آداب دعا و مسئلت از خداوند متعال در لیالی قدر

به گزارش ایکنا از آذربایجان‌شرقی، حجت‌الاسلام مهدی عالی، استاد حوزه و دانشگاه، در مراسم نخستین شب قدر در مصلی امام خمینی(ره) تبریز، با اشاره به آداب و کیفیت دعا و مسئلت از خداوند متعال، گفت: رمضان ماه دعا و تقرب به درگاه الهی بوده و شب قدر، شب ارتباط با خداوند است.

وی با بیان ارزش و اهمیت دعا کردن، اظهار کرد: شب قدر، شب مقدرات، دعا و شب ارتباط با پرودگار متعال بوده و انسان در این شب با عظمت، در اثر ارتباط با عالم غیب به پرودگار متصل شده و تقدیرات را رقم می‌زند، چرا که دعای انسان در شب قدر به اندازه‌ای اوج گرفته و انسان به حدی در دعا عروج می‌یابد که از عالم مادی خارج و به عالم مکلوت وارد شده و مکنونات را تغییر می‌دهد.

عالی، با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) در مورد اهمیت و جایگاه شب‌های قدر، یادآور شد: براساس این روایت، مقدرات و سرنوشت انسان و نظام هستی در شب نوزدهم طرح، در شب بیست‌ویکم تصویب و تایید شده و در شب بیست‌وسوم نیز امضا می‌شود، به همین دلیل هر سه شب قدر دارای اهمیت فراوان بوده و در هر کدام از این شب‌ها، دعا و مسئلت انسان با خداوند متعال مهم است.

این استاد حوزه و دانشگاه، در ادامه با بیان مطالبی در خصوص آداب دعا و نحوه طلب کردن خواسته‌ها از خداوند، گفت: اولین مرحله از آداب دعا کردن خواندن ذکر صلوات بوده و در صحیفه سجادیه نیز ذکر شده که بعد از نام خداوند، خواندن ذکر صلوات نخستین آداب دعا کردن به‌شمار می‌رود، چراکه صلوات، ذکری جامع بوده و همچنین دعا، توسل و ذکر ارتباط با پرودگار و ولی الله است؛ صلوات تنها ذکری است که انسان به واسطه آن با خداوند و ملائکه، همنوا می‌شود.

وی با بیان این‌که دومین مورد از آداب دعا این است که انسان معترف به گناهان و قصورات خود نزد خداوند متعال شود، افزود: اقرار به گناه به جز برای خداوند متعال، گناه بوده و انسان جایز نیست در نزد دیگران اقرار به گناه کند، چراکه تنها مجاز به اقرار گناهان برای ذات پاک خداوندی است؛ چنانچه امیرالمؤمنین(ع) در مناجات شعبانیه خطاب می‌کند: «اِلهى اِنْ كانَ قَدْ دَنا اَجلى وَ لَمْ یُقَرِّبْنى مِنْكَ عَمَلى فَقَدْ جَعَلْتُ الْاِعْترافَ اِلَیْكَبِذَنْبى وَسائِلَ عِلَى؛ خدایا»! اگر اجلم نزدیک شده باشد ولى عمل من موجب قُرب تو نشده باشد، پس من اعتراف به تقصیر را وسيله قُربِ به تو قرار مى‌‏دهم.

عالی، با اشاره به اهمیت اقرار به تقصیرات نزد خداوند متعال، تصریح کرد: این اقرار به گناه در انسان حالت رقه القلب ایجاد کرده و دریای بیکران رحمت الهی را به روی انسان می‌گشاید.

امام جمعه موقت تبریز، سومین مورد از آداب دعا را تضرع و ابتهال در محضر خدا مطرح کرد و گفت: حالت تضرع به انسان دست نمی‌دهد مگر این‌که انسان از درون خویش به خشوع برسد؛ در این میان، اقرار به گناه و قصورات از جمله مواردی است که انسان را به حالت تضرع و ابتهال می‌رساند؛ چنانچه خداوند متعال در موعظه‌هایش به حضرت عیسی(ع) خطاب می‌کند که با من همانند غرق‌شدگان سخن بگو.

عالی با بیان این‌که انسان در حالت تضرع می‌داند که تنها دادرس و فریادرس خداوند بوده و اوست که توان بخشش دارد و در این حالت دعای انسان اوج گرفته و وارد عالم ملکوت می‌شود و مقدرات را تغییر می‌دهد، افزود: روایت شده که وقتی پیامبر(ص) دست به دعا می‌برد، همانند افراد مسکین و بسیار نیازمند با خدا سخن می‌گفت و این همان حالت تضرع و ابتهال است؛ این حالت میسر نمی‌شود مگر این‌که انسان خود را در مقابل خداوند حقیقتاً نیازمند و مسکین دانسته و فقر مطلق وجودی‌اش را در مقابل غنی مطلق حس کند.

این استاد حوزه و دانشگاه، با تأکید بر این‌که انسان نباید در دعا کردن نسبت به خداوند سوءظن داشته و خواسته‌های خود را به‌طور کامل مطرح نکند، اظهار کرد: بلندهمتی در دعا از دیگر آداب دعا کردن است؛ چنانچه نقل شده است روزى رسول خدا به ربيعه بن کعب فرمود: هفت سال به من خدمت كردى، آيا از من حاجتى نمى‌خواهى؟ ربیعه گفت: فرصتى ده تا بينديشم و صبح روز بعد خدمت پيامبر(ص) رسيد و گفت: از خداوند بخواه كه مرا با تو به بهشت برد. حضرت فرمود: چه كسى اين را به تو ياد داد؟ گفت: هيچ كس به من ياد نداد، بلكه انديشيدم اگر ثروت بخواهم، عاقبتش نابودى و اگر عمر طولانى و اولاد بخواهم، عاقبت همه مرگ است.

وی با تأکید بر این‌که خواسته ربیعه بن کعب از پیامبر گرامی اسلام(ص) نمونه بارز همت عالی در بیان خواسته‌ها و دعاها است، ادامه داد: اولیای الهی نیز نهایت خواسته‌هایشان ذات مقدس خداوند بود که نمونه‌ی همت عالی در دعا کردن را نشان می‌دهد.

عالی، با اشاره به این‌که دعا برای سایر انسان‌ها نیز جزوی از آداب دعا کردن بوده و دعا را به استجابت نزدیک می‌کند، گفت: در دعاهایمان دیگران را هم یاد کنیم که این امر ارزش دعا را والاتر کرده و به استجابت نزدیک‌تر می‌کند‌.