عملیات بیتالمقدس یکی از طولانیترین نبردها در طول جنگ تحمیلی بهشمار میآید که با شرکت یگانهای عمده از ظفرمندان ارتش، دلاورمردان بسیج و سپاه، سنگرسازان بیسنگر جهاد سازندگی و دیگر نیروهای مردمی از دهم اردیبهشت تا سوم خرداد انجام گرفت و سرانجام با همدلی، هماهنگی و انسجام رزمندگان اسلام و پشتیبانی خوب ملت به پیروزی رسید.
بیش از بیست ماه از آغاز جنگ تحمیلی استکبار علیه جمهوری اسلامی ایران میگذشت و شهر خرمشهر همچنان در چنگ ارتش عراق قرار داشت. عملیات فتحالمبین در منطقه غرب دزفول و شوش به پایان رسیده و نتایج شگفتانگیز آن روح تازهای در کالبد رزمندگان اسلام دمیده بود.
فرماندهان جنگ بر آن بودند تا فرصت ابتکار عمل از دشمن گرفته شود، بهویژه آنکه فصل گرمای طاقتفرسای جنوب کشور در راه بود، لذا آزادسازی مناطق خرمشهر، شلمچه، هویزه و بخشهای دیگر طرحریزی شد. البته دشمن در غرب رودخانه کارون که در خرمشهر جاری است، استحکامات و موانع احداث و ۳۶ هزار نفر از نیروهای خود را در خطوط پدافندی پیچیدهای متمرکز و مستقر کرده بود. گذر از چنین خط به یک معجزه شبیه بود. چنان که امام خمینی(ره) به محض آزاد شدن خرمشهر فرمودند: خرمشهر را خدا آزاد کرد.
مقدمات و طرح عملیات، بهمنظور رویارویی با مشکلات، از جمله آب گرفتگیهای غیرطبیعی و پیچیدگی مواضع و حجم ادوات زرهی و نیروهای پیاده دشمن، برای انجام چهار مرحله عملیات تهاجمی در منطقهای به وسعت شش هزار کیلومتر مربع، آمادهسازی شد.
ساعت ۳۰ دقیقه بامداد ۱۰ /۲/ ۱۳۶۱ نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تحت امر قرارگاه مشترک کربلا (سپاه و ارتش) و ۳ قرارگاه عملیاتی (قرارگاه قدس در منطقه سوسنگرد و محور شمالی کرخه کور، قرارگاه فتح در منطقه دارخوین و قرارگاه نصر در شمال خرمشهر) حمله سراسری خود را بهمنظور آزادسازی خرمشهر و مناطق شمال آن و عقب راندن دشمن تا مرز بینالمللی، با رمز یا علی بن ابی طالب(علیه السلام) آغاز کردند.
بنا به اعلام سالنمای دفاع مقدس، در ۳/۳/ ۱۳۶۱ خرمشهر که با ۳۴ روز مقاومت در برابر دشمن سقوط کرده بود، پس از ۵۷۵ روز اشغال و ویران شدن خانهها و اماکن عمومی و دولتی، در کمتر از ۲۵ روز آزاد شد. بازتاب این پیروزی شگرف تا مدتها در رسانههای جهان در صدر تمام اخبار و گزارشها بود. فتح خرمشهر به منزله بزرگترین پیروزی نظامی – سیاسی جمهوری اسلامی در جریان جنگ تحمیلی و مهلکترین ضربه به دشمن تلقی شد.
انتهای پیام