سلمان فارسی از صحابه مشهور پیامبر اکرم(ص) و از شخصیتهای بسیار بزرگ اسلام بهشمار میرود. وی دهقانزادهای ایرانی از اصفهان یا به روایت دیگر از نواحی رامهرمز خوزستان بود. نام اصلی او روزبه بود. در کودکی به آیین مسیحیت گرایید و چون از کشیشان شنیده بود که ظهور پیامبر جدید نزدیک است، خانه را ترک گفت و به سفر پرداخت. مدتی در شام و موصل اقامت کرد تا آنکه در سرزمینهای عربی به اسارت قبیله بنی کلب در آمد و مردی از بنی قریظه او را خرید و به یثرب برد. سلمان در این شهر از ظهور پیامبر آگاه شد و چون نشانهای که کشیشان گفته بودند، با پیامبر اسلام منطبق بود اسلام آورد. پیامبر اکرم(ص) او را از صاحبش خرید و آزادش کرد. از آن زمان، سلمان ملازم رسول خدا(ص) شد و نزد او جایگاهی خاص پیدا کرد. در جنگ خندق، به پیشنهاد سلمان، خندقی در اطراف مدینه کندند. به این ترتیب سپاه 10 هزار نفری مشرکان نتوانست آسیبی به مسلمانان برساند.
طبق روایتی مشهور، پیامبر(ص) سلمان را از اهل بیت خود شمرده و فرمودند: «سَلْمانُ مِنّا اَهلَالبیت»؛ پس از رحلت پیامبر(ص)، سلمان از معدود کسانی بود که از راه حق منحرف نشد و در شمار معتقدان به امامت حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) قرار گرفت. او نزد امیرالمؤمنین نیز منزلتی بسیار والا داشت و در زمان خلیفه دوم به حکومت مدائن منصوب شد. سلمان هیچگاه از حقوق بیتالمال برای خود چیزی برنداشت و همه آنرا صدقه میداد و برای امرار معاش زنبیل میبافت. در وجود سلمان ارزشهای متعالی و فضیلتهای گوناگونی وجود داشت که برخی از آنها نمود و جلوه بیشتری دارد. یکی از فضایل سلمان تلاش برای کسب علم و آگاهی بود، تا جایی که برخی از روایات، او را نظیر لقمان حکیم دانستهاند. علی(ع) از سلمان بهعنوان دانا به علوم گذشتگان و آیندگان یاد کرده است.
ویژگی دیگر سلمان، زهد او بود. آن بزرگوار هیچگاه اسیر جاذبههای فریبنده زندگی نشد و در پارسایی، الگو و نمونه مسلمانان بود و به زهدش مثل میزدند، زهد و وارستگی سلمان، از ایمان عمیق و سرشار او سرچشمه میگرفت. در زمان آغاز حکومت مدائن، مردم به سبب ذهنیت گذشته خود از حاکمان که کاخهای مجلل و لباسهای فاخر داشتند، گمان میکردند که حاکم جدید با چنین جلال و شکوهی وارد شهر میشود. برای آنان باورکردنی نبود که پیرمردی با لباس ساده و سوار بر مرکب و بدون خدمتگزار، بتواند شهری باشکوه چون مدائن را اداره کند. او مدتها در مدائن خانه نداشت و محل سکونتش، سایه درختان و یا دیوارها بود. امروزه نیز اهالی شهر مدائن شهر خود را به نام سلمان پاک میشناسند. سلمان، گذشته از مقام بزرگی که نزد شیعیان دارد، نزد اهل سنت نیز دارای منزلت والایی است. وی در هشتم صفر سال 35 یا 36 هجری در مدائن وفات یافت و اکنون قبرش در همان جا قرار دارد.
انتهای پیام