شادی‌هایی از دل زندان بغداد برای آزادی خرمشهر
عملیات بیت المقدس با هدف آزادسازی خرمشهر را می‌توان از جمله طولانی‌ترین عملیات‌های دوران دفاع مقدس مطرح کرد که از ۱۰ اردیبهشت ۱۳۶۱ با رمز «یا علی ابن ابی‌طالب(ع)» به فرماندهی مشترک سپاه و ارتش آغاز شد و بعد از چهار مرحله عملیات، خرمشهر در سوم خردادماه آزاد شد.
عملیات بیت‌المقدس با هدف آزادسازی خرمشهر را می‌توان از جمله طولانی‌ترین عملیات‌های دوران دفاع مقدس عنوان کرد که از ۱۰ اردیبهشت ۱۳۶۱ با رمز «یا علی ابن ابی‌طالب(ع)» به فرماندهی مشترک سپاه و ارتش آغاز شد و بعد از چهار مرحله عملیات، در نهایت مردم ایران در سوم خردادماه آزادی خرمشهر را جشن گرفتند.
از میان شادی‌هایی که در سراسر ایران و به‌ویژه در مخروبه‌های خرمشهر به گوش می‌رسید، شادی‌هایی از دل زندان بغداد نیز به آسمان رسید و رزمندگانی که در جریان عملیات آزادسازی خرمشهر اسیر دشمنان بعثی شده بودند، در زندان سه گوش بغداد و در دوران اسارت این پیروزی شیرین را جشن گرفته و غرق شور و شعف شدند.
غلامرضا احمدی یکی از همین رزمندگان تبریزی است که از ابتدای سال ۶۱ و از عملیات فتح‌المبین در خط مقدم جبهه‌ها حضور یافته و در ۲۴ اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۶۱ و در جریان مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس به اسارت دشمن درمی‌آید و تا سال ۶۹ در زندان‌های اسارت روزگار می‌گذراند.
این رزمنده و آزاده عملیات فتح خرمشهر در گفت‌وگو با ایکنا از آذربایجان‌شرقی اظهار کرد: فتح خرمشهر یک حادثه و حماسه‌ای ماندگار و فراموش نشدنی در تاریخ ایران اسلامی است و مانند ستاره‌ای درخشان و نگینی بر تارک تاریخ ایران اسلامی درخشش می‌کند و با بررسی جزئیات مختلف این عملیات درخواهیم یافت که سخنان گفته شده در مورد آزادسازی خرمشهر شعارگونه نبوده و کاملاً مبتنی بر واقعیت است و شاید هنوز به عمق مسئله نتوان پی برد و یا توصیف کرد.
وی با اشاره به اینکه دشمن در خرمشهر استحکاماتی را ایجاد کرده بود که باور نمی‌کردیم انسانی بتواند از آنها رد شود، ادامه داد: اگر بخواهیم قضیه را از زبان دشمن نقل کنیم، فرماندهان رژیم بعثی می‌گفتند که تمامی مستشاران خارجی با مشاهده برج‌وباروهای خلق شده در خرمشهر، اطمینان می‌دادند که با وجود این استحکامات و نیروی متمرکز شده در این منطقه، ایرانیان به هیچ وجه توان بازپس‌گیری خرمشهر را نخواهند داشت، چراکه فتح خرمشهر یک ارتش مجهز و مدرن لازم دارد که ایرانیان ندارند.
استحاکامات غیرقابل نفوذ بعثی‌ها در خرمشهر
وی در ادامه به تصاویر نقش بسته در ذهنش از استحاکامات بعثی‌ها در خرمشهر اشاره کرد و گفت: با اینکه فکر می‌کردند ایرانیان توان حمله نداشته و نیرویی توان عبور از کارون را نخواهد داشت، بازهم میدان مینی درست کرده و بعد از آن نیز سیم خاردارهای توپی در کنار و روی هم و همچنین در پشت سرهم به ارتفاع ۳ متر چیده شده بود؛ بعد از آن نیز خندقی به عمق دومتر و عرض سه متر حفر شده بود. گاه خندق‌ها را به شکل باتلاق کرده و یا با مین‌گذاری و سیم خاردار استحکامات دفاعی خلق کرده بودند و گاه این خندق‌ها توامان با سیم خاردار و مین پوشیده شده بودند.
احمدی با تأکید بر اینکه بعد از مین‌گذاری‌ها، سیم‌های خاردار و خندق‌ها نیز دپو زده و بعد از کانال‌های عظیم، سنگرهای انفرادی بعثی‌ها خودنمایی می‌کرد که به‌صورت زیگزال طراحی شده بود و بعد از کانال‌ها، نوبت به سنگرهای دسته جمعی و دپوی تانک‌ها می‌رسید، اضافه کرد: با وجود چنین استحکاماتی هیچ‌کس خیال هم نمی‌کرد که نیرویی بتواند از این استحکامات رد شود و حقیقتاً همینگونه بود.
