ضیاالدینی: موسیقی ظرفیتی برای توسعه پایدار شهری است + صوت

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ در برنامه این هفته مجله موسیقی «ایل بانگ» که ساعات پایانی جمعه 7 آبان از رادیو فرهنگ پخش شد، به مناسبت سالگرد گزینش و الحاق شهر سنندج به عنوان شهر خلاق موسیقی در سازمان فرهنگی یونسکو و برگزاری جشنواره ویژگی‌های موسیقایی و فرهنگی بالابان در میان مردم کرد، ارمنی، و آذری پرداخته شده است.

در این برنامه صادق چراغی؛ موسیقی‌دان و کارشناس برنامه گفت‌وگویی با کژوان ضیاالدینی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه موسیقی کردستان، پژوهشگر و نوازنده سنتور و از هنرمندان ساوان سنندج انجام داده است.

کژوان ضیاالدینی در رابطه با سالگرد گزینش و الحاق شهر سنندج به عنوان شهر خلاق موسیقی توضیح داد: پیرو درخواستی که شهردار سنندج در سال 1397 به یونسکو ارسال کرد؛ این الحاق در هشتم آبان 1398 رخ داد.

وی ادامه داد: موسیقی در این شهر دارای جایگاه ویژه‌ای است. مردم این شهر بسیار به موسیقی محلی خود علاقه‌مند هستند و موسیقی کاربردهای مختلف خود را دارد و در مراسم شادمانی، عروسی، آیینی و عرفانی کاربرد مخصوص به خود را دارد.

این پژوهشگر موسیقی افزود: در این شهر علاوه بر موسیقیدان‌های برجسته، خانواده‌های موسیقی شاخص نیز مانند خانواده کامکارها، عندلیبی‌ها و یوسف‌زمانی‌ها داریم که از سرمایه‌های این شهر محسوب می‌شوند. در شهر سنندج از دهه 30 و 40 به بعد کلاس‌های موسیقی ویژه‌ای داشتیم؛ مخصوصاً مرحوم استاد حسن کامکار کلاس‌هایی داشتند که سازهایی چون ویولن و سازهای موسیقی کلاسیک ایرانی را جا انداختند و در بطن جامعه سنندج این سازها شناخته شد.

ضیاالدینی اظهار کرد: شهر سنندج همیشه میزبان جشنواره‌های موسیقی به صورت سالانه بوده است که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به جشنواره «دف نوای رحمت» اشاره کرد که به مدت ده سال توسط حوزه هنری استان کردستان برگزار می‌شود که در زمینه یک ساز مشخص فعالیت دارد.

وی ادامه داد: همچنین در یک دهه گذشته مراکز دانشگاهی در رابطه با آموزش موسیقی در استان شکل گرفته است که به گروه موسیقی دانشگاه کردستان می‌توان اشاره کرد و این شهر دارای ارکستر فیلارمونیک فعال است.

این نوازنده افزود: مجموعه مواردی که بیان شد عللی بودند تا شهرداری سنندج از این ظرفیت‌ها استفاده کند برای اینکه این شهر را به عنوان نامزد در شبکه جهانی شهرهای خلاق یونسکو معرفی کند که خوشبختانه در دو سال پیش سنندج به این جرگه پیوست.

وی در رابطه با اهداف این جشنواره بیان کرد: در دومین سالگرد این رخداد جشنواره‌ای تحت عنوان ویژگی‌های موسیقایی و فرهنگی بالابان در میان مردم کرد، ارمنی و آذری برگزار شد. یکی از مهمترین اهداف شهرهای خلاق ارتباط دادن شهرهایی است که در این شبکه حضور دارند و از پتانسیل موسیقی خاص خود برخوردار هستند. از دیگر اهداف توسعه پایدار این شهرها از راه موسیقی است. یعنی موسیقی به عنوان یک ظرفیت و ارزش اجتماعی در این شهرها شناخته شده و بر این اعتقاد است که از این ظرفیت می‌توان برای توسعه پایدار شهر در همه زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... استفاده کرد.

ضیاالدینی اضافه کرد: همچنین یکی از دیگر ویژگی‌هایی که شهرهای خلاق دارند؛ ارتباط و بهره‌برداری از تجربیات یکدیگر است و بر این اساس دبیرخانه شهر خلاق موسیقی شهر سنندج پیشنهاد جشنواره‌ای را با محوریت ساز نرمه‌نای یا بالابان، دودوک و نی مطرح کرد و طی چند ماه اخیر برنامه‌ریزی اجرای این جشنواره از سوی نهادهای مرتبط انجام شد.

وی خاطر نشان کرد: بنابر شرایط ویژه کرونایی که درگیر آن هستیم این جشنواره به صورت آنلاین برگزار شد و طی فراخوانی که به شهرهای عضو این شبکه ارسال شد؛ در سایت یونسکو قرار گرفت و استقبال خوبی از آن شد. در این جشنواره از کشورهایی همچون عراق، ترکیه، آذربایجان، روسیه و شهرهای مختلف ایران ویدئوهایی از تک‌نوازی این ساز دریافت شد و با داوری‌هایی که انجام شد در نهایت چند اثر به عنوان اجراهای برگزیده انتخاب و در روز اختتامیه این جشنواره از آنها و چند پیشکسوت ساز نرمه‌نای تجلیل شد.

ضیاالدینی در پایان گفت: در این رویداد سمینارهای‌ پژوهشی از جانب گروه موسیقی دانشگاه کردستان برگزار و جنبه‌های موسیقایی و فرهنگی این ساز در بطن فرهنگ‌های متنوعی که ساز نرمه‌نای در آنجا حضور و حیات دارد بررسی شد که فیلم این نشست‌ها در سایت دانشگاه کردستان بارگذاری شده است.

گزارش از سجاد محمدیان