حفظ تن و حرمت اضرار به نفس
کد خبر: 4157472
تاریخ انتشار : ۰۲ مرداد ۱۴۰۲ - ۰۷:۲۱
شرح کتاب مفاتیح‌الحیاة / ۶

حفظ تن و حرمت اضرار به نفس

یكی از عوامل آرامش زندگی و بندگی برخورداری از جسم و جان سالم است، لذا خداوند حفظ تندرستی و حفظ نفس را لازم و واجب شمرده‌اند و روا نمی‌دارند كه انسان حتی هنگام سخت‌ترين مصيبت به عمد به جسم و جان خود آسيب برساند و اضرار به آن را حرام می‌شمارد.

هادی سمتی، رئیس تبلیغات اسلامی بافقبه گزارش ایکنا از یزد، حجت‌الاسلام هادی سمتی، رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان بافق در سلسله جلساتی با عنوان «کلیدهای زندگی بهشتی در پرتو توصیه‌های کتاب مفاتیح‌ الحیاة» به شرح این کتاب پرداخته است که مشروح ششمین نشست با موضوع حفظ تن و حرمت اضرار به نفس را در ادامه می‌خوانید:

رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان بافق در این نشست گفت: آیت‌الله جوادی آملی در ابتدای این بحث به آیه‌ای از قرآن کریم اشاره و تأکید می‌کند: انسان که آفريده خدا و خليفه و امانتدار اوست، برای زندگی و حياتی آفريده شده است كه بر اساس آيه کريمه «اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يحْييكُمْ، اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد چون خدا و پيامبر شما را به چيزى فرا خواندند كه به شما حيات مى ‏بخشد آنان را اجابت كنيد...»(الأنفال/24)، در پيوندهای گوناگون خود، خدامحور است و در اين زندگی و بندگی، به بدن سالم نياز دارد و بهره‌مندی همه جانبه او از سلامتی، اساس فعاليت‌های وی در زندگی مادی و معنوی است كه در زبان پيامبر گرامی از آن به «نعمت پنهان و ناشناخته» ياد شده است، زيرا يكی از عوامل آرامش زندگی و بندگی خدا، برخورداری از جسم و جان سالم است، لذا عقل و نقل، حفظ تندرستی و حفظ نفس را لازم و واجب شمرده‌اند و روا نمی‌دارند كه انسان حتی هنگام سخت‌ترين مصيبت و اندوه به عمد به جسم و جان خود آسيب برساند و اضرار به آن را حرام می‌شمارند.


بیشتر بخوانید:


وی ادامه داد: روایات متعددی درباره حفظ و مراقبت از بدن وجود دارد که در این کتاب نیز به آن پرداخته شده و ممکن است به صورت کلی بیان شده باشد و احتمالاً این روایات مربوط به شرایط خاص جغرافیایی، زیست محیطی، جسم افراد و سایر موارد بوده باشد، اگر کسی بخواهد به صورت دقیق به این روایات عمل کند باید شرایط جسمی، آب و هوایی، مزاج‌شناسی و... توجه داشته باشد. 

سمتی با اشاره به عوامل سلامت به روایتی از امیرمؤمنان، علی(ع) پرداخت و گفت: امام علی(ع) فرمود: «مَنْ‏ أَكَلَ‏ الطَّعَامَ‏ عَلَى‏ النَّقَاءِ وَ أَجَادَ الطَّعَامَ تَمَضُّغاً وَ تَرَكَ الطَّعَامَ وَ هُوَ يَشْتَهِيهِ وَ لَمْ يَحْبِسِ الْغَائِطَ إِذَا أَتَاهُ لَمْ يَمْرَضْ إِلَّا مَرَضَ الْمَوْتِ» كسى كه در خوردن غذا پاكيزگى را مراعات می‌كند، غذا را به خوبى مى‌‏جود، با داشتن اشتها از طعام دست می‌كشد، و تخليه روده را موقعى كه آماده مى‌‏شود به تعويق نمى‌‏اندازد، شايسته است هميشه سالم باشد و جز به مرض موت دچار بيمارى ديگرى نشود.»

وی با اشاره به اینکه غذا خوردن یکی از عوامل مهم بیماری است بیان کرد: اولین عامل سلامت که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته، کنترل غذاخوردن و رعایت بهداشت است. در این زمینه امیرمؤمنان علی(ع) به امام حسن(ع) می‌فرماید: «می‌خواهی چهار خصلت به تو بیاموزم تا از (زحمت ) درمان بی‌نیاز شوی؟» عرض کرد: آری. فرمود: «بر سرسفره منشین مگر آن گاه که گرسنه‌ای و از کنار سفره بر نخیز مگر وقتی که هنوز اشتها داری و جویدن غذا را به نیکی انجام ده، و پیش از خوابیدن به دستشویی برو . هرگاه این‌ها را رعایت کردی از درمان بی‌نیاز می‌شوی.»

سمتی، مسافرت را عامل دوم سلامت خواند و افزود: رسول خدا(ص) می‌فرماید: «مسافرت کنید تا تندرست باشید.» سومین عامل که در این کتاب به آن اشاره شده، شب زنده‌داری است که امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) در این زمینه می‌فرمایند: «شب زنده‌داری، مایه سلامتی بدن است.» البته منظور از شب زنده‌داری، شب زنده‌داری متعادل جهت تهجد است که موجب تقویت روح و جان می‌شود.

وی، سکوت را از دیگر عوامل سلامت بیان کرد و گفت: امام علی(ع) می‌فرمایند: «سکوت مایه راحتی و آسایش است.» لذا سکوت در مواردی که سخن گفتن ضرورتی ندارد، مایه آسایش روحی است، همچنین پرهیز از سخن در برخی مواقع، از پیامدهای ناگواری چون دشمنی و به خطر افتادن سلامت تن جلوگیری می‌کند.

رئیس تبلیغات اسلامی بافق با اشاره به اهمیت استراحت به بدن گفت: افزون بر لزوم رعایت سلامتی جسم و جان، باید به استراحت و آرامش اعضای بدن نیز توجه شود و در به‌کارگیری آن‌ها اعتدال رعایت شود. امیرمومنان حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «با فشار بر قلبت، جلوی فهمت را مگیر، چرا که هر عضوی از بدن، به استراحت نیاز دارد.» همچنین امام صادق(ع)‌فرمود: «کسی که شبانه کار کند و با نخوابیدن به چشمش استراحت ندهد و موجب اضرار به آن شود، آن کارش حرام است، هر چند مال به دست آمده حلال است.» و نیز می‌فرمایند: «بیداری و کار کردن در همه‌ی شب (به گونه‌ای که حق چشم رعایت نشود) حرام است، جز در موارد استثنا و اضطرار؛ مانند زمان جنگ یا برای نجات جان بیمار و مانند آن.»

وی با بیان روایتی از امام کاظم(ع) که «اساس پرهیز (و رژیم غذایی) مدارا کردن با بدن است» بیان کرد: امام على(ع) فرمود: «كسى كه بيمارى خود را از پزشكان پوشيده بدارد، به بدن خود خيانت كرده است.»

سمتی گفت: در بخش دیگری از این فصل عوامل بیماری به مادی و غیرمادی تقسیم شده است که در این زمینه امام رضا(ع) در مورد عوامل غیرمادی فرمود: «هرگاه مردم گناه تازه‌ای مرتكب شوند كه در گذشته انجام نمی‌دادند، خدا آنان را به گرفتاری [و بيماری] تازه و بی‌سابقه مبتلا كند.»

انتهای پیام
captcha