بن‌مایه آیات قرآن بر استکبارستیزی است

اساس خلقت دنیا بر پایه خالقیت و مالکیت خداوند است و همه دنیا ملک واقعی خداوند بوده و اختیار عالم در دستان قدرت الهی است. بنابراین، خدایی که جهان را آفریده بزرگی شایسته اوست، بر همین اساس استفاده از واژه «کبر» برای خداوند بوده، چراکه این حالت بزرگی برای پروردگار حق است، اما کبر برای مخلوق یک ویژگی ناپسند است.

خداوند انسان‌ها را آفریده و کسی حق حکومت بر دیگری را ندارد مگر با اجازه خداوند که به این شیوه توحید حاکمیتی گفته می‌شود. بنابراین، هر کس از ناحیه خداوند اجازه حکومت نداشته باشد، حکومتش باطل است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی سلیمانیان، مدرس حوزه علمیه در همدان و قم در گفت‌وگو با ایکنا از همدان، با اشاره به آیه ۲۵۵ سوره بقره اظهار کرد: در این آیات که معروف به آیت‌الکرسی ‌است ‌می‌خوانیم کسانی که کافر شدند ولی و سرپرست آنها طاغوت است، این ولی آنها را از سوی نور به سمت ظلمت می‌برد. براساس آیات آیت‌الکرسی کسی نمی‌تواند بر دیگری برتری‌طلبی داشته باشد مگر اینکه از ناحیه خداوند اجازه داشته باشد که البته کسانی که از سوی خداوند نیز توحید حاکمیتی دارند نباید حالت استکباری پیش بگیرند. این توحید ویژه پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) است که در دوران حاکمیت آنها حالت تواضع پیش گرفته بودند نه اینکه مستکبر باشند.

وی افزود: بر همین اساس آیات بسیاری در قرآن کریم درباره جنبه‌های مقابله با استکبار مطرح شده که به‌عنوان آیات استکبارستیزی مورد توجه قرار می‌گیرد. اولین آیات استکبارستیزی قرآن درباره شیطان است، آن‌گاه که شیطان استکبار کرد و بر خلاف دستور خداوند به انسان سجده نکرد. قرآن کریم در این باره خطاب به انسان می‌فرماید شیطان دشمن شماست. همچنین در آیات دیگری از قرآن آمده است فرعون در زمین استکبار کرد آن‌گاه که گفت من پروردگار شما هستم. خداوند به حضرت موسی(ع) دستور داد که با آن مقابله کند‌. همچنین خداوند در آیات دیگری از قرآن به پیامبر(ص) دستور می‌دهد با ابوجهل‌ها و ابوسفیان‌ها به علت استکباری که علیه مردم داشتند به پا خیزند. بر همین اساس آیات قرآن بر پایه استکبارستیزی نازل شده است.

سلیمانیان تأکید کرد: دو دسته از آیات قرآن جدی‌ترین آیات به‌شمار می‌روند؛ آیاتی که درباره ربا نازل شده؛ در این آیات آمده است کسانی که ربا می‌گیرند در حقیقت با خداوند اعلام جنگ می‌کنند و دسته دوم کسانی که با کفار دوستی می‌کنند که خداوند در این دو دسته از آیات دستور صریحی مبنی بر مقابله با آنها را دارد.

وی با بیان اینکه یکی دیگر از مبانی قرآنی استکبارستیزی، قاعده نفی سبیل است، تصریح کرد: این مطلب دو بار در قرآن کریم آمده است، اولی در سوره نساء که می‌فرماید: «خداوند راهی قرار نداده که کافر بر مؤمن و مسلمان نفوذ کند و بر او برتری یابد»؛ در تاریخ کشور ما لغو قرارداد تنباکو و حرام اعلام کردن آن نیز بر مبنای همین قاعده نفی سبیل بوده است‌. علاوه بر این در سال 1342 نیز سخنرانی امام خمینی(ره) براساس همین آیه بود و پایه و اساس اقدام امام مبارزه با مستکبران جهان، آمریکا و اسرائیل و... بوده است.

این مدرس حوزه علمیه با اشاره به آیه ۲۹ سوره فتح اظهار کرد: یکی از ویژگی‌های یاران پیامبر(ص) شدت در رفتار نسبت به کفار است، در حالی که این افراد نسبت به مؤمنان رحیم‌ترین و مهربان‌ترین افراد هستند. همچنین در آیات ۱۲ سوره توبه نیز داریم که خداوند می‌فرماید: «با سران کفر بجنگید»؛ در سوره نساء آیه ۷۵ آمده است: «وَمَا لَكُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَٰذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيرًا؛ چرا در راه خدا و به خاطر مردان و زنان و كودكان ناتوانى كه مى‌گويند: اى پروردگار ما، ما را از اين قريه ستمكاران بيرون آر و از جانب خود يار و مددكارى قرار ده، نمى‌جنگيد؟» براساس این آیه مؤمنان وظیفه دارند با دشمنان کسانی که مستضعف واقع شده‌اند، بجنگند و از حق آنها دفاع کنند. این نمونه آیاتی است که اکنون باید سرلوحه امور قرار بگیرد، کشور فلسطین توسط کفار مورد ظلم و ستم و کشتار واقع شده است.

سلیمانیان در ادامه با اشاره به آیه ۱۹۰ سوره بقره اظهار کرد: در این آیات خداوند می‌فرماید: «وَقَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ؛ با كسانى كه با شما جنگ مى‌كنند، در راه خدا بجنگيد و تعدى مكنيد. زيرا خدا تعدى‌كنندگان را دوست ندارد»؛ امروزه سران کفر همچون آمریکا، رژیم صهیونیستی در جنگ فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی با مسلمانان هستند و ما مسلمانان وظیفه داریم در جنبه‌های گوناگون استکبارستیزی داشته باشیم.

وی ادامه داد: در جنبه‌های اقتصادی، پزشکی، تولید دارو، شکستن تحریم‌ها و جنبه‌های آموزشی و... کسانی که تلاش می‌کنند در هر رشته‌ای کشور را رشد دهند و استقلال کشور را حفظ کنند این نوعی استکبارستیزی است. از سفارشات امام علی(ع) است که می‌فرمایند دشمن ظالم باشید.

این مدرس حوزه علمیه با تأکید بر اینکه براساس آنچه که گفته شد اساس استکبارستیزی در قرآن بر مبنای یک مبحث عقلی است، گفت: مخلوقات خداوند حق برتری‌جویی نسبت به یکدیگر را ندارند همه باید در مقابل خداوند تواضع داشته باشند و هیچ کس بدون اجازه خداوند نمی‌تواند حکومت را تصرف کند. ائمه و پیامبر(ص) نیز از طرف خداوند مسئول حکومت می‌شوند و مستکبر نیستند. این جریان در تضرع آنها در قبال خداوند و شب‌زنده‌داری‌های آنها مشخص می‌شود.