، الزام گزارش‌دهی به دستگاه‌های دولتی، پرداخت مالیات و یافتن دفتر کار مناسب حل شود.
انتهای پیام
