حجتالاسلام محمدعلی فیضآبادی، استاد حوزه و دانشگاه در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، با اشاره به نامگذاری، 18 الی 24 آبانماه به عنوان هفته قرآن و دانشگاه از سوی شورای هماهنگی فعالیتهای قرآنی دانشگاهها اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب در بحث قرآن در دانشگاهها عنوان کردهاند که تفسیر باید به گونه ای بیان شود که موجب جذب جوانان به این کتاب شود.
حجتالاسلام فیضآبادی با بیان اینکه مسئله قرآن بسیار حساس است، ابراز کرد: متأسفانه ما تنها به قرائت و حفظ قرآن مشغول شدهایم، در حالی که خداوند بر اقامه قرآن در کنار تلاوت و تدبر تأکید کرده است.
تدبر؛ مقدمه توجه به قرآن
این مدرس دانشکده علوم قرآن و حدیث، تدبر را مقدمه اقامه قرآن دانست و عنوان کرد: اقامه قرآن یعنی آنچه که رهبر معظم انقلاب بیان فرمودند با این مضمون که هر وقت دانشجو به جایی برسد که هر حرف و مطلبی در جامعه مطرح میشود بتواند خودش با آیات قرآن به سرعت مقایسه کرده و حق و باطل آن را تشخیص دهد، البته ما تا به این نقطه برسیم بسیار جای کار داریم.
وی گفت: متأسفانه فعالیتهای قرآنی دانشگاهها بسیار تکراری و در حد یک مسابقه قرآن یا شبی با قرآن شده است، لذا زمانی دانشگاههای ما قرآنی میشوند که شیوه تدریس، مناظره، کرسیهای نظریهپردازی، نمره دادن و ارزشیابی هم تماما قرآنی باشد و مستند صحبتهای همه استادان حتی اساتید فیزیک، شیمی و پزشکی نیز در جاهایی که قرآن حرفی برای گفتن دارد، از قرآن باشد.
حجتالاسلام فیضآبادی اضافه کرد: بنابراین زمانی دانشگاههای ما قرآنی میشود که فضای دانشگاهها به شکل کامل مانند موزه قرآن شود، یعنی در ابتدا اساتید و بعد هم دانشجویان به معنای واقعی با قرآن همراه شوند.
وی افزود: قرآن کریم در جایی میگوید « فَاقْرَؤُوا» که بحث پرداختن به قرائت است؛ لذا بحث تدبر بعد از موضوع قرائت و تلاوت است، یعنی باید در مرحله تدبر محتواها و ظرافتهای قرآن را جمعآوری کرد و سپس به دنبال اقامه قرآن رفت.
این استاد حوزه و دانشگاه بحث اقامه قرآن در دانشگاهها را امری ضروری دانست و اظهار کرد: این بدان معناست که ما روی مفاهیم، تفسیر و تدبر قرآن که همه یک خانواده هستند، باید در کنار هم کار کنیم.
استخراج مسائل پیش روی انسان از بطن قرآن
وی با اشاره به اینکه در قرآن کریم به سیستم تغذیه، ازدواج، طلاق و پاسخگویی به همه نیازهای انسان اشاره شده است، ادامه داد: از طرفی جهان امروز، دنیای رسانه و ارتباطات بوده و با بحرانهای متعددی مواجه است که باید ببینیم حرف قرآن برای رسانه و مهار این مشکلات چیست؟ لذا باید همه مسائل پیش روی انسان را از بطن قرآن استخراج کرده و به شکل عملی در جامعه کاربردی کنیم.
حجتالاسلام فیضآبادی با اشاره به آیه 81 سوره الاسراء «وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاء وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ وَلاَ یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إَلاَّ خَسَارًا، و ما آنچه را براى مؤمنان مایه درمان و رحمت است از قرآن نازل مىکنیم و[لى] ستمگران را جز زیان نمىافزاید»، افزود: از آن جهت که شفا اثر دواست، قرآن کریم هم به گونهای است که دوا نیست بلکه خود شفا است و وجودش برای جامعه شفابخش است.
وی ادامه داد: راه حل ورود قرآن به معنای واقعی در محیط دانشگاه این است که در ابتدا باید فضای دانشگاهها قرآنی شود و مباحث تلاوت در این مکانها جا بیفتد، همچنین اساتید دانشگاهها هم باید قرآنی شوند و درسها نیز قرآنمحور شود به عنوان مثال در علوم سیاسی، روانشناسی، جامعه شناسی، اقتصاد و ... باید محوریت محتوای آنها قرآن کریم و آموزههای الهی باشد.
این استاد حوزه و دانشگاه ابراز کرد: در واقع باید دکترینها و نظریههای قرآن در علوم مختلف استخراج و بر روی آنها کار علمی و تحقیقاتی صورت گیرد، زیرا گاهی مشاهده میشود که حتی یک آیه قرآن در محتوای کتابهای دانشگاهی ما وجود ندارد و فارغالتحصیلان دانشگاهی با مدارک بالای علمی حداقل نظر قرآن در مورد مباحث رشته تحصیلی خود را نمیدانند؛ لذا بعد از قرآنیشدن دانشگاهها و دانشجویان باید این آموزهها کاربردی شود، تا بتوانیم به عنوان یک نسخه شفابخش در زندگی علمی و غیر علمی خود از آنها استفاده کنیم.
وی در مورد علت ثبت نشدن مناسبت هفته قرآن و دانشگاه در تاریخ رسمی کشور، گفت: توجه به بحث رسانه و دانشگاه برای تبلیغات در مورد اهمیت این هفته ضروری است و از طرفی در دانشگاهها به این موضوع کم توجهی شده است.
ضرورت برگزاری کرسیها و نشستهای علمی قرآنی در دانشگاهها
حجتالاسلام فیضآبادی ادامه داد: توجه به تبلیغات محیطی در فضای دانشگاه و برگزاری کرسیهای قرآنی در کنار انجام برنامههای قرآنی قوی مانند تئاتر قرآنی، مسابقات پرمحتوا و کاربردی، نشستهای علمی قرآنی همچون قرآن و رسانه، قرآن و علوم جدید، قرآن و روانشناسی، قرآن و نظام خانواده و قرآن و نظریهپردازی همراه با پرسش و پاسخ و رفع شبهات بر اساس قرآن در این زمینه راهگشاست.
وی با بیان اینکه تفسیر مانند غذاست، گفت: همانگونه که کودک از بدو تولد به غذا در قالب شیر خوردن و بعد به مرور خوردن غذاهای نرم تا رسیدن به مرحله استقلال در مصرف هر نوع خوراکی نیاز دارد، تفسیر هم مانند غذا مورد نیاز انسان است و باید در زندگی جاری باشد اما این حضور میتواند گاهی در قالب فیلم، مسابقه، کتاب و مقاله هم باشد، از همین رو باید از قالبهای مختلفی که به روز و جدید هستند، در این زمینه استفاده کنیم.