فریادگر استقلال و آزادی + فیلم

سیدحسن طباطبایی زواره معروف به مدرس در سال ۱۲۷۸ هجری قمری در سرابه کچو از توابع اردستان به دنیا آمد. پدر وی سیداسماعیل او را در کودکی به شهر قمشه که یک شهر مذهبی و علمی بود، نزد جدشان برد و تا ۱۳ سالگی نزد پدربزرگش دروس لازم را  آموخت. مدرس پس از سال‌ها تحصیل دانش حکمت، عرفان و فلسفه در خدمت اساتید بزرگ زمان خود در فقه و اصول به درجه اجتهاد رسید. سیدحسن پس از مدتی جهت درس خواندن به روستای اسفه (حسین کاظمی) در حومه قمشه نزد پدربزرگش میرعبدالباقی رفت و پس از درگذشت میرعبدالباقی در 16 سالگی برای ادامه تحصیلات به اصفهان رفت.

او تحصیل خود را در علوم دینی در اصفهان، سامرا و نجف در محضر بزرگانی چون آیت‌الله می‌رازی شیرازی، صاحب فتوای تحریم تنباکو و… تا درجه اجتهاد ادامه داد؛ آن‌گاه به اصفهان مراجعت کرده و مشغول تدریس فقه و اصول شد. وی صبح‌ها در مدرسه جده کوچک درس فقه و اصول و عصرها در مدرسه جده بزرگ درس منطق و شرح منظومه می‌گفت و در روزهای پنجشنبه طلاب را با حکمت نهج‌البلاغه آشنا می‌کرد. تسلط وی به هنگام تدریس در حدی بود که از این زمان به مدرس مشهور شد. وی همراه با تدریس با حربه منطق و استدلال با عوامل ظلمبه ستیز برخاست و با اعمال و رفتار زورمداران مخالفت کرد.

شهید آیت‌الله سیدحسن مدرس در سنین جوانی به مقام رفیع اجتهاد رسید و از لحاظ علمی و فقهی مجتهدی جامع‌الشرائط، صاحب فتوا و شایسته تقلید بود و هر چند حاضر به چاپ رساله خود نشد، در فقه و اصول و سایر علوم دینی آثاری مفصل و عمیق از خود به یادگار گذاشت. فعالیت سیاسی او با عضویت در انجمن مقدس ملی اصفهان آغاز شد، پس از پایان دوره استبداد صغیر که مقرر شد پنج تن از علمای طراز اول در مجلس دوم مشروطیت حضور پیدا کنند، سیدحسن مدرس با تأیید و تأکید علما و روحانیون نجف اشرف و اصفهان به‌عنوان نماینده مجلس برگزیده شد و پس از واگذاری منزل مسکونی‌اش در اصفهان برای امور عام‌المنفعه راهی تهران شد. به این ترتیب دوران حضور او در پنج دوره پیاپی مجلس شورای ملی (دوره دوم تا ششم) آغاز شد. مدرس که در دوران مشروطیت همراه با علمای بزرگ اصفهان در انجمن ولایتی این شهر عضویت یافته و در دوران موسوم به استبداد صغیر با محمدعلیشاه آشکارا به مخالفت برخاسته بود، فقط از جلسه ۱۹۵ دوره دوم مجلس که در ۲۸ ذی‌الحجه ۱۳۲۸ منعقد شده بود، به‌عنوان نماینده در مجلس حضور پیدا کرد.

مدرس با ورود به تهران در اولین فرصت درس خود را در ایوان زیر ساعت در مدرسه سپهسالار (شهید مطهری کنونی) آغاز و تأکید کرد که کار اصلی من تدریس است و سیاست کار دوم من است. وی پس از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ که توسط رضاخان و سیدضیاالدین طباطبایی صورت گرفت، به قزوین تبعید و در آنجا زندانی شد. وی بیش از سه ماه در حبس بود و پس از عزل سید‌ضیاء آزاد شد. سیدحسن مدرس در سال ۱۳۰۵ مورد سوءقصد قرار گرفت و از ترور جان سالم به در برد. مدرس در جریان قیام نورالله نجفی اصفهانی در دی‌ماه ۱۳۰۵ شمسی در قم علیه اقدامات رضاشاه طی تلگرافی از قیام ایشان حمایت کرد. رضاخان در ۱۶ مهر ۱۳۰۷ وی را دستگیر و به دامغان و مشهد و سپس به خواف تبعید کرد.

مدرس هفت سال در خواف توسط مأموران زیر نظر بود و در ۲۲ مهر ۱۳۱۶ از خواف به کاشمر منتقل شد. سرانجام  آیت‌الله مدرس در راه اعتلای اسلام و دفاع از معارف شیعه تلاش کرد و در دوران دیکتاتوری رضاخان لحظه‌ای با استبداد و استعمار سازش نکرد و پس از سال‌ها تبعید در خواف و کاشمر سرانجام به‌عنوان پرچمدار حرکت‌های ضداستعماری در راه مبارزه با استبداد شامگاه دهم آذرماه ۱۳۱۶ به دست ایادی رضاخان مسموم و به شهادت رسید.