همگام با سی‌وهفتمین جشنواره فجر؛
اخلاق‌گرایی، عامل تمایز جشنواره فجر از سایر رویدادهای جهانی
گروه هنر ــ یک بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون گفت: اخلاق‌گرایی مهمترین عاملی است که سبب تمایز جشنواره بینالمللی فجر از سایر رویدادهای سینمایی جهان شده است.
علی سلیمانی، بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون، در گفتوگو با خبرنگار ایکنا با بیان اینکه جشنواره فیلم فجر در هر شرایطی نقطه عطف سینمای ایران است، اظهار کرد: جشنواره فیلم فجر را باید رویدادی منحصربه‌فرد توصیف کرد که شبیه هیچ رویداد سینمایی در جهان نیست. در جشنواره‌های بینالمللی مختلفی حضور داشتم، اما تاکنون جشنواره‌ای با مختصات فجر در هیچ جای دنیا ندیده‌ام. البته مبنای قیاسم جوایز اسکار یا کن نیست، زیرا چنین مقایسه‌ای دور از ذهن است، اما نکته مهم اینجاست که فجر همانند بسیاری از جشنواره‌ها سعی نکرده از جشنواره‌های نخست دنیا تقلید کند و شاخص‌هایی دارد که آن را از سایر جشنواره‌ها متمایز می‌کند.
وی افزود: جشنواره فجر رویدادی است که مورد اقبال هنرمندان و فیلم‌سازان قرار می‌گیرد. در زمانی که جشنواره فجر برگزار می‌شود جشنواره‌هایی دیگری هم همزمان برگزار می‌شوند، اما برخی فیلم‌سازان خارجی ترجیح می‌دهند آثارشان را در این جشنواره نمایش دهند. شاید این مسئله به رویکرد اخلاقی جشنواره فجر باز‌می‌گردد، زیرا در جشنواره فجر شاهد نگاهی اخلاق‌مدارانه هستیم که به دلیل پیشینه فرهنگی و اسلامی‌مان در کلیت سینمای ایران وجود دارد. این نکته برای فیلم‌سازان خارجی بسیار جالب و دوست‌داشتنی است، به ویژه هنرمندانی که دغدغه موضوعات اخلاقی و انسانی دارند.
سیاست‌گذاری در جشنواره فیلم فجر ثابت باشد
بازیگر فیلم «تنگه ابوقریب» ادامه داد: البته مهمترین نقد به جشنواره فجر آن است که این جشنواره چارچوب مشخص و ثابتی ندارد و با تغییر دولت‌ها و مدیران سیاست‌های جشنواره هم تغییر می‌کند و این نوع نگرش برای یک جشنواره سینمایی خوب نیست. فجر باید سیاست‌گذاری ثابت داشته باشد و متناسب با آن حرکت کند. این آسیب نیز به واسطه برخی سیاست‌زدگی‌ها در سینما به وجود آمده که شایسته این رویداد سینمایی نیست، چون متأسفانه در چنین فضایی بسیاری از فیلم‌های خوب قربانی نگاه‌های سلیقه‌ای می‌شوند. نقد مطرح‌شده به معنای نادیده گرفتن تغییر نیست، چون در همه جشنواره‌ها تغییراتی رخ می‌دهد، اما جزییات این جشنواره نیازمند بازنگری است.
وی در پاسخ به این سؤال که رویکرد جشنواره فجر به فیلم‌های دینی و دفاع مقدسی چگونه است؟ گفت: جشنواره فیلم فجر به فیلم‌های دفاع مقدس نگاه مثبتی دارد، حتی شاید این رویکرد مورد اعتراض عده‌ای هم قرارگرفته باشد، اما این گفته صحیح نیست که جشنواره فیلم فجر به فیلم‌های ارزشی توجهی ندارد. مثلاً در سال گذشته فیلم‌های «تنگه ابوقریب» یا «به وقت شام» با موفقیت خوبی مواجه شدند و همین موضوع حاکی از آن است که جشنواره فجر رویکرد مثبتی به موضوعات ارزشی و انقلابی دارد.
