به گفته مسئولان آموزشوپرورش، تفاوت مدارس قرآنی جدید که از مهرماه سال 91 کار خود را آغاز کرده بودند با مدارس قرآنی موجود این بود که تشکیل آنها در نوبت صبح بود و برنامه قرآنی این مدارس نیز جزء برنامه درسی رسمی دانش آموزان محسوب میشد.
به برکت برگزاری کلاسهای مدارس قرآن، تعداد زیادی از متخصصان قرآنی از جمله 14 نفر در سبزوار به استخدام آموزشوپرورش درآمدند و بخش قرآنی این نهاد هم جان تازهای گرفت.
شاید بتوان یکی از علل اصلی تعطیلی این مدارس را کمبود بودجه ذکر کرد. بودجهای که به قول یکی از ائمه جمعه، در بسیاری از قسمتهای کشور میلیاردها تومان هزینه میشود اما وقتی به هزینه در قسمت فرهنگی و قرآن میرسد، چشمهاش میخشکد و در کویر بیپولی گیر میکند و برای زنده ماندنش با قطره چکان و گاهی اوقات اگر تجملات و ... زیاد شود به اندازه یک قطره میرسانند تا از نابودی نجاتش دهند و ظاهر قضیه حفظ شود.
تعطیلی مدارس قرآنی در حالی انجام گرفت که رهبر معظم انقلاب بر حرکت به سمت
قرآن و گسترش آن در مدارس همواره تأکید کردند.
ایشان در 24 آذر 1375 در سخنانشان
تأکید بر گسترش قرآن در
مدارس دارند: «در دوران حاكميت طاغوت در اين كشور كه آمريكا مالك ارتش،
نفت، حكومت و سياست داخلى و خارجى ايران بود، در تمام مدارس ايران حتى يك
آيه قرآن كريم تلاوت نمىشد اما امروز مدرسهاى در اين كشور نيست كه
روزانه، صوت و تلاوت آيات قرآن كريم در آن شنيده نشود. اين اول راه است و
حركت به سمت قرآن بايد هر چه بيشتر گسترش يابد».
تابلو زنگ زده و از رو رفته مدرسه قرآنی در
کنار تابلو نقاشی شده نام مدرسه از دور نشان میدهد که هیچ فعالیت قرآنی
خارج از کتاب درسی در مدرسه انجام نمیشود و برداشتنش همت و اراده رئیس
مدرسه را میطلبد که از جایش بکند. ولی نه، اسم قرآن نیز برکت دارد، شاید
مسئولان هنوز امید اندکی به بازگشت و زنده شدن اینگونه مدارس دارند.
در همین راستا به تنها مدرسه قرآن قدیمی و مرکزی یا همان دارالقرآن پسرانه امروزی شهرستان سبزوار که در حال نفس کشیدن است، میروم تا از نزدیک در جریان وضعیش قرار بگیریم.
موسیالرضا قارضی، مدیر دارالقرآن عترت سبزوار در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، با بیان اینکه دارالقرآنهای آموزشوپرورش در سراسر کشور دوران پر فراز و نشیبی را طی کردهاند، ابراز کرد: با حذف مدارس قرآنی در سبزوار، موجودیت این مدرسه قرآن مرکزی حفظ شد و با همان تشکیلات قدیمی و با تغییر نام دوباره به روال گذشته خودش یعنی دارالقرآن بازگشت.
وی با بیان اینکه این دارالقرآن در سال 1371 تأسیس شده است و بعد از رونق گرفتن مدارس قرآنی به مدرسه قرآنی تغییر نام داد و در نهایت دوباره با همان سیستم قبلی و به نام دارالقرآن برگشت، تصریح کرد: در دولت گذشته که مدارس قرآنی افزایش پیدا کرد این مدرسه نیز به عنوان مرکز قرآنی قرار گرفت.
قارضی با ابراز اینکه هفت سال است در این مرکز به عنوان مدیر حضور دارم و با بیان اینکه به نظر من نگهداری و توسعه مدارس قرآنی نیاز به بودجه داشت، ولی این بودجه تأمین نشد و بسیاری از آنها تعطیل شدند، گفت: هنوز در سردرب مدارسی که تابلو مدرسه قرآنی زده شده بود، پابرجاست ولی در عمل کاری انجام نمیدهند و فقط شاکله مدرسه اصلی را دارند.
کارشناس سابق قرآن و عترت آموزشوپرورش سبزوار با اشاره به اینکه مدتی بعد از دائر شدن این مدارس قرآنی، بودجه آنها تأمین و فوق برنامههای قرآنی دائر شدند، افزود: با تأمین نشدن بودجههای مربوطه و عدم همکاری مسئولان عملا این کلاسها تعطیل شدند و به روال سابق مدرسههای معمولی برگشتند و با تغییر نام به دارالقرآن، تنها دو مکان به نام دارالقرآن در سبزوار باقی ماند که یکی مرکزی برای پسران و دارالقرآنی هم مربوط به دختران است که در نزدیکی هم قرار دارند.
با تغییر دولتها نباید سیستم نظام آموزشی تغییر کنداین کارشناس علوم قرآنی با ابراز اینکه برای شروع کلاسهای قرآنی باید کار کارشناسی انجام میشد، گفت: با تغییر دولتها نباید ساختاری که در سیستم نظام آموزشی وجود دارد، تغییر کند.
