مطالعه؛ نیاز اساسی برای پیشبرد شعر آیینی
یک شاعر آیینی با بیان اینکه مطالعه دقیق تاریخ دینی بسیار پراهمیت است، گفت: از آنجا که شاعران آیینی به مدح و منقبت کسانی می‌پردازند که متعالی هستند بنابراین باید از لحاظ معرفتی جایگاه والایی داشته باشند؛ شاعران باید تاریخ ائمه(ع) را بخوانند و توصیه‌های ایشان را در قالب شعر بیان کنند.
مهدی طراوتی توانا، شاعر همدانی در گفت‌وگو با ایکنا از همدان با اشاره به اینکه شعر به‌واسطه ابزارهای زیبایی‌آفرینی از تصاویر، لحظه‌های شاعرانه، زیبایی‌هایی در بیان و موسیقی کلام، از جمله مهم‌ترین ابزار برای انتقال مفاهیم مذهبی برای نسل آینده به‌شمار می‌رود، اظهار کرد: از آنجا که شعر ذاتاً در ضمیر ایرانی‌ها تأثیر بسزایی دارد، می‌تواند در هدایت نسل آینده مؤثر واقع شود.
وی با بیان اینکه ادبیات آیینی سابقه‌ای کهن و ریشه‌داری در ایران دارد، افزود: تمامی آیین‌ها و رسوم مردم در طول تاریخ به‌صورت قصه، شعر، ضرب‌المثل‌ها ثبت و سینه به سینه نقل شده است؛ از این‌رو شاعر می‌تواند این آیین‌ها را در قالب یک شعر تنظیم کند.
طراوتی با بیان اینکه بین شعر آیینی با شعر مذهبی تفاوتی وجود دارد، افزود: شعر آیینی به بیان آیین‌های بومی، مردمی، مثل‌ها و متل‌ها و آیین‌ها و سنت‌های مردم در زندگی می‌پردازد و شعر مذهبی زیر مجموعه‌ای از اشعار آیینی و برگرفته از آیین‌های اسلامی و مذهبی مانند مولودی‌ها، شعرهای عاشورایی است که رنگ و بوی مذهبی دارد.
وی در زمینه جایگاه شعر آیینی در کشور اظهار کرد: با توجه به اینکه نهادهای فرهنگی به جریان شعر آیینی توجه ویژه‌ای داشته‌اند و از طرفی مردم به این دسته از اشعار اقبال خوبی نشان داده‌اند، شعر آیینی و مذهبی از جایگاه خوبی در کشور برخوردار است.
طراوتی گفت: از آنجا که در بین مردم کشور ما سبقه مذهبی غالب است، بنابراین مردم به اشعار مذهبی هم علاقه بیشتری نشان می‌دهند، چراکه ریشه در باورهای مذهبی مردم کشور ما دارد. به‌عنوان نمونه اقبال مردم به برخی از اشعار مذهبی شاعرانی همچون شهریار به حدی است که همواره آنها را زیر لب زمزمه می‌کنند، چراکه توجهات و تفکرات آنها ریشه مذهبی دارد.
وی درباره ویژگی‌های شاعران مذهبی بیان کرد: برای سرودن اشعار مذهبی توفیق خدادادی لازم است، همه شاعران می‌توانند برای آیین و مذهب شعر بگویند، اما کسانی می‌توانند در این راستا موفق شوند که نفسشان گرم باشد و از تعهد و تقید بالاتری برخوردار باشند. هر چقدر عشق و ارادت ما به اهل بیت(ع) بیشتر باشد تأثیرگذاری بیشتری خواهد داشت به سخنی دیگر هر چه از دل برآید به دل می‌نشیند.
این شاعر ادبیات فارسی با تأکید بر اینکه باید تاریخ اهل بیت(ع) و روایت‌های درستی از زندگی آنها در جامعه بازنشر شود، افزود: شاعران باید تاریخ ائمه را بخوانند و توصیه‌ها، سبک و سیره ایشان را به‌درستی در قالب شعر بیان کنند.