وی افزود: طبق برخی نقل‌ها رژیم بعثی حدود ۷۰ درصد ارتش خود را سمت خرمشهر متمرکز کرده و صدام خرمشهر را به‌عنوان مروارید شط العرب نامگذاری کرده بود و در شعارهایشان هم وجود داشت که بر دیوارهای خرمشهر نوشته بودند شعار «جئنا لنبقی».
احمدی با بیان اینکه طبق بررسی‌ها، رژیم بعثی حتی از بصره به خرمشهر خط اتوبوس و تاکسی راه‌اندازی کرده و صرافی دایر کرده بود و در اخبارشان نیز عصرها به‌عنوان یکی از شهرهای عراق، وضعیت آب و هوایی خرمشهر را عنوان می‌کردند و باور نمی‌کردند که ایران بتواند روزی خرمشهرش را بازپس بگیرد، یادآور شد: برخی نقل قول‌ها از زبان صدام در مورد خرمشهر گفته شده که اگر خرمشهر را بگیرند، کلید بصره یا در برخی جاها کلید بغداد را می‌دهم.
این رزمنده و آزاده عملیات فتح خرمشهر، وحدت فرماندهی، نقش حضرت امام(ره)، شجاعت نیروهای ارتش و سپاه و بسیج را از جمله علل این فتح شیرین مطرح کرده و گفت: یکی از زیبایی‌های فتح خرمشهر وحدت ارتش و سپاه بود و باید بر روی جمله معروف حضرت امام(ره) که می‌گفت خرمشهر را خدا آزاد کرد، تمرکز کرد، چراکه شاید برخی‌ها تصور کنند این‌ها صرفاً جملاتی معنوی است، اما چیزی جز واقعیت نبود.
وی با تأکید بر اینکه فتح خرمشهر یک فتح استراتژیک بود و دنیا را متحیر کرد، ادامه داد: دشمنان غربی که همگی حامی عراق بوده و معمولًا اخبار جنگی را سانسور شده به دنیا مخابره می‌کردند، برای اولین بار در مورد فتح خرمشهر اعتراف به پیروزی با عظمت و باشکوه رزمندگان اسلام کردند و عملیات فتح خرمشهر در حقیقت مظهر زیبایی‌ها، ارزش‌ها، ایثار، مردانگی و مظلومیت و همچنین نماد واقعی پیروزی حق بر باطل بود.
ماجرای اسارت رزمندگان
وی در بخش دیگری از سخنان خود به دوران عملیات و اسارت خود اشاره کرد و افزود: در مرحله سوم عملیات فتح خرمشهر و مصادف با ۱۸ اردیبهشت تحت عنوان گردان ثارالله تیپ عاشورا در جبهه میثم شهر سوسنگرد مستقر بودیم و قرار بود عملیات را آغاز کنیم که بنابر دلایلی دشمن از طرف ما عقب‌نشینی کرد؛ به تعقیب دشمن رفتیم و مقرر بود شبانه مسیری را طی کنیم که ارتش آمد و در یکی از شعبه‌های رودخانه کرخه‌کور پل زد و عبور کردیم.
احمدی با اشاره به نقش بی‌بدیل رزمندگان آذربایجانی در گردان ثارالله تیپ عاشورا در فتح هویزه، اظهار کرد: گردان ثارالله آن شب هویزه را فتح کرد و صبح شاهد فضای تخریب شده هویزه بودیم، به گونه‌ای که ارتفاع بزرگترین دیوار به یک و نیم متر می‌رسید و شهر کاملاً تخریب شده و اکثر نقاط نیز مین‌گذاری شده بود. در این میان، تنها، مناره مخروب یک ساختمان سرپا بود و حیواناتی هم که روی مین رفته و زخمی شده بود نیز به چشم می‌خورد.
وی با بیان اینکه پس از هویزه، در قالب یکی از گروهان‌های گردان ثارالله تیپ عاشورا متشکل از رزمندگان تبریزی به‌عنوان خط‌شکن و پیشرو جدا شده و به مدت چند شبانه‌روز به تعقیب دشمن رفتیم، افزود: دشمن تا نزدیکی‌های مرز بصره عقب‌نشینی کرد و ما نیز در تعقیب دشمنان پیش می‌رفتیم که در این صحنه‌ها خاطرات زیبایی بین رزمندگان رقم خورد که تبلور ایثار و از خودگذشتگی بود.
