اجتماع عاشورایی در کنار تکثر هیئت‌ها موضوعیت دارد

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی طاهری، مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا از استان با تسلیت شهادت سید  و سالار شهیدان در پاسخ به این پرسش که چرا در دهه اول محرم و به‌ویژه در عاشورای حسینی هیئت‌ها در برگزاری میدانی عزاداری‌ها در سطح معابر و خیابان‌ها یکپارچه نیستند و تکثر و تعدد هیئات شاید در چشم مخاطب زیبا جلوه نکند، اظهار کرد: بنده به این مسئله نگاه متفاوتی دارم و آن‌را با این زاویه مدنظر قرار نمی‌دهم. ماهیت روضه امام حسین(ع) این است که از یک احساس درونی یعنی حزن آغاز می‌شود و در این خصوص روایاتی از اهل‌بیت(ع) داریم که قائلند هرکسی یادی از ما کند، «فَرَّج اللهُ کُربَتَه» است و اینکه فردی در تنهایی خود توسل به آن حضرت می‌کند، مطلوب و مورد پسند است.

طاهری ادامه داد: گاه این امر درونی تبدیل به امر بیرونی می‌شود، فردی ابراز ارادتی می‌کند مثلاً شخصی ندای یاحسین(ع) سر می‌دهد و یا در روایات گفته شده است در پشت‌ بام خانه‌هایتان به سمت کربلا سلام بر حسین(ع) بگویید، این یک امر بیرونی است در قیاس با حزن که یک امر درونی است. 

وی به نقش روضه‌های خانگی در ترویج امر دین پرداخت و بیان کرد: روضه‌های خانگی‌ در منازل متعدد برگزار می‌شوند و جلوه‌کننده تکثر هستند لذا وحدت در مورد آنها موضوعیت ندارد زیرا این روضه‌ها باید در خانه‌های متعدد شکل بگیرد تا مصداق «بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ» (نور/36) شود؛ بنابراین اینها خانه‌هایی هستند که هرچقدر ذکر و یاد اهل‌بیت(ع) در آن بیشتر و متکثرتر باشند، مطلوب است.

تعدد روضه‌های خانگی حاکی از تدین مردم است

مدیرکل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری گفت: وقتی تعداد روضه‌های خانگی در شهر زیاد است نشان از تدین مردم دارد نه اینکه مردم متشتت هستند. از خانه‌ها فاصله بگیریم و به محلات برویم که گروه‌ها و فوج‌های متعدد در محلات به اهل بیت(ع) ابراز ارادت می‌کنند و این نمونه از ابراز ارادت جمعی است. به همین منوال هیئت‌هایی در مساجد، حسینیه‌ها و تکایا به شکل متعدد تشکیل شده که نشانه بدی نیست؛ زیرا تنوع سلایق و بهره‌گیری از نظرات افراد مختلف و برخورداری از تحلیل عاشورا از زوایای مختلف، برآمده از همین تعدد است.

طاهری در ادامه با تأکید بر اینکه برخورداری از اجتماع هیئات در روز عاشورا زیبنده است، توضیح داد: اینکه همه محبان و مریدان اهل بیت(ع) در یک مکان اجتماع داشته باشند بسیار خوب است که البته کم‌وبیش این اتفاق در استان صورت می‌گیرد و شاید نیازمند کار بیشتر باشیم مبنی بر اینکه روز عاشورا یک اجتماع عاشوراییان شکل بگیرد.

وی افزود: در برخی شهرهای کشور، عزاداران حسینی اجتماع عظیم و برنامه محوری در روز عاشورا دارند که این برنامه محوری بسیار خوب است که بتوانیم در این زمینه برنامه‌ریزی داشته باشیم و به‌عنوان مثال اجتماع عزاداری هیئات را در روز عاشورا در مصلی شهرکرد شکل دهیم.

