عالمی که همراه مردم به جهاد رفت
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان آیت‌الله ملااحمد نراقی نسبت به مسائل مختلف فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه بی‌تفاوت نبود، گفت: ملااحمد، در جنگ ایران و روس یکی از پرچمداران مبارزه با تجاوز خارجی به ایران در کنار مردم بود.
به گزارش خبرنگار ایکنا، نخستین قسمت از ویژه برنامه افطار شبکه قرآن و معارف سیما با عنوان «ضیافت» به سیره اخلاقی و مبارزاتی «آیت‌الله ملااحمدنراقی» مشهور به «فاضل نراقی» عالم و مجاهد شیعه قرن سیزدهم هجری قمری پرداخت.
حجت‌الاسلام سیدسجاد ایزدهی، رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به سیره عملی این عارف مبارز اظهار کرد: بررسی و معرفی سیره بزرگان گذشته به ما کمک می‌کند که بدانیم این افراد در موقعیت‌های گوناگون و در ظرف زمان خودشان چگونه به جامعه اسلامی خدمت کردند. در واقع ما با مرور زندگی این بزرگان، برای امتداد مسیر آنها در زمان حال و ترسیم نقشه فردای خود، دست به آینده‌نگاری می‌زنیم.
ملااحمد نراقی سرآمد عصر خود
وی، آیت‌الله ملااحمد نراقی را یکی از سرآمدان عصر و زمان خود خواند و افزود: ملااحمد، با الگو قرار دادن پدرش آیت‌الله محمدمهدی نراقی، در فقهی، اصول و اخلاق نه تنها همان مسیر پدر را ادامه داد بلکه به اندازی نوآوری داشت و رشد کرد که از پدرش ممتاز شد.
نظریه ولایت فقیه برای نخستین بار توسط ملااحمد مطرح شد
حجت‌الاسلام ایزدهی، نظریه ولایت فقیه را یکی از ویژگی‌های اختصاصی ملااحمد نراقی خواند و تصریح کرد: ملااحمد برای نخستین بار به طور منسجم، مستدل و جامع در عائده ۵۴ از کتاب «عوائد‌الایام ولایت همه جانبه فقیه جامع الشرایط» را مطرح کرده است که سبب و زمینه فراگیری بحث مهم ولایت فقیه شد که تبلور آن را در انقلاب پنجاه و هفت حضرت امام خمینی (ره) شاهد بودیم.
وی بیان کرد: ملااحمد نراقی انسانی جامع‌الاطراف است. کتاب «مستند الشیعه فی احکام الشریعه» وی در زمینه فقهی و نیز کتاب «معراج السعاده» ملااحمد در حوزه اخلاق با گذشت بیش از ۲۰۰ سال همچنان برجسته و مورد بحث محافل علمی است.
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه ملاحمد نراقی طبع شعری خوبی نیز داشت و بیش یازده هزار بیت شعر در «دیوان طاقدیس» سروده است، اظهار کرد: ایشان در عین جامعیت علمی، در میان معرکه فعالیت‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیز حضور داشت و نسبت به کوچکترین اتفاقات جامعه در حوزه‌های مختلف واکنش نشان می‌داد.
ملااحمد، عالم عامل
وی بیان کرد: آیت‌الله نراقی مدتی بعد از نوشتن معراج السعاده به حوزه نجف رفت. با اینکه انتظار داشت مرحوم بحرالعلوم به حکم تکریم مهمان، به استقبالش برود، اما روی خوشی از ایشان ندید. با این حال خودش به دیدار مرحوم بحرالعلوم رفت. این مسئله دو سه بار دیگر نیز پیش آمد تا اینکه در هنگامه بازشت به ایران وقتی امتناع جناب بحرالعلوم را از ملاقات با خود دید، تصمیم گرفت تا بار دیگر به دیدار وی برود که این بار با استقبال گرم و تفقد علامه بحرالعلوم روبرو میشود. وقتی دلیل این رفتار را از جناب بحرالعلوم می‌پرسند می‌گوید می‌خواستم ببینم کسی که معراج السعاده را نوشته است، خودش نیز عامل به آن هست یا خیر! این نشان میدهد که خود این بزرگان، عالم عامل بودند که موجب ماندگاری و اثرگذاری آثارشان شده است.
