سنن الهی؛ فرمول‌های تحول‌یابی به سمت معنویت و قرب الهی + فیلم

آیت‌الله احمد مبلغی، استاد سطح خارج حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا، به تبیین بحث سنن الهی به عنوان فرمول‌های رسیدن به تقرب الهی پرداخت و گفت: ماه رمضان فرصتی برای بازاندیشی راه‌های معنویت‌بخش است. در عالم الهی باید به یک امر توجه اساسی داشته باشیم و آن اینکه تمامی تحولات، مبتنی بر یک سری نوامیس و قوانین الهی است که در اصطلاح به آنها سنت‌های الهی گفته می‌شود؛ نوامیسی که حاکم بر تاریخ و اجتماع است و تحولات عالم را رقم می‌زنند.  

وی افزود: باید سنن تحول‌یابی یعنی نوامیس حاکم بر جامعه و سنت‌هایی مؤثر بر روند تحول‌یابی به سمت قرب الهی و معنویت را بشناسیم؛ زیرا اگر نشناسیم ممکن است دچار هرج و مرج تحول‌خواهی معنوی شویم و اولویت‌ها و توازن را رعایت نکنیم. اینها فرمول هستند که با آن می‌توانیم به جایگاه لازم برسیم.

عضو مجلس خبرگان رهبری اظهار کرد: اولین فرمول در این زمینه «برخاستگی برای برانگیختگی» است؛ خداوند یک مقامی را برای انسان لحاظ فرموده است که «مقام محمود» است؛ همه تقرب‌های الهی مهم است، ولی مقام محمود تقرب ویژه است که خداوند در برخی آیات فرمول رسیدن به آن را مطرح کرده و فرموده است. در آیه ششم سوره مزمل فرموده است: «إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَ أَقْوَمُ قِيلًا»؛ «نَاشِئَةَ اللَّيْلِ»(برخاستن در شب)، «أَشَدُّ وَطْئًا» محکمترین جای پا و «أَقْوَمُ قِيلًا» استوارترین سخن است که اصولاً تحول ایجاد می‌کند؛ اقوم قیلا می‌تواند انسان را به مقام محمود برساند و فرمولش داشتن «ناشئة الیل» است.

وی اضافه کرد: «ناشئة الیل» یعنی شب‌ها از خواب برخاستن. شاید این معنا رخداد فیزیکی محسوب شود، ولی در فضای معنوی نشئت یعنی برخاستن، پدیدآمدن و شکل گرفتن که فقط در شب رخ می‌دهد؛ پس فرمول قرآن در اینجا، برخاستگی برای برانگیختگی است؛ آیه دیگری فرمود: «وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا؛ و پاسى از شب را زنده بدار تا براى تو [به منزله] نافله‏‌اى باشد و اميد كه پروردگارت تو را به مقامى ستوده برساند»(اسراء/79).

عضو مجلس خبرگان رهبری اظهار کرد: بعثت یعنی برانگیختگی؛ درست است که بعثت پیامبر(ص)، بعثت کبری است، ولی برای تک‌تک ما هم برخاستگی و بعثت برای رسیدن به مقام محمود وجود دارد. این بعثت برای ناشئه شب است. شما برخیز بعثت رخ می‌دهد. پس فرمول راحت است. رسیدن به مقام محمود، ولی با یک خیزش به یک بعثت است؛ دلیل بعثت رسیدن به بالاترین و عالی‌ترین جایگاهی است که می‌توان تصور کرد. برای انسان هیچ جایگاهی بالاتر از مقام محمود متصور نیست که کلید رسیدن به آن در نیمه شب و تهجد است.

آیت‌الله مبلغی در پایان تصریح کرد: عبادات در طول روز مقامی در تقرب به خدا برای انسان ایجاد می‌کنند، ولی مقام محمود را ایجاد نمی‌کند و به اندازه نیمه شب مؤثر نیست؛ حتی برخاستن و بعثت در نیمه شب و ناشئه لیل هم با تعبیر «عَسَى» همراه هست؛ یعنی امید می‌رود که انسان را به مقام محمود برساند. این فرمول را همه به ویژه در ایام پایانی ماه مبارک رمضان رعایت کنیم.