سلیمانی تأکید کرد: شاید عده‌ای مدعی باشند که جشنواره فیلم فجر به فیلم دینی یا انقلابی کم‌توجه است و انتظار دارند این جشنواره همه‌جانبه در اختیار فیلم‌های ارزشی و دینی باشد، اما باید این موضوع را در نظر داشت که اگر این اتفاق رخ دهد، دیگر جشنواره فجری باقی نمی‌ماند، بلکه شاهد برگزاری رویدادی موضوعی هستیم. بنابراین همان گونه که در جشنواره فیلم فجر حضور فیلم‌های ارزشی و انقلابی نیاز است، باید سایر ژانرهای سینمایی هم حضور داشته باشند. این موضوع را در شرایطی مطرح می‌کنم که فیلم دفاع مقدسی «اشنوگل» چند دوره پیش در جشنواره فجر با نظر موافق هیئت داوران مواجه نشد، اما این موضوع سبب نمی‌شود که حقایق را نادیده بگیریم.
«ابد و یک روز»، نمادی از رشد سینمای ایران
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: بحث دیگر به تعریف ما از فیلم انقلابی مربوط می‌شود. از نگاه من موفقیت سینماگران ایران و ساخت فیلم‌های فاخری چون «ابد و یک روز» از جانب فیلم‌سازان جوان تبلوری از آثار انقلابی است، چون رشد چنین هنرمندانی در ایران و افتخارآفرینی آن‌ها در جهان نشان می‌دهد که سینما به واسطه درآمیختن با آموزه‌های دینی توانسته برای خود اعتباری ویژه در جهان کسب کند و اغلب جشنواره‌های خارجی از حضور فیلم‌های ایرانی در رقابت‌هایشان استقبال می‌کنند.
کارگردان فیلم دفاع مقدسی «اشنوگل» درباره نگاه غیراصولی به برخی موضوعات در سینما نیز چنین توضیح داد: همیشه دفاع نامناسب بدترین ضربه‌ها را وارد کرده است؛ برای مثال در عرصه هنر حمایت از برخی موضوعات سبب شده اجحافی به دیگر حوزه‌ها شود. به همین دلیل در مورد مسائل حساسیت منفی ایجاد کرده‌ایم. ضروری است که این دسته‌‌بندی‌ها را به طور کامل فراموش کنیم تا دیگر شاهد بحث‌هایی نظیر فیلم خودی و غیرخودی در سینمای کشورمان نباشیم.
وی در پایان با اشاره به آخرین فعالیت کاری‌اش گفت: چند روزی است بازی در سریال جدید کیانوش عیاری با نام «هفتاد و هشت متر» را آغاز کرده‌ام. این مجموعه نزدیک به یک سال در حال تصویربرداری است و تقریباً در بخش پایانی به گروه بازیگران پیوستم. این سریال موضوعی اجتماعی دارد و مطمئنم در زمان پخش جزء آثار خوب و پرمخاطب سیما خواهد بود. در کنار این سریال قرار است به زودی در یک فیلم هم بازیگردان باشم که به محض قطعی شدن حضورم، آن را رسانه‌ای خواهم کرد.
وی افزود: جشنواره فجر رویدادی است که مورد اقبال هنرمندان و فیلم‌سازان قرار می‌گیرد. در زمانی که جشنواره فجر برگزار می‌شود جشنواره‌هایی دیگری هم همزمان برگزار می‌شوند، اما برخی فیلم‌سازان خارجی ترجیح می‌دهند آثارشان را در این جشنواره نمایش دهند. شاید این مسئله به رویکرد اخلاقی جشنواره فجر باز‌می‌گردد، زیرا در جشنواره فجر شاهد نگاهی اخلاق‌مدارانه هستیم که به دلیل پیشینه فرهنگی و اسلامی‌مان در کلیت سینمای ایران وجود دارد. این نکته برای فیلم‌سازان خارجی بسیار جالب و دوست‌داشتنی است، به ویژه هنرمندانی که دغدغه موضوعات اخلاقی و انسانی دارند.
سیاست‌گذاری در جشنواره فیلم فجر ثابت باشد
بازیگر فیلم «تنگه ابوقریب» ادامه داد: البته مهمترین نقد به جشنواره فجر آن است که این جشنواره چارچوب مشخص و ثابتی ندارد و با تغییر دولت‌ها و مدیران سیاست‌های جشنواره هم تغییر می‌کند و این نوع نگرش برای یک جشنواره سینمایی خوب نیست. فجر باید سیاست‌گذاری ثابت داشته باشد و متناسب با آن حرکت کند. این آسیب نیز به واسطه برخی سیاست‌زدگی‌ها در سینما به وجود آمده که شایسته این رویداد سینمایی نیست، چون متأسفانه در چنین فضایی بسیاری از فیلم‌های خوب قربانی نگاه‌های سلیقه‌ای می‌شوند. نقد مطرح‌شده به معنای نادیده گرفتن تغییر نیست، چون در همه جشنواره‌ها تغییراتی رخ می‌دهد، اما جزییات این جشنواره نیازمند بازنگری است.