عالمی که برای پاسخ به شبهات یهودیت، عبری آموخت
وی ادامه داد: در قرن سیزدهم هجری که بسیاری از فرقه‌های انحرافی مثل صوفی‌گری، اخباری گری و حتی تبشیری‌های مسیحی فعالیت می‌کردند، ملااحمد با شناختی که از اینها داشت، در کتاب‌هایش به شبهات این جریانات پاسخ می‌داد. نقل است که برای پاسخ به شبهات یهودیت، زبان عبری آموخت و به زبان خودشان، بهترین پاسخ‌ها را به شبهات آنها می‌داد.
صدور فتوای جهاد و همراهی با مردم در جنگ ایران و روس
حجت‌الاسلام ایزدهی با اشاره به سیره مبارزاتی آیت‌الله ملااحمد نراقی نیز متذکر شد: در دورانی که روسیه تزاری با حمله به ایران قصد اشغال بخش‌هایی از خاک کشورمان را داشت، ایشان فتوای جهاد میدهد و در سلطانیه و آذربایجان در وسط میدان جهاد حضور میابد و با هدایت مردم منجر به پیروزی و بیرون راندن لشکر روس میشود.
ویژه برنامه افطاری «ضیافت» برنامه ترکیبی است که با اجرای سیدعلی قوامی ۹۰ دقیقه پیش از اذان مغرب از شبکه قرآن و معارف سیما پخش میشود.
ملااحمدنراقی در یک نگاه
بنابراین گزارش، ملااحمد نراقی در سال ۱۱۸۵ هجری قمری در نراق دیده به جهان گشود. وی مقدمات و بیشتر دروس متوسطه و عالی را در محضر پدر دانشمندش ملامهدی نراقی که از اکابر علمای دین بود، آموخت. وی در ۱۲۰۵ قمری و در بیست سالگی به شهر نجف اشرف هجرت کرد و مدت کوتاهی از محضر ملاوحید بهبانی استفاده برد. اما پس از اندکي در همين سال، استاد بهبهاني به رحمت ايزدي پيوست و او به زادگاهش نراق بازگشت. تنها چهار سال از رحلت استادش گذشته بود که پدرش ملا مهدي را نیز از دست داد.
ملا احمد نراقي سه سال پس از رحلت پدر، به قصد زيارت عتبات عاليات بار ديگر عزم سفر کرد و اين بار به تنهايي به نجف اشرف هجرت کرد. در اين شهر علم و حکمت، از حوزه درسي فقيهان بزرگي مانند سيد مهدي بحرالعلوم و شيخ جعفر کاشف‌الغطا استفاده هاي شاياني برد. اين فقيه فرزانه مدتي هم در کربلا در جوار حرم حسيني ساکن شد و از محضر ميرزا مهدي شهرستاني و آقا سيد علي کربلايي بهره علمي برد و در علوم و فنون مختلف از جمله فقه، اصول عقايد، اخلاق، شعر، عرفان، فلسفه، منطق، حساب و هندسه و ... به مراتب عالي رسيد و صاحب نظر شد.
ملا احمد نراقي پس از تکميل تحصيل به زادگاه خود بازگشت. وي در شهر کاشان سکونت اختيار کرد و چون از جايگاه مناسب علمي و موقعيت خوب مردمي برخوردار بود، به مقام مرجعيت ديني رسيد و همانند پدرش زعامت مذهبي و سياسي مردم آن سامان و نواحي را به عهده گرفت.
سفر ايشان به عتبات عاليات جهت ادامه و تکميل تحصيل بود. چند سال بعد، هنگامي که ملا احمد نراقي از نجف به وطن خود کاشان بازگشت و مرجعيت، رهبري و هدايت مردم را بر دوش گرفت، حوادث سرنوشت سازي به وقوع پيوست که يکي از مهمترين آنها جنگ‌های ايران و روس بود. فقيه مجاهد ملا احمد نراقي در اين جنگ نابرابر به همراه ساير فقيهان و عالمان شيعه به صدور حکم جهاد بر ضد تجاوزات دولت روسيه اقدام کرد و مردم را به مبارزه و پيکار با دشمن غاصب فراخواند.
او در ۲۳ ربیع‌الثانی سال ۱۲۴۵ق در اثر وبایی که نراق، کاشان و اطراف آن را فرا گرفته بود، از دنیا رحلت کرد. پیکرش را در نجف، در کنار مزار پدرش در حرم امام علی(ع) به خاک سپردند. شیخ مرتضی انصاری عالم بزرگ تشیع از شاگردان برجسته ملااحمد نراقی است.
انتهای پیام
