ضرورت تقویت بُعد حقوقی سازمان همکاری اسلامی برای پیگیری جنایات صهیونیست‌ها + صوت

محمدعلی اسفنانی، حقوقدان و سخنگوی اسبق کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره اهمیت پیگیری جدی حقوقی جنایات رژیم صهیونیستی در غزه در مجامع و نهادهای بین‌المللی در کنار ابعاد سیاسی، نظامی و امنیتی این تحولات گفت: در درجه اول باید توجه داشت که اطلاق دولت به رژیم صهیونیستی از لحاظ حقوقی دچار مشکل است، زیرا این رژیم سه مؤلفه مهم یک دولت؛ سرزمین، ملت و حاکمیت را ندارد. فارغ از این مسئله در واقعیت این رژیم توانسته به اسم دولت فعالیت کند اما سال‌های طولانی است بدترین جنایات را علیه ملت فلسطین مرتکب شده و بسیاری از مشکلات منطقه‌ای ریشه در همین حضور نامشروع این رژیم در این منطقه دارد.

 

وی با بیان اینکه این وضعیت باید به نحوی مدیریت شود، گفت: کشوری نمی‌تواند خود را عضو سازمان ملل بداند اما از مقررات و قوانین بین‌المللی تبعیت نکند در حالی که رژیم صهیونیستی چنین رژیمی است و سازمان ملل و بسیاری از کشورها نتوانسته‌اند که این رژیم را به نحوی وادار به رعایت اصول منشور جهانی حقوق بشر کنند. 

 

اسفنانی اظهار کرد: درباره مسئله پیگیری جنایات جنگی در صحنه بین‌الملل با رجوع به تاریخ می‌توان به شواهد مثبتی دست پیدا کرد که از جمله آنها می‌توان به برگزاری دادگاه نورنبرگ و محاکمه سران حکومت آلمان نازی یا تعقیب و محاکمه مقامات صرب در جریان کشتار و نسل‌کشی مردم مظلوم بوسنی و هرزگوین اشاره کرد و لذا مجامع حقوقی بین‌المللی باید فعالانه در خصوص جنایات رخ‌ داده در غزه و نسل‌کشی رژیم صهیونیستی وارد شوند و اسناد و مدارک این جنایات را جمع‌آوری و در پی تعقیب قضایی و برپایی دادگاه سران جنایتکار رژیم صهیونیستی برآیند تا برای افکار عمومی جهانی اثبات شود که این نهادها و مجامع حقوقی بین‌المللی می‌توانند اقدامات مؤثر عملی در راستای دفاع از حقوق بشر انجام دهند.

 

 

این حقوقدان ادامه داد: براین اساس اگر عزم و اراده جدی وجود داشته باشد حتماً این جنایات از حیث حقوقی قابل تعقیب است و می‌توان حتی جنایات قبلی اسرائیل در غزه و نقاط دیگر را نیز مورد پیگیری قرار داد. 

 

وی ابراز کرد: امروز به واسطه این جنایات بی‌سابقه علیه ملت فلسطین، شخصیت‌هایی در جهان علیه رژیم صهونیستی واکنش نشان دادند که قبلاً تصور آن نمی‌شد و یا راهپیمایی‌های عظیم در برخی شهرهای اروپایی و آمریکایی برگزار می‌شد که مقامات این کشورها همواره در صف اول حمایت از رژیم صهیونیستی بودند و هستند که اینها همه مربوط به حوزه سیاسی است اما واکنش‌های و پیگیری‌های حقوقی گیراتر و رساتر است و می‌تواند براساس قاعده و قانون و با مدارک متقن گستردگی جنایات اسرائیل را روشن کند و نقش مؤثری در آگاهی افکار عمومی جهان نسبت به واقعیت جنایتکار این رژیم داشته باشد.

 

اسفنانی تأکید کرد: به اعتقاد من توجه به بعد حقوقی از این منظر مهم است که این پیگیری دارای چارچوب روشن است و در صورت مستدل و منطقی بودن نمی‌توان آن را در عرصه جهانی نادیده گرفت و لازم است همپای حمایت‌ها و واکنش‌های سیاسی به بعد حقوقی و حقوق بشری این قضایا نیز توجه مطلوبی از سوی جامعه حقوقی داخل کشور و جهان صورت گیرد و این بعد از مبارزه با اسرائیل دست کم گرفته نشود. 

