عالمى عامل + فیلم

میرزا محمدمشهدی قمی از علمای امامی قرن دوازدهم هجری است که در خطه خراسان به دنیا آمد و تحصیلات خود را در قم و مشهد گذراند و تا پایان عمر نیز در مشهد ماندگار شد. میرزا محمد در زمینه ادبیات، علم بلاغت، ادعیه، فقه، زندگی ائمه معصوم(ع) و شرح بر صحیفه سجادیه آثاری دارد، اما مشهورترین اثر او تفسیر کنز الدقائق است.

علت شهرت وی به مشهدی آن است که در جوار حضرت امام علی بن موسی الرضا(ع) در شهر مقدس مشهد اقامت گزید. وی از محضر ملا محسن فیض کاشانی بهره برد و در تفسیر قرآن از راه و روش او پیروی کرد.

میرزا محمد مشهدى اگر چه در زمینه‌هاى اخلاق، فقه، تاریخ و فضائل ائمه(ع)، ادبیات عرب، کلام و شرح ادعیه صاحب تألیفاتى است، لیکن تبحر و تخصص اصلیش در علم تفسیر بوده است، وى علم تفسیر را رأس همه علوم دینى و سنگ بناى همه قواعد شرع مقدس دانسته و در راه وصول به آن از هیچ کوششى دریغ نورزیده است. او معتقد بود دستیابى منطقى و قابل اعتماد به علم تفسیر، قبل از هر چیز منوط به تفوق در علوم دینى و انواع صنایع ادبى است.

او با مرحوم علامه مجلسی معاصر بود و تفسیر او را علامه پس از مطالعه و بررسی خیلی توصیف نمود و سپس به او اجازه روایت داد. میرزا محمد مشهدى، قبل از آن که به تألیف تفسیر شریف «کنزالدقائق و بحرالغرائب» بپردازد، تعلیقاتى بر «تفسیر کشاف» زمخشرى و حاشیه شیخ بهائى بر تفسیر بیضاوى، نگاشته است.

از آثار قرآنى دیگر مؤلف، تبیان سلیمانى، تفسیر روایى قرآن به زبان فارسى است که دو جزء آن در کتابخانه آستان قدس رضوى، موجود است. مفسر قمی همچنین کتاب مفصلی در اعمال سنه نوشته و رساله‌ای نیز در صید و ذباحه دارد.

تاریخ دقیقى از وفات او در دست نیست، لیکن مى‌توان از تاریخ تألیفات متعددش حدس زد که وى تا سال ۱۱۲۵ هجرى قمرى زنده بوده است.