سنگربان مکتب تشیع + فیلم

عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن حسن بن علی بن ابی‌طالب، مشهور به عبدالعظیم حسنی و سیدالکریم، در چهارم ربیع‌الثانی سال ۱۷۳ هجری قمری در زمان حکومت هارون الرشید در شهر مقدس مدینه متولد شد و مدت ۷۹ سال عمر با برکت او با دوران امامت چهار امام معصوم یعنی امام موسی کاظم(ع)، امام رضا(ع)، امام محمدتقی(ع) و امام علی النقی(ع) مقارن بوده است. ایشان محضر مبارک امام رضا(ع)، امام محمد تقی(ع) و امام هادی(ع) را درک کرده و احادیث فراوانی از آنان روایت کرده است. پدر ایشان به‌نام «عبدالله بن علی قافه» و مادرش دختر اسماعیل بن ابراهیم که «هیفاء» نام داشت، بوده و از سادات حسنی هستند که نسبشان به کریمه اهل بیت(ع) امام حسن مجتبی(ع) می‌رسد و به حسنی شهرت یافته است.

حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) از دانشمندان شیعه و از راویان حدیث ائمه معصومین(ع) و از چهره‌های بارز و محبوب و مورد اعتماد، نزد اهل بیت عصمت(ع) و پیروان آنان بود و در مسائل دین آگاه و به معارف مذهبی و احکام قرآن، شناخت و معرفتی وافر داشت. ستایش‌هایی که ائمه معصومین(ع) از وی به عمل آورده‌اند، نشان‌دهنده شخصیت علمی و مورد اعتماد اوست؛ حضرت امام هادی(ع) گاهی اشخاصی را سؤال و مشکلی داشتند، راهنمایی می‌فرمودند که از حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) بپرسند و او را از دوستان حقیقی خویش می‌شمردند و معرفی می‌فرمودند. در آثار علمای شیعه نیز، تعریف‌ها و ستایش‌های عظیمی درباره او به چشم می‌خورد، آنان از او به‌عنوان عابد، زاهد، پرهیزکار، ثقه، دارای اعتقاد نیک و صفای باطن و به‌عنوان محدثی عالی‌مقام و بزرگ یاد کرده‌اند؛ در روایات متعددی نیز برای زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) ثوابی همچون ثواب زیارت حضرت سید الشهدا(ع)، امام حسین(ع) بیان شده است.

حضرت عبدالعظیم(ع) به‌صورت یک مسافر ناشناس، وارد ری شد و در محله ساربانان در کوی سکة الموالی به منزل یکی از شیعیان رفت، مدتی به همین صورت گذشت. او در زیرزمین آن خانه به سر می‌برد و کمتر خارج می‌شد، روز‌ها را روزه می‌گرفت و شب‌ها به عبادت و تهجد می‌پرداخت، تعداد کمی از شیعیان او را می‌شناختند و از حضورش در ری خبر داشتند و مخفیانه به زیارتش می‌شتافتند، اما می‌کوشیدند که این خبر فاش نشود و خطری جان حضرت را تهدید نکند. پس از مدتی، افراد بیشتری حضرت عبدالعظیم(ع) را شناختند و خانه‌اش محل رفت و آمد شیعیان شد، نزد او می‌آمدند و از علوم و روایاتش بهره می‌گرفتند و عطر خاندان عصمت(ع) را از او می‌بوئیدند و او را یادگاری از امامان خویش می‌دانستند و پروانه‌وار گردِ شمع وجودش طواف می‌کردند.

حضرت عبدالعظیم(ع) میان شیعیان شهرری بسیار ارجمند بود و پاسخگویی به مسائل شرعی و حل مشکلات مذهبی آنان را برعهده داشت؛ این تأکید، هم گویای مقام برجسته حضرت عبدالعظیم(ع) است و هم می‌رساند که وی از طرف حضرت امام هادی(ع) در آن منطقه، وکالت و نمایندگی داشته است؛ مردم سخن او را سخن امام(ع) می‌دانستند و در مسائل دینی و دنیوی، وجود او محور تجمع شیعیان و تمرکز هواداران اهل بیت(ع) بود. این شخصیت والامقام جهان تشیع پس از مدت ۷۹ سال و ۶ ماه و ۱۱ روز قمری، در روز جمعه، ۱۵ شوال المکرم سال ۲۵۲ هجری قمری، در زمان المعتز بالله عباسی دعوت حق را لبیک گفت و به سرای آخرت رحلت کرد.