وی در پاسخ به این سؤال که رویکرد جشنواره فجر به فیلم‌های دینی و دفاع مقدسی چگونه است؟ گفت: جشنواره فیلم فجر به فیلم‌های دفاع مقدس نگاه مثبتی دارد، حتی شاید این رویکرد مورد اعتراض عده‌ای هم قرارگرفته باشد، اما این گفته صحیح نیست که جشنواره فیلم فجر به فیلم‌های ارزشی توجهی ندارد. مثلاً در سال گذشته فیلم‌های «تنگه ابوقریب» یا «به وقت شام» با موفقیت خوبی مواجه شدند و همین موضوع حاکی از آن است که جشنواره فجر رویکرد مثبتی به موضوعات ارزشی و انقلابی دارد.
سلیمانی تأکید کرد: شاید عده‌ای مدعی باشند که جشنواره فیلم فجر به فیلم دینی یا انقلابی کم‌توجه است و انتظار دارند این جشنواره همه‌جانبه در اختیار فیلم‌های ارزشی و دینی باشد، اما باید این موضوع را در نظر داشت که اگر این اتفاق رخ دهد، دیگر جشنواره فجری باقی نمی‌ماند، بلکه شاهد برگزاری رویدادی موضوعی هستیم. بنابراین همان گونه که در جشنواره فیلم فجر حضور فیلم‌های ارزشی و انقلابی نیاز است، باید سایر ژانرهای سینمایی هم حضور داشته باشند. این موضوع را در شرایطی مطرح می‌کنم که فیلم دفاع مقدسی «اشنوگل» چند دوره پیش در جشنواره فجر با نظر موافق هیئت داوران مواجه نشد، اما این موضوع سبب نمی‌شود که حقایق را نادیده بگیریم.
«ابد و یک روز»، نمادی از رشد سینمای ایران
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: بحث دیگر به تعریف ما از فیلم انقلابی مربوط می‌شود. از نگاه من موفقیت سینماگران ایران و ساخت فیلم‌های فاخری چون «ابد و یک روز» از جانب فیلم‌سازان جوان تبلوری از آثار انقلابی است، چون رشد چنین هنرمندانی در ایران و افتخارآفرینی آن‌ها در جهان نشان می‌دهد که سینما به واسطه درآمیختن با آموزه‌های دینی توانسته برای خود اعتباری ویژه در جهان کسب کند و اغلب جشنواره‌های خارجی از حضور فیلم‌های ایرانی در رقابت‌هایشان استقبال می‌کنند.
کارگردان فیلم دفاع مقدسی «اشنوگل» درباره نگاه غیراصولی به برخی موضوعات در سینما نیز چنین توضیح داد: همیشه دفاع نامناسب بدترین ضربه‌ها را وارد کرده است؛ برای مثال در عرصه هنر حمایت از برخی موضوعات سبب شده اجحافی به دیگر حوزه‌ها شود. به همین دلیل در مورد مسائل حساسیت منفی ایجاد کرده‌ایم. ضروری است که این دسته‌‌بندی‌ها را به طور کامل فراموش کنیم تا دیگر شاهد بحث‌هایی نظیر فیلم خودی و غیرخودی در سینمای کشورمان نباشیم.
وی در پایان با اشاره به آخرین فعالیت کاری‌اش گفت: چند روزی است بازی در سریال جدید کیانوش عیاری با نام «هفتاد و هشت متر» را آغاز کرده‌ام. این مجموعه نزدیک به یک سال در حال تصویربرداری است و تقریباً در بخش پایانی به گروه بازیگران پیوستم. این سریال موضوعی اجتماعی دارد و مطمئنم در زمان پخش جزء آثار خوب و پرمخاطب سیما خواهد بود. در کنار این سریال قرار است به زودی در یک فیلم هم بازیگردان باشم که به محض قطعی شدن حضورم، آن را رسانه‌ای خواهم کرد.
گفتوگو از داوود کنشلو
انتهای پیام
مطالب مرتبط