وی ادامه داد: پرهیز از ایجاد تخیلات در این زمینه لازم است و از آنجا که بال و پر دادن به یک موضوع ممکن است ذهن مخاطب را مخدوش و عقاید آنها را تحت تأثیر منفی قرار دهد، یا تنزل و پایین کشاندن برخی موضوعات تأثیر منفی خاصی دارد. بنابراین، مطالعه دقیق تاریخ دینی بسیار پراهمیت است.
طراوتی در پایان تأکید کرد: اگر جریانی می‌خواهد متولی شعر و ادبیات شعر آیینی شود لازم است فقط یک سازمان و دستگاه این کار را انجام دهد، چراکه اغلب کنگره‌ها، سوگواره‌ها، جشنواره‌ها و... که در نهادهای مختلف برگزار می‌شود روتین بوده و در نازل‌ترین شکل برگزار می‌شود و همگی موازی کاری هستند.
شاعران آیینی اشعار خود را به نقد بسپارند
سیدعباس صدرالدینی، شاعر همدانی نیز در ادامه در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به اینکه اشعار آیینی اغلب در زمینه مدح و مرثیه خاندان عصمت و طهارت سروده می‌شود، گفت: شعر آیینی تقریباً از منظر کمی در عصر معاصر رشد قابل توجهی پیدا کرده است، اما کیفیت این اشعار همپای کمیت رشد نکرده است.
وی ادامه داد: این عدم رشد کافی دلایل متعددی دارد که از جمله آن می‌توان به این نکته توجه کرد که کسانی که سرودن این اشعار را به عهده گرفته‌اند کمتر آثار خود را به نقد می‌سپارند و بیشتر در پی دریافت تشویق آثار خود هستند، علاوه بر این ذائقه مردم سطحی‌پسند شده است و این اشعار را بیشتر می‌پسندد.
صدرالدینی تصریح کرد: متأسفانه در برگزاری سوگواره‌ها و جشنواره‌ها اهداف طبق طراحی‌های اولیه پیش نمی‌رود و گاهی دیده می‌شود در انتخاب داوران و جایگاه علمی آنها دوست‌محوری به شایسته‌محوری ترجیح داده می‌شود و یا اجرایی شدن جشنواره‌ها و سوگواره‌ها به کسانی سپرده می‌شود که اهل کار نیستند و در حقیقت چنین کارهایی به افراد متخصص سپرده نمی‌شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش به ویژگی‌های شاعران آیینی پرداخت و گفت: از آنجا که شاعران آیینی به مدح و منقبت کسانی می‌پردازند که متعالی هستند، بنابراین باید از لحاظ معرفتی نیز جایگاه والایی داشته باشند. همچنین شناخت کافی نسبت به افرادی که می‌خواهند درباره آنها شعر بسرایند داشته باشند، این شاعران باید جایگاه علمی خوبی داشته و اهل ذوق باشند. چراکه یک شاعر آیینی فقط با تلاش نمی‌تواند جایگاه خوبی پیدا کند، این تلاش باید همراه با جوشش باشد.
صدرالدینی ادامه داد: کسانی که می‌خواهند اشعار آیینی بسرایند باید ریاضت‌های فردی و تقوای لازم را داشته باشند. تقوای چشم، تقوای گوش، تقوای زبان، تقوای قلب و جوارح لازمه این کار است تا کلام به‌صورت پاکیزه بیان شود. به عبارتی دیگر گوش را به ملکوت و دهانش را به ملک بسپارد تا بتواند الهامات را دریافت کند.
وی اظهار کرد: وقتی هدف از ارائه شعر خود انسان و جایگاه پیدا کردن در میان مردم نباشد قطعاً این کار جاوید خواهد شد. گاهی یک بیت شعر تأثیرش از ساعت‌ها سخنرانی هم بالاتر است، چراکه وقتی یک موضوع با رنگ و لعاب هنری می‌آید جاذبه‌اش بیشتر می‌شود و بیشتر در خاطرها می‌ماند. این از آن جهت است که زبان شعر زبان فطرت است.
انتهای پیام