وی ادامه داد: بدان جهت که تغییرات مداوم در یک نظام، باعث خسارت و ضرر و زیان هنگفتی میشود که گاهی هیچکس پاسخگو نیست، در حالی که در کشور شورای عالی انقلاب فرهنگی داریم و دولت باید تغییرات را بررسی و کارشناسی کند و با تعیین و تشکیل اتاقهای فکر، کارها حساب شده و با برنامهریزی مناسب صورت گیرد.
وی اضافه کرد: با نگاهی به تغییر نام دارالقرآنها به مدارس قرآنی، گسترش علوم قرآنی در مدارس و حذف مجدد آنها، به این نتیجه میتوان دست یافت که یا مسئولان در گذشته اشتباه کردند که علوم قرآنی را گسترش دادند و نیروهای متخصص علوم قرآنی به استخدام آموزش و پرورش درآمدند و یا مسئولان کنونی اشتباه عمل کردند و مجددا مدارس قرآنی را تعطیل و دوباره با تغییر نام تنها دو دارالقرآن را در کل شهرستان با وجود دانشآموزان بسیار نگه داشتند که عملا بسیاری به این مرکز به علت دوری راه و ظرفیت محدودش دسترسی ندارند.
این کارشناس علوم قرآنی با اشاره به اینکه باید در مجموعه آموزشوپرورش به گسترش علوم قرآنی اهمیت بیشتری داده شود، عنوان کرد: برای توسعه مراکز علوم قرآنی و سرمایهگذاری در قرآن نیاز به بودجه هست که باید آموزشو پرورش هزینه کند.
مدیر دارالقرآن عترت سبزوار با بیان اینکه در ترم گذشته 186 دانشآموز در علوم قرآنی و رشتههای اسلامی از جمله مفاهیم قرآنی، صوت و لحن، نهجالبلاغه و ... داشتیم، اظهار کرد: هفت مربی در این مرکز در حال تدریس هستند و تاکنون دانش آموزان این مرکز در رشتههای مختلف مسابقات کشوری، رتبههای ممتاز مختلفی را کسب کردند.
برکت خدمت به قرآنوی با بیان اینکه برای حفظ این دارالقرآن تلاش زیادی کردیم تا تعطیل نشود و شاکله مدرسه قرآنی آن تغییر نکند، ابراز کرد: شخصا فعالیتها و مسئولیتهای مختلفی از جمله ستادی، اداری و ... را در حدود 30 سال کار در آموزش و پرورش انجام دادهام اما هیچکدام به اندازه کار برای قرآن و کسب رضایت خداوند، در زندگیم برکت نداشته است.
این کارشناس علوم قرآنی با ابراز اینکه خدمت در دارالقرآن افتخار است، اضافه کرد: استخدام نیروهای قرآنی در آموزش و پرورش یکی از کارهای بسیار خوب بود که خیر و برکت زیادی را به دنبال داشت.
مؤسسات قرآنی باید مستقل باشند
وی با بیان اینکه مؤسسات قرآنی باید مستقل بوده و وابسته به گروهها و ... نباشند، تأکید کرد: تعدادی از مؤسسات مالی و اعتباری و حتی افراد مختلف برای کمک به دارالقرآن ابرز تمایل کردند اما من نپذیرفتم و اعتقادم این است که مؤسسات قرآنی باید مستقل باشند و درآمدی که در آنها صرف میشود پاک و حلال باشد.
قارضی در پایان اضافه کرد: نمیتوان سرمایه هر حامی را که گاهی با نیتهای خاصی کمک میکنند، پذیرفت و در آینده با زمین خوردن و یا پیش آمدن مسائل دیگر کل مجموعه قرآنی را به تعطیل کشاند. اگرچه تاکنون با مشکلات مالی مواجه بودیم اما به لطف خدا همیشه مشکلات حل شده است.
اندکی تأمل بر این وضعیت و صحبتها صورت گرفته نشان میدهد این مدارس قرآن که با ساعتها برنامهریزی و مدیریت، تازه در سال 1392 -1391 داشتند، رونق میگرفتند و عاملی برای گسترش علوم قرآنی در آموزش و پرورش شده بودند، در حالی تعطیل شدند و به دوران قبلی و نقطه صفر بازگشتند که مسئولان در اوایل سال جاری دوباره به این نتیجه رسیدند که باید دارالقرآنها(مدارس قرآنی سابق) گسترش یابند، البته گسترشی که هیچ تضمینی برای آنها نیست که با تغییر مدیران ارشد، تصمیمات گرفته شده قبلی نیز دچار تغییر نشود.
تا زمانی که تصمیمات با کمترین کار کارشناسی و گاهی دیگر دلایل گرفته میشود، نباید انتظار و امید داشت مسئولان بعدی آموزش و پرورش تصمیمات مدیران قبلی را اجرایی کنند، مگر اینکه به گفته یکی از مراجع عظام تقلید، تصمیمات کارشناسی و به صورت قانون نوشته شود.
در وزارتخانهای که ارتباط مستقیم با چند میلیون دانشآموز و با بیش از 10 میلیون خانواده رابطه غیرمستقیم دارد، گرفتن تصمیمات غیر کارشناسی و گاهی سیاسی، ضربهای بر پیکر نظام آموزشی میزند که تا سالها غیر از هدر دادن بیتالمال معلوم نیست تصمیمات گرفته شده با طی کردن دور باطل و تغییرات ناگهانی و نقض عملکرد تصمیمات مسئولان به سرانجام برسد یا نه.
علیاکبر ملکی