 

 

اسفنانی درباره استفاده از ظرفیت همگرایی مطلوب امروز جهان اسلام علیه رژیم صهیونیستی برای پیگیری حقوقی و قضایی جنایات این رژیم د غزه گفت: مجامع و کشورهای اسلامی ظرفیت‌های بالایی در این رابطه دارند اما متأسفانه در برخی از این کشورها دولت‌هایی حاکم هستند که این ظرفیت را به بیر‌اهه می‌برند یا اگر سرسپردگی به آمریکا هم نداشته باشند، ملاحظاتی برای خود تعریف کرده‌اند که مانع استفاده از این ظرفیت مهم شده است که قبلاً می‌توانست در قضایای منا، کشتار مسلمانان روهینگیا و همین فلسطین بکار گرفته شود.

 

این حقوقدان یادآور شد: در این میان سازمان همکاری اسلامی یک ظرفیت بزرگ برای پیگیری حقوقی این مسائل است که تاکنون به خوبی از آن بهره‌برداری نشده و فقدان یک مجموعه حقوقی تصمیم‌گیر یک نقص بسیار جدی برای این سازمان و سایر مجامع مهم اسلامی است. به نظر من همانطور که دیوان داوری لاهه و دادگاه بین‌المللی کیفری در برخی قضایا ورود پیدا کرده‌اند، سازمان همکاری اسلامی نیز حداقل می‌تواند جنبه حقوقی خود را تقویت کرده و به مثابه یک اهرم فشار سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری زیرمجموعه آن را وادار کند در چنین موارد خاصی ورود کرده و با عاملان و آمران این جنایات جنگی و اقدامات ضد حقوق بشری برخورد کنند.

 

 

اسفنانی درباره حمایت‌های بی‌سابقه امروز از فلسطین در میان بخشی از مردم غرب و تبدیل شدن این اتفاق به یک چالش بزرگ اخلاقی و حقوق بشری برای دولت‌های غربی گفت: متأسفانه حقوق بشر در دنیا گرفتار تعابیر غلط و دور از حقیقت قدرت‌های جهانی است و آنها این مفهوم باارزش و والا را براساس منافع خود تعریف و تفسیر کرده و به واسطه قدرت خود در مجامع بین‌المللی از آن به مثابه ابزاری علیه سایر کشورها و ملت‌ها استفاده می‌کنند.

 

وی تصریح کرد: قدرت‌های جهانی بارها و بارها براساس منافع خود جای دفاع از حقوق بشر را با تروریسم جابجا کرده‌اند و اقدامی را در جایی تروریستی و در جای دیگر در راستای دفاع از حقوق بشر معرفی می‌کنند. لذا تا زمانی که این تفاسیر منفعت‌گرایانه در میان دولت‌های غربی وجود دارد نمی‌توان انتظار داشت حقیقت حقوق بشر و حمایت از آن در عرصه بین‌الملل اعمال شود اما اتفاقات اخیر در جوامع غربی پیرامون حمایت از فلسطین یک شکاف بزرگ بین دولت‌های و ملت‌های غربی در مقوله حقوق بشر ایجاد کرده و حداقل بخش زیادی از مردم این کشورها متوجه فاصله زیاد میان شعارها و واقعیت نگاه دولتمردان خود به مفهوم حقوق بشر شده‌اند.

 

 

اسفنانی ادامه داد: این به واسطه آن است که غرب و صهیونیسم دیگر به مانند قبل کاملاً و به طور صد در صدی بر رسانه‌ها تسلط ندارند و امروزه گسترش جهانی فضای مجازی، امکان ایفای نقش هر شهروند به مثابه یک رسانه، افزایش امکان دسترسی افراد به اطلاعات و فعالیت مؤثر جوامع و ملت‌های اسلامی در این فضا، آگاهی مردم غرب را نسبت به واقعیت تحولات فلسطین بسیار افزایش داده و آنها را به غلط و دروغ بودن بسیاری از ادعاهای رسانه‌های صهیونیستی واقف کرده که این خود موجب کاهش اعتماد بخشی از افکار عمومی در غرب به ادعاهای حقوق بشری دولتمردان غربی و رسانه‌های وابسته به جریان صهیونیسم شده و گسترش این فضا می‌تواند مقامات و سران دولت‌های غربی را به ناچار وادار به فاصله‌گیری از  نگاه کاملا یکسویه حمایت‌امیز از اسرائیل و نادیده انگاشتن ظلم‌های وارده به ملت فلسطین کند.

 

گفت‌وگو از مهدی مخبری