سوگواری بانوان قزوینی به یاد زنان «بنی‌اسد»
مراسم عزاداری زنان قزوینی در سومین روز پس از شهادت سید و سالار شهیدان نوعی شبیه‌سازی از عزاداری زنان طایفه «بنی‌اسد» در صحرای کربلا است که از دیرباز در این استان برگزار می‌شود.
به گزارش ایکنا از قزوین، مظلومیت امام حسین(ع) و یارانش به قدری بود که اجساد مطهرشان بر روی زمین رها شد و خاندانش را به اسارت بردند. مراسم عزاداری زنان قزوینی در سومین روز پس از شهادت سید و سالار شهیدان نوعی شبیه‌سازی از عزاداری زنان طایفه بنی‌اسد در صحرای کربلا است؛ این مراسم جایگاه ویژه‌ای نزد بانوان قزوینی دارد و مردم از شهرها و روستاهای اطراف نیز برای شرکت در این مراسم حاضر می‌شوند.
«بنی‌اسد» نام قبیله‌ای از قبایل مشهور عرب است. پس از شهادت سیدالشهدا(ع) و یارانش، به نقلی در روز یازدهم و نقلی دیگر روز دوازدهم محرم سال ۶۱ هجری قمری جماعتی از زنان بنی‌اسد که در نزدیکی کربلا منزل داشتند با شنیدن این واقعه و اینکه اجساد امام و یارانش در زیر آفتاب است، سخت تحت تأثیر قرار گرفتند و خواستار دفن اجساد مطهر شهدا توسط مردان خود شدند. اما ترس از ابن‌زیاد موجب تعلل مردان قبیله شد. زنان بنی‌اسد که چنین دیدند خود بیل و کلنگ برداشتند و به سمت کربلا حرکت کردند و همین امر موجب بیدار شدن وجدان و جوشش غیرت مردان شد چنانچه دنبال زنان حرکت کردند و به دفن پیکر مطهر شهدا پرداختند.
این فداکاری زنان بنی‌اسد سبب شهرت آنان در میان شیعیان جهان شد و بعد از گذشت قرن‌ها از شهادت امام حسین(ع) و یاران باوفایش، بانوان سیه‌پوش در آیین‌های مختلف به یاد اقدام با ارزش آن‌ها آئین‌هایی را بر پا می‌کنند. یکی از باشکوه‌ترین این مراسم آیین عزاداری «زنان طایفه بنی‌اسد» قزوین است که پس از ۱۴ قرن زنان قزوینی، به دنبال تکرار حال و هوای آن روز حزن‌انگیز هستند و در روز سوم شهادت امام حسین(ع) و یارانش و سوگواری سالگرد شهادت چهارمین امام شیعیان(ع)، هم‌زمان با دوازدهم محرم مراسمی عظیم را در این شهر برگزار می‌کنند که در فهرست آثار معنوی کشور نیز به ثبت رسیده است.
در این مراسم که با حضور هزاران بانوی قزوینی برگزار می‌شود، زنان عزادار به یاد زنان بنی‌اسد به بازسازی واقعه روز دوازدهم سال ۶۱ پرداخته و درحالی‌که رخت سیاه بر تن کرده با در دست داشتن بیل و کلنگ چنین می‌نمایانند که برای دفن شهیدان کربلا می‌روند و از سوی دیگر الله‌اکبر گویان تابوت پیکرهای نمادین و بی‌سر ۷۲ شهید کربلا را باعظمت و شکوه بسیار بر دوش کشیده و تشییع می‌کنند.
مجتبی عباسی، کارشناس مردم‌شناسی در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه قزوین یکی از شهرهایی است که بیشترین آیین‌های زنانه را دارد، گفت: شاید تنها آیینی که سوگواری زنان در ملأعام برای امام حسین(ع) را نشان می‌دهد؛ برگزاری مراسم سوم امام حسین(ع) توسط بانوان در قزوین است.
وی ادامه داد: درگذشته فقط بانوان از مسجد علی‌اکبر در کنار شاهزاده حسین(ع) شروع به حرکت می‌کردند و به خیابان سپه، حسینیه آقاسیدجمال رسیده و سپس به شاهزاده حسین(ع) و مسجد علی‌اکبر(ع) بازمی‌گشتند ولی در حال حاضر از امامزاده اسماعیل(ع) به سمت امامزاده حسین(ع) مراسم تشییع برگزار می‌شود.
الهام میرزایی یکی از بانوان قزوینی است که پیش از شیوع کرونا به صورت مستمر در آیین عزاداری «زنان طایفه بنی‌اسد» قزوین حضور داشته، به ایکنا گفت: تقریباً هر سال برای بودن در جمع بانوان عزادار قزوینی، برنامه‌ریزی می‌کنم. شور و حال معنوی دسته زنان قبیله بنی‌اسد قزوین را سال‌ها پیش از مادربزرگ که اکنون در قید حیات نیست شنیدم، در کودکی همراه مادربزرگم برای عزاداری می‌آمدم و اکنون خودم همراه فرزندم در این مراسم شرکت می‌کنم.
وی ادامه داد: زن‌ها نیز به اندازه خود در تاریخ و ثبت وقایع مهم نقش داشته‌اند و من وقتی به ۱۴۰۰ سال پیش فکر می‌کنم که زنان با پیش‌دستی، با جان‌ودل برای تدفین و تشییع سیدالشهدا(ع) و یارانش پا پیش گذاشتند احساس غرور می‌کنم.
برگزاری آیین‌های مذهبی و سوگواره‌های حسینی همچون مراسم «عزاداری زنان طایفه بنی‌اسد» نشان می‌دهد حماسه امام حسین(ع) هنوز پس از ۱۴۰۰ سال بر ورق‌های تاریخ بشریت می‌درخشد و تا ظهور حضرت حجت(عج) زنده خواهد ماند چرا که «کُلُّ یَوْمٍ عَاشُورَا و کُلُّ اَرْضٍ کَرْبَلاء».
انتهای پیام
