ثمره مناظرات امام رضا(ع)، کمک به تحقق اهداف انبیاء بود
گروه معارف: استاد حوزه علمیه اصفهان گفت: امام رضا(ع) با مناظرات و احتجاجات خود به تحقق اهداف انبیاء شامل تزکیه و تعلیم کتاب و حکمت کمک کرد.
حجت‌الاسلام احمد عابدینی، استاد حوزه علمیه اصفهان در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اصفهان، با اشاره به شرایط حاکم بر دوره امامت امام رضا(ع)، اظهار کرد: بعد از شهادت امام کاظم(ع)، شرایط و فضای جامعه به نفع بنی‌هاشم دگرگون شد و مردم که از ظلم بنی‌امیه و بنی‌عباس به ستوه آمده بودند، به علویان و بنی‌هاشم گرایش پیدا کردند.
وی افزود: مأمون به خوبی این نکته را دریافت و بر موج سوار شد، امام رضا(ع) را علی‌رغم میل ایشان، ولی‌عهد خود قرار داد تا حکومت بنی‌عباس به بقای خود ادامه دهد. امام با این شرط، ولایت عهدی را پذیرفت که در هیچ کاری دخالت نکند، چون مشخص بود که کاری نمی‌توان کرد و قصد مأمون، ساکت کردن علویان است.
عابدینی ادامه داد: مأمون سران فرقه‌های مسلمان و غیر مسلمان را در حضور امام رضا(ع) گرد هم می‌آورد تا به طرح سؤالات و ایرادات خود بپردازند و قصدش این بود که در این رابطه، نقطه ضعفی از امام بروز کند؛ اما امام به خوبی از فرصت به وجود آمده استفاده کرد و به همه سؤالات و ایرادها پاسخ گفت و در این مسیر، به تحقق اهداف انبیاء یعنی تلاوت آیات الهی، تزکیه و تعلیم کتاب و حکمت که در آیات 2 جمعه، 164 آل عمران و 120 و 151 بقره آمده است، کمک کرد.
استاد حوزه علمیه اصفهان بیان کرد: از طرف دیگر، امام با افرادی که به نام بنی‌هاشم ظلم می‌کردند، به شدت برخورد و آن‌ها را طرد می‌کرد، از جمله در رابطه با برادرشان، زیدالنار که خانه‌های بنی‌عباس در بصره را آتش زد، اعلام کرد که هیچ گاه با او زیر یک سقف قرار نمی‌گیرد. در واقع امام راه رحمت و مهربانی را در پیش گرفت، همان راهی که سایر ائمه نیز دنبال کردند.
وی با اشاره به مناظرات امام رضا(ع) با پیروان سایر ادیان و مذاهب، گفت: امروزه نیز باید راه را برای چنین مسائلی هموار کرد، به عبارت دیگر، برای تقریب ادیان و مذاهب می‌توان جلسات علمی مشترک تشکیل داد، با مهربانی به سخنان آنان گوش سپرد و پیام اسلام و قرآن را به آن‌ها ابلاغ کرد. باید کینه‌توزی ها را کنار گذاشت و به سمت فرهنگ علمی و غلبه در علم حرکت کرد.
عابدینی با بیان ویژگی‌های فرهنگ رضوی و میزان نهادینه شدن آن‌ها در جامعه، اظهار کرد: در دوره امام رضا(ع) علم و فرهنگ رواج یافت که الان در جامعه ما ضعیف است و از بسیاری از کشورها در زمینه علم و تکنولوژی عقب هستیم. همچنین با توجه به رفتارها، آداب و اخلاق اجتماعی امام که با همه افراد همزیستی مسالمت‌آمیز داشتند، ما در این زمینه نیز ضعیف عمل کردیم. امام بعضا با افراد کارگر و خدمتکار بر سر یک سفره می‌نشست تا دل آن‌ها را به دست آورد، در حالی که ما به این مسائل توجه چندانی نداریم و پدیده‌هایی چون تبعیض طبقاتی و حاشیه‌نشینی به هیچ وجه زیبنده یک جامعه رضوی نیست.