این رزمنده و آزاده عملیات فتح خرمشهر به خاطره خود از لحظات قبل از اسارت در جریان عملیات فتح خرمشهر اشاره کرد و گفت: به‌دنبال دشمن تا دو کیلومتری پاسگاه شهابیه مابین کوشک و طلاییه رسیدیم و چون خاکریزی نداشتیم، در پس تپه مانندی که توسط بولدوزر ایجاد شده بود، مستقر شدیم و چون دشمن مجبور به عقب‌نشینی بود و در دنیا نیز پخش شده بود که عراق در حال شکست است، از این رو رژیم بعثی به‌دنبال کارهای تبلیغاتی بود تا وانمود کند که خود در حال عقب‌نشینی است و شکستی در کار نیست.
احمدی با تأکید بر اینکه دشمن متوجه شده بود که گروهانی ناقص هستیم و خاکریز و سنگر نداریم، ادامه داد: در آن شرایط زخمی‌ها را به یک سنگر تانک کشانده بودیم و با اینکه عراقی‌ها با تانک و نیروهای بسیار زیاد ما را محاصره کرده بودند، اما بازهم جلو نمی‌آمدند که در همان حال دو نارنجک و همچنین آرپی‌جی به سمت سنگر پرتاب کردند و شاهد زخمی شدن مجدد تعدادی از رزمنده‌ها بودم.
خاطره‌های شیرین از ایثار رزمندگان
وی با بیان اینکه در این شرایط، خارج از سنگر بودم که در یک سمتم برادر بزرگوار یعقوب همراهی و در طرف دیگرم نیز سیدجلال حسینی حضور داشت که هر دو زخمی بودند، افزود: سیدجلال از ناحیه صورت، دست و شکم مجروح شده بود اما ترکش به سینه یعقوب همراهی اصابت کرده و خونریزی می‌کرد که بسیار نگران شدم.
این رزمنده تصریح کرد: با اینکه بعدازظهر بود اما دود و سیاهی و گرد و خاک همه جا را فراگرفته بود، چفیه‌ام را باز کردم و در حالی‌که عطش وجود همه را فراگرفته بود، خواستم جراحت‌های سینه یعقوب همراهی را ببندم که در آن بحبوحه به سیدجلال اشاره کرد تا زخم‌های او را ببندم؛ برگشتم زخم‌های سیدجلال را ببندم که او هم اجازه نداد و به زخم‌های رزمنده همراهی اشاره کرد و این خاطره شیرین از ایثار، دقایقی قبل از اسارت در ذهنم نقش بست.
احمدی با بیان اینکه بعدازظهر ۲۴ اردیبهشت بود که به اسارت دشمن درآمدیم و هرچند ناراحت و نگران بودیم، اما بعدها فهمیدیم که اسارت‌مان جزو الطاف جلیه خداوند بود تا چند صباحی به‌عنوان رزمندگان اسلام به اسارت دشمن درآییم، اظهار کرد: تنها چند روز مانده به آزادی خرمشهر، اسیر دشمن شدیم و بعد از اسارت و طی مراحل مختلف و گذر از هفت‌خوان، در زندان بغداد مستقر شدیم؛ یک اتاقک سه گوش و کوچک که حدود ۲۰۰ نفر را داخل اتاقک جا کرده بود و هر بار که در را بازمی‌کردند، زندانی‌ها را فشار داده و فردی را با فشار وارد اتاقک می‌کردند، در شرایطی که حتی جا برای نشستن و نفس کشیدن نبود و صحنه‌های عجیبی بود.
این عضو شورای اسلامی شهر تبریز، با تأکید بر اینکه نمی‌دانم دقیقاً کدام روز بود که در اتاقک حضور داشتیم، اما به نوعی خبر آزادسازی خرمشهر به گوشمان رسید و در حالتی که تشنه، زخمی، خسته و نگران بوده و حتی از یک دقیقه بعد خود خبر نداشتیم، خبر آزادسازی خرمشهر را شنیدیم، افزود: دیگر زندانی و اسارت را فراموش کرده و آنقدر غرق در شور و شعف بودیم که وصف ناشدنی است. در همین حال که سرپا بودیم یکی از رزمندگان شمالی که هنرمند هم بود متنی را سریعاً آماده کرد و با نفراتی که در اطرافش بودیم شروع به تمرین سرود کرد و بعد از تمرین، گویی که رسماً برنامه‌ای را اجرا کنیم سرود را هم صدا خواندیم و آزادی خرمشهر را جشن گرفتیم.
پیام‌های فتح خرمشهر
وی با اشاره به پیام‌های فتح خرمشهر برای جامعه امروز ایران، گفت: فتح خرمشهر ثابت کرد که هیچ کار غیرممکنی برای ایرانی جماعت مفهومی ندارد و برای هر چیزی که بخواهیم اگر وقت و توجه صرف کرده و با اخلاص پیش برویم، قطعاً موفق خواهیم شد.
