عالِمی که نهج‌البلاغه را به دست مردم داد + فیلم

در سال ۱۲۸۴، در خانواده‌ای که به صفای معنوی آراسته بود، کودکی دیده به جهان گشود که سیدعلی‌نقی نامیده شد و بعدها به سیدعلی‌نقی سده اصفهانی آل دیباج مشهور و به فیض‌الاسلام موسوم گشت. لفظ سده در پسوند نامش، به زادگاهش اشاره دارد که در دوازده کیلومتری شمال غربی اصفهان است و اکنون خمینی‌شهر نامیده می‌شود.

فیض‌الاسلام از پنج سالگی مقدمات علوم حوزوی را نزد برادر بزرگ خود، سیدغیاثالدین آموخت. بعدها فیض‌الاسلام به تشویق و هدایت برادر، راهی اصفهان شد و پس از فراگیری بخشی از علوم اسلامی در این شهر، به مشهد رضوی رفت و در این دیار مقدس، محضر محدث بزرگ، شیخ علی‌اکبر نهاوندی را درک کرد. سپس به نجف رفت و در این شهر مقدس، حوزه درسی مراجع و فقیهان بزرگی چون سیدابوالحسن اصفهانی، آقا ضیاء‌الدین عراقی، شیخ محمدکاظم شیرازی و حاج شیخ عباس قمی را غنیمت شمرد.

فیض‌الاسلام در نظر داشت تفسیر کاملی از قرآن مجید، شامل خلاصه‌ای از همه تفسیرها و احادیث به مناسبت موضوعات قرآنی، به شیوه‌ای روان و ساده بنویسد. از این‌رو، با استناد به منابع گوناگون، مشغول نگارش آن شد. او چون تفسیر سوره حمد را نوشت، احساس کرد چنین اثری فرصت بسیاری می‌طلبد و طول عمر آدمی برای نوشتن آن کفایت نمی‌کند. از این رو، روش خویش را تغییر داد و به ترجمه و خلاصه تفسیر بسنده کرد. وی پس از چهارده سال، ترجمه همراه با تلخیص تفاسیر را به پایان رساند و آن را منتشر کرد.

وی با توجه به اشتیاقی که به ساحت مقدس امیرمؤمنان و نهج‌البلاغه داشت و از سوی دیگر، احساس می‌کرد عامه فارسی زبان از گوهرهای این اقیانوس حکمت و معرفت بی‌بهره‌اند، تصمیم گرفت این اثر گران‌قدر را به جامعه فارسی زبان معرفی کند. سرانجام این دانشور پرتلاش، در ۲۴ اردیبهشت ۱۳۶۴، دار فانی را وداع گفت و به سرای باقی شتافت.