طاهری نحوه برگزاری برنامه عاشورا با برنامه غدیر را متفاوت دانست و بیان کرد: برنامه عاشورا یک مجموعه حرکت دو ماهه است که تا اربعین امتداد دارد و یک اجتماع و کاروان تربیتی ابراز ارادت به امام حسین(ع) و شهدای کربلا دارند، اما غدیر یک اتفاق خاص در زمان و مکان خاصی است که همه جمع می‌شوند و پیغمبر اکرم(ص) تأکید کرده‌اند که همه یکجا جمع شوند. در عاشورا چنین مسئله‌ای را نداریم بلکه هرکسی در هرجایی می‌تواند به حضرت ابراز ارادت داشته باشد. لذا مقایسه‌ میان برنامه‌های غدیر و عاشورا چه‌بسا دقیق نباشد.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان با بیان اینکه مرز ذهنیت شکل گرفته در فضای مجازی با وجود هجمه‌هایی که به ماهیت عزاداری امام حسین(ع) صورت می‌گیرد با واقعیتی که مردم خالق آن هستند باید تفکیک شود، افزود: این هجمه‌‌پراکنی‌ها در فضای مجازی تأثیر چندانی ندارد بر مسئله عاشورا که واقعیت و عینیت دارد؛ نه اینکه فضای مجازی کم‌اهمیت باشد، بلکه اصل است اما تأثیرگذاری آن در این وادی به اندازه حضور پرشور مردم نیست و می‌بینیم که دهه محرم هر ساله به نسبت سال قبل پرشورتر و باشکوه‌تر برگزار می‌شود. از این جهت نگران نیستیم زیرا دشمن دشمنی‌اش را با ابزار رسانه‌ای دارد انجام می‌دهد اما تأثیر چندانی بر پیوند مردم با محافل و مجالس حسینی نمی‌تواند داشته باشد همچنان که این علاقه و ارادت به امام حسین(ع) را در عاشورا دیدیم و در همایش اربعین نیز خواهیم دید.

وی تقویت جنبه رسانه‌ای ابعاد مختلف نهضت عاشورا را ضروری دانست و تصریح کرد: باید نهضت عاشورا را به صورت قوی هم در فضای حقیقی و هم فضای مجازی پوشش دهیم که البته واضح است فضای حقیقی در دست محبان حسینی است.

توسل جمعی در پرتو اجتماع عاشورایی 

طاهری با بیان اینکه در ایام برپایی محافل عزاداری سید و سالار شهیدان اجتماع دائمی مردم در یک مکان محله‌ها را خالی از عزاداران می‌کند، ادامه داد: اجتماع واحد عزاداران در روز عاشورا خوب است اما این اجتماع در غیر این روز نمی‌تواند ثمربخش باشد. بنای کار بر این است که معارف اهل بیت(ع) در هر خانه و محله برای همسایه‌ها و هم‌محله‌ای ها نشر و گسترش پیدا کند تا همگان به فهم معارف حسینی دست یابند. اجتماع عاشورایی یک برنامه خوب برای توسل یافتن به حضرت سیدالشهدا(ع) به‌شمار می‌رود و این توسل اجتماعی خوب است.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان با اشاره به اهمیت توجه به برپایی نماز جماعت اول وقت در هیئت‌ها و محافل‌ عزای حسینی، تصریح کرد: شایسته نیست که برخی هیئات برنامه‌هایشان در وقت نماز نیز ادامه دارد و اولویت به نماز داده نمی‌شود، البته سازمان تبلیغات هم الزام حاکمیتی بر هیچ‌یک از هیئات ندارد که این دست هیئات را ملزم به نماز کند بلکه فضا باید به صورت اقناعی باشد. در این زمینه فرهنگ‌سازی مورد اهمیت است که باید به درستی اطلاع‌رسانی صورت بگیرد و کار با تلطیف و اقناع پیش برود.

وی در پایان گفت: ما در جلسات با شورای هیئات مذهبی، روحانیون و مبلغان اعزامی و کانون مداحان و ... این نکات و تذکرات را ارائه می‌دهیم تا در هیئات بیان شود که قسمتی از این مشکل حل شده و بقیه جاها هم نیازمند فرهنگ‌سازی است.