احمدی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند خرمشهرها در پیش است، از این‌رو نیاز داریم که فرهنگ و ارزش‌های دفاع مقدس را که غیرممکن‌ها را ممکن می‌ساخت در بخش‌های مختلف جامعه حاکم کنیم، تأکید کرد: ارزش‌هایی چون اخلاص، صداقت، ایثار، گذشت، مردانگی و فدایی دین، انقلاب و آینده کشور شدن از جمله ارزش‌هایی است که باید امروز مورد توجه باشد.
این رزمنده هشت سال دفاع مقدس، با بیان اینکه آن‌روزها همه با اخلاص پیش رفته و هیچ منیتی در کار نبود، مطرح کرد: امروز هم اگر ارزش‌های دفاع مقدس را به عرصه سیاست، تجارت، سیستم اداری، ارتباطات اجتماعی، فرهنگ و... حاکم کنیم، قطعاً هیچ قله‌ای برایمان دست نیافتنی نخواهد بود.
آزادی خرمشهر، نماد آزادی ایران
مجید خردمند نیز که یکی از رزمندگان تبریزی دفاع مقدس و از جمله اسرا و آزادگان عملیات فتح خرمشهر است، در گفت‌وگو با ایکنا بیان کرد: در قالب یکی از مراحل عملیات بیت‌المقدس و طبق برنامه‌ریزی فرماندهان مقرر بود در قالب یکی از گروهان‌های گردان ثارالله تیپ عاشورا از یک منطقه عملیات آزادسازی خرمشهر را انجام دهیم که متاسفانه در جریان عملیات و در ۲۴ اردیبهشت به اسارت دشمن درآمدیم.
وی ادامه داد: گروهان ما تا منطقه‌ای پیش‌روی کرده بود که استحکام کامل نسبت به منطقه را نداشت و با پاتک دشمن، تعدادی از رزمندگان این گروهان به دست دشمن افتاد و برخی نیز جان سالم به دربردند، چراکه گروهان مذکور از چهار دسته تشکیل یافته بود که بیش از ۱۰ نفر از رزمندگان اسیر شده و مابقی شهید و افرادی که محدودی نیز به علت پاتک دشمن، عقب نشینی کرده بودند.
خردمند، در ادامه به لحظات شنیدن خبر آزادی خرمشهر در زندان بغداد اشاره کرده و گفت: در زندان سه گوش زندان بغداد خبر آزادی خرمشهر را شنیدیم و بسیار شادمان شدیم و با اشک‌ها و گریه‌ها این حماسه بزرگ را جشن گرفتیم.
این آزاده اظهار کرد: عملیات آزادسازی خرمشهر در حقیقت در تکمیل عملیات گروهان به اسارت درآمده ما بود که در مناطقی دیگر رخ داده و خرمشهر آزاد شده بود و بچه‌هایی که برای فتح خرمشهر آماده شده اما اسیر دشمن شده بودند به نوعی نتایج زحمات خود را در پیش‌روی و پیروزی سایر رزمندگان دیدند و دلشاد شدند.
وی با بیان اینکه در آن حین آرزو داشتیم که در خرمشهر بودیم و در میان مردم به شادی می‌پرداختیم اما به نوعی با لباس اسارت در این شادی بزرگ سهیم شدیم، تصریح کرد: آزادسازی خرمشهر، نماد آزادی ایران بود و قدرتی که رزمندگان اسلام در آن زمان با تکیه بر ایمان و تکیه بر اخلاصی که داشتند این پیروزی بزرگ را رقم زدند و ای کاش یک هزارم آن اخلاص و ایمان در جهان امروزمان هم حاکم بود.
این رزمنده و آزاده عملیات فتح خرمشهر با اشاره به اینکه در آن زمان به‌خاطر غیرتی که نسبت به خاک کشورمان داشتیم، تلاش‌های بسیاری شد تا خاک کشورمان آزاد شود، گفت: فتح خرمشهر بر تارک تاریخ می‌درخشد و در طول تاریخ ایران جنگی نداشته‌ایم که در آن بخش‌هایی از خاک کشورمان را از دست ندهیم، اما خوشبختاته با ایمان رزمندگان و صبر مردم، حتی وجبی از خاک کشورمان را در دوران دفاع مقدس از دست نداریم و با رهبری امام راحل علاوه بر اینکه شهرها را از تیررس دشمن در امان نگه داشتیم، حتی پیش‌روی هم کردیم که نشان قدرتی بود که رزمندگان ما خلق کردند.
مهری هاشم‌زاده
انتهای پیام
