آیتالله ابن العلم از خطبای مشهور اهواز و مؤلفان قرآنی استان خوزستان است که در 29 آذر سال 1370 رحلت کرد. متن زیر به مناسبت سی و یکمین سالگرد ارتحال این عالم ربانی، مروری بر زندگی، ویژگیها و آثار وی است:
آیتالله ابن العلم از علمای خوزستان و از خطبا و از اساتید حوزه علمیه اهواز، در سال ۱۲۹۸ هجری شمسی در دزفول متولد شد. پدر وی مرحوم حاج ملاحسین، تاجری اهل علم و ادب بود که به شیوایی شعر میسرود. شیخ علی محمد ابنالعلم دروس مقدماتی حوزه را ابتدا نزد پدر و پس از آن نزد آیتالله شیخ محمد رضا معزی و آیتالله سیدمجدالدین قاضی دزفولی فرا گرفت و سپس برای ادامه تحصیل در علوم دینی راهی شهر مقدس قم شد.
در قم از محضر اساتیدی همچون آیتالله سیدشهابالدین نجفی مرعشی کسب فیض نمود و از شاگردان و اصحاب خاص و مورد عنایت ایشان قرار گرفت. شدت علاقه و مقبولیت علمی وی نزد آیتالله نجفی مرعشی به حدی بود که ایشان، فامیل ابن العلم را برای آن زنده یاد برگزید. در یکی از اجازات که آیتالله نجفی مرعشی به وی داد از او به عنوان «شخصیتی که در مقام ورع و تقوی در بین اقران خود قلیل النظیر است» یاد کرد. ایشان در سالهای حضور در قم، در درس خارج حضرت امام خمینی(ره) حضور یافت. وی هم مباحثه و هم حجره آیتالله شهید صدوقی (شهید محراب) و آیتالله شهید مطهری بود که رابطه دوستی بین وی تا اواخر عمر استاد شهید آیت =الله مطهری ادامه داشت.
وی مصاحبتها و مراودات زیادی با آیتالله شیخ آقابزرگ تهرانی صاحب کتاب نفیس «الذریعه» داشت (این کتاب به معرفی مولفان و کتب علما و دانشمندان شیعه از اوایل اسلام تا عصر حاضر میپردازد) و آیتالله ابن العلم مشارکت بسیاری در این زمینه با وی داشت و شیخ آقابزرگ تهرانی چندین بار از مساعدت وی در شناخت کتب متفاوت نام برده است.
شیخ علی محمد ابنالعلم چند سالی را بنا به ضرورت در تهران ساکن شد و در آنجا از محضر آیتالله حاج میرزا عبدالعلی تهرانی، کسب فیض کرد و ضمن بهرهگیری از مقامات علمی آن بزرگوار سالها نیز از مشرب علمی و عرفانی آن عارف عامل بهره جست که تأثیرات بسیار عمیق و شگرفی در ابعاد اخلاقی و سلوک معنوی وی داشت و همیشه از وی به عنوان عالم عامل و استاد اعظم و مالک نفس زکیه یاد میکرد.
ایشان در سال ۱۳۳۴ هجری شمسی بنا به درخواست آیت العظمی سیدعلی بهبهانی و جمعی از مؤمنین اهواز، امامت جماعت مسجد حضرت صاحب الزمان(عج) را عهدهدار و توسط ایشان به امامت جماعت این مسجد منصوب شد که با برپایی سخنرانیها و تشکیل جلسات اخلاق و تفسیر در این مسجد به هدایت و ارشاد مردم پرداخت. ایشان سالها در تربیت طلاب علوم دینی مشغول بود و از ابتدای تاسیس حوزه علمیه آیتالله بهبهانی در اهواز، بنا به تقاضای آیتالله العظمی بهبهانی تدریس در حوزه علمیه ایشان را عهدهدار شد و به تربیت و پرورش طلاب علوم دینی پرداخت.
سادهزیستی و بیتکلف بودن، توکل به خدا از ویژگیهای آن بزرگوار بود. معتقد بود که اگر انسان امور خود را به خدا واگذار کند خداوند سبحان کفایت امور او را خواهد کرد. شهرتگریز بود و از مقام و منصب دوری میکرد. مردمداری و رتق و فتق امور مردم از ویژگیهای ایشان بود؛ هیچگاه از رفع مشکلات مردم و گوش دادن به سخنان و مطالب آنها خسته نمیشد و در ارائه مطالب و سخنان خود در مواردی سطح گفتار خود را آن قدر پایین میآورد تا مطالب برای مخاطب ملموس و قابل درک باشد.
آیتالله ابن العلم عاشق و شیفته اهل بیت عصمت و طهارت(ع) بود و همواره مردم را در عمل به دوست داشتن آنها و دشمنی با غاصبان حقشان سفارش میکرد و ارادت قلبی زیادی به حضرت سیدالشهدا(ع) داشت و معتقد بود که مجلس روضه اباعبدالله(ع) تحت قبه است و شرکت کنندگان در مجالس تحت قبه اباعبدالله الحسین(ع) هستند.
«فاکهه الظرفاء» یا «کشکول ابن العلم» و «منتخبات ابن العلم» و نیز «هزار نکته از قرآن» و «اولیات» و «آثار علما و شعرای دزفول» از تألیفات ایشان است.
این عالم وارسته پس از گذراندن یک دوره بیماری در ۲۹ آذر ۱۳۷۰ دعوت حق را لبیک گفت و طبق وصیت خود در صحن و سرای مولایش حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) در مشهد مقدس آرام گرفت.
انتهای پیام