نقش آموزش صحیح اصول اسلامی در کمک به ریشه‌کنی افراط‌گرایی
گروه بین‌الملل: از طریق آموزش صحیح اصول اسلامی می‌توان پایه‌های عقیدتی و اجتماعی منحرفی که موجب گمراهی جوانان و عضویت آنان در گروه‌های افراطگرا می‌شود، فرو ریخت و به استقرار صلح، سازگاری، توازن و انسجام اجتماعی در بلندمدت امیدوار شد.
به گزاش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، محمد طاهر القدری، استاد علوم اسلامی مقیم انگلستان، در یادداشتی که به تازگی در روزنامه انگلیسی‌زبان «گاردین» منتشرشده، نکاتی را در مورد مبارزه با افرط‌گرایی مطرح کرده است.
در این یادداشت آمده است:
«متأسفانه نام اسلام و مسلمانان در جهان غرب تداعی‌گر واژه تروریسم شده است؛ در نتیجه این نگرش، اسلام و شهروندان مسلمان تبعه یا مقیم کشورهای غربی همواره با سوءظن و تصورات نادرست در مورد اسلام و مسلمانان مواجهند.
با ظهور داعش که برآمده از برداشت نادرست و افراط‌گونه از اسلام است، مسلمانان در جوامع غربی بیش از هر زمان دیگر تحت‌نظر و پایش مستمر واقع شده‌اند.
از سوی دیگر، تعداد جوانان مسلمان اهل کشورهای غربی که برای پیوستن به گروه تروریستی داعش به خاورمیانه سفر می‌کنند، همچنان رو به افزایش است. البته این که عده‌ای که ادعای مسلمانی دارند و با هدف پیکار در راستای آن چه که به زعم آن‌ها «جهاد» نامیده می‌شود به سرزمین‌های دیگر سفرمی‌کنند، پدیده جدیدی نیست، اما اقدامات ددمنشانه و فوق‌العاده خشونت‌آمیز همانند بریدن سر افراد بی‌گناه توسط تعدادی شهروند بریتانیایی عضو داعش در ماه‌های اخیر و قراردادن تصاویر آن در معرض عموم، وخامت موضوع را به اوج خود رسانده است.
اکثریت قریب به اتفاق مسلمانان بریتانیا شهروندانی هستند که به قانون احترام می‌گذارند، به دنبال زندگی سالم هستند و در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی کشور مشارکت فعال دارند. اما در این میان عده‌ای نیز وجود دارند که بر این باورند که رسیدگی به مسئله افراط‌گرایی صرفا وظیفه دولت و نهادهای امنیتی وابسته به آن است. این نگرش نوعی انکار مسئولیت است. مسلماً علما، والدین و معلمان علوم دینی باید نقش کلیدی در تلاش برای مبارزه با افراط‌گرایی ایفا کنند.
شیوه اتخاذشده توسط گروه‌های افراطگرا عمدتاً عبارت است از معرفی غلط و انحراف‌گونه تعلیمات اسلامی و یا به کارگیری طرح‌هایی برخاسته از جهل و تعصب که به طرز دروغین به نام اسلام ارائه شده و از این طریق به آن‌ها مشروعیت داده می‌شود. افراط‌گرایان برای تحقق هدف خود در جامعه از مؤسسات آموزشی، مساجد، مراکز فرهنگی وشبکه‌های اجتماعی مجازی استفاده می‌کنند.
نگرانی اساسی که اکنون وجود دارد این است که به نظر می‌رسد گذشته از شهروندان غیرمسلمان، جامعه مسلمان بریتانیا نیز اغلب فهم و شناخت اندکی از نشانه‌های افراط‌گرایی دارند. از سویی این افراد قادر نیستند با استناد به قرآن کریم، احادیث و منابع فقهی و حقوقی حاصل از تحقیق و پژوهش علمای مسلمان در طی قرون متمادی، با افراط‌گرایی مقابله کنند. از سوی دیگر از نقطه‌نظر عقیدتی یا دینی عزم قابل توجهی در رویارویی با مسئله افراط‌گرایی مشاهده نمی‌شود. بنابراین هرگونه راهبرد به منظور برخورد مؤثر با مسئله مستلزم افزایش آگاهی و شناخت نه تنها در میان عموم، بلکه در بین علما، مدرسان علوم دینی و والدین است.
تفکر افراط‌گرایی عمدتاً برگرفته از یک چارچوب و خوانش تحریف شده از دین و در پی آن توجیه‌گری و مشروعیت بخشیدن به این نگرش با ارجاع به آن چارچوب است. درست در همین جاست که ورود به مسئله می‌تواند بسیار راهگشا باشد. با به چالش‌کشیدن ساختار عقیدتی و منحرف افراط‌گرایی از طریق بهره‌گیری از اصول و مبانی حقیقی اسلام و همچنین تفاسیر معتبر از قرآن می‌توان روشی کارآمد را در مبارزه با ایدئولوژی افراط به خدمت گرفت.
مقابله با افراط‌گرایی در درجه اول وظیفه مسلمانان و در درجه دوم وظیفه کل جامعه انسانی است. از طریق آموزش می‌توان پایه‌های عقیدتی و اجتماعی را که موجب گمراهی و انحراف مردان و زنان جوان و عضویت آنان در گروه‌های افراط‌‌طلب می‌شود، فرو ریخت و به استقرار صلح، سازگاری، توازن و انسجام اجتماعی در بلندمدت امیدوار شد».
محمد طاهر القدری، استاد علوم اسلامی و مدرس حقوق است. وی مؤسسه بین‌المللی «منهاج القرآن» را تأسیس کرده و مؤلف برنامه آموزشی اسلام برای صلح و مقابله با تروریسم است.
