الگوهای غربی نباید وارد فضای انتخاباتی شود
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اگر به انتخابات نگاه تکلیف‌گرا داشته باشیم از بسیاری آفات فضای انتخاباتی در کشور دور می‌شویم، گفت: در دهه 60 و 70 فضای انتخاباتی سالم‌تر بود و مردم انتخابات را تکلیف شرعی و الهی می‌دانستند در حالی که امروزه می‌بینیم الگوهای غربی وارد فضای انتخاباتی شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسین جوان‌آراسته، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با ایکنا از قم، درخصوص انتخاب اصلح نمایندگان از منظر قرآن گفت: انتخاب اصلح لزوماً با حضور مردم گره نخورده است، به عبارت دیگر انتخاب اصلح می‌تواند از طریق نخبگان و متخصصان فنی انجام شود بدون اینکه مردم مستقیماً بخواهند شرکت کنند، انتخابی که توسط نخبگان انجام شود از لحاظ فنی از شایستگی بیشتری برخوردار است، چراکه این افراد متخصص‌تر هستند.
وی ادامه داد: عدم حضور مردم در این انتخاب مردمی بودن آن را از بین می‌برد، درواقع شایستگی یک روی قضیه است و روی دیگر آن توانمندی و توفیق نمایندگان است که با مسئله رضایت مردم و نقش‌آفرینی مردم در صحنه انتخابات این نتیجه حاصل می‌شود، در این حالت، نماینده منتخب علاوه بر شایستگی، مورد اقبال مردم نیز است.
جوان‌آراسته با اشاره به ویژگی‌های نمایندگان گفت: تأثیرگذاری، کارآمدی و تضمین موفقیت نمایندگان در گرو منتخب بودن و اتکای آن‌ها به آرای عمومی است و نباید نسبت به این قسمت از مسئله بی‌توجه باشیم و از عنایت به آن غافل شویم از همین رو نمایندگان آرای مردم را جدی بگیرند.
عمل صالح، دانایی و توانایی؛ معیاری برای انتخاب اصلح
وی درخصوص معیار‌های اشاره شده در قرآن اظهار کرد: از منظر قرآن کریم آیات فراوانی در خصوص انتخاب اصلح به آن اشاره شده و درواقع شرایط و ویژگی‌هایی را برای کسانی که می‌خواهند در دستگاه اجرایی حاکمیتی باشند، ذکر کرده است؛ برای مثال در مسئله «شایستگی»، گزینه شاخص ایمانی و عمل صالح را معیاری برای انتخاب صالح توصیه کرده است.
آراسته با اشاره به برخی از آیات قرآن در خصوص انتخابات اصلح گفت: خداوند در آیه ۲۱ سوره جاثیه فرمود: «امْ حَسِبَ الَّذِینَ اجْتَرَحُوا السَّیِّئاتِ أَنْ نَجْعَلَهُمْ کَالَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ سَواءً مَحْیاهُمْ وَ مَماتُهُمْ ساءَ ما یَحْکُمُونَ»، در این آیه به شایسته‌گزینی اشاره شده یا در آیه ۲۶ سوره قصص فرمود: «قَالَتْ إِحْدَاهُمَا يَا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ ۖ إِنَّ خَيْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِيُّ الْأَمِينُ»، این آیه، برخورد حضرت موسی(ع) با دختران شعیب را بیان می‌کند.
وی افزود: در داستان دختران شعیب و حضرت موسی(ع)، دختران نزد پدرشان می‌آیند و می‌گویند آن جوان برای ما آب را از چاه بیرون آورد، یکی از دختران به پدرش می‌گوید همین فرد را برای خودت اجیر کن، چراکه بهترین کسی که می‌توانی برای خودت به‌کار بگیری که نیرومند و قابل اعتماد باشد همین فرد است، یعنی درواقع قرآن کریم قدرت و توانایی انجام کار و امانتداری فرد برگزیده را معیاری برای انتخاب اصلح معرفی کرده است.
آراسته با اشاره به آیه ۲۴۷ سوره بقره گفت: در این آیه شاخص دانایی و توانایی را قرآن مورد توجه قرار می‌دهد و از زبان پیامبر(ص) نقل می‌کند طالوت را در علم، دانایی و قدرت جسمانی‌اش را بیان فرموده، چراکه توانایی علمی و قدرت بدنی او از دیگران برتر است که در این آیه، قرآن این دو معیار را برای شایسته‌گزینی معرفی می‌کند که مردم باید این معیار را نیز مورد توجه قرار دهند.
وی بیان کرد: بر طبق سوره یوسف، حضرت یوسف(ع) گفت خزانه‌داری این کشور را به من بسپار چون من نگهبانی دانا هستم، شایسته‌گزینی در دو شاخص تخصص و تعهد را مورد توجه قرار می‌دهد یا به‌کارگیری افراد کارآمد در پست‌های کلیدی، یکی دیگر از ویژگی‌هایی است که در قرآن کریم برای زمامداری به آن اشاره کرده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه افزود: زمانی که مأموریت مبارزه با فرعون بر دوش حضرت موسی(ع) نهادینه شد از خداوند درخواست می‌کند که یک وزیر و پشتوانهای از خاندانم برای من قرار بده، حالا چه کسی؟ هارون برادرش را درخواست داد که قرار دهد، چراکه با بودن هارون حضرت موسی(ع) پشتوانهای محکم داشت، یعنی از دیدگاه قرآن در پست‌های کلیدی افرادی باید گمارده شوند که مورد اعتماد باشند.
وی در خصوص عدم گماردن افراد ناشایست در مناصب حکومتی گفت: همان‌طور که قرآن کریم به گماشتن افراد صالح در حکومت تأکید می‌کند بر عدم گماردن افراد ناشایست نیز تأکید دارد، همه این موارد آیات گفته شد تا بدانیم که قرآن کریم الگوهای شایسته و ناشایست برای مردم مؤمن معرفی کرده است که می‌بینیم فرعون و حضرت موسی(ع) را برای ما مثال زده است.
برای انتخاب اصلح جبههبندیها را کنار بگذاریم
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه افزود: پس نمایندگانی که انتخاب می‌کنیم باید حفیظ باشند و آشنا به کاری که می‌خواهند انجام بدهند باشند و ما نیز در انتخاب‌مان وقتی به سراغ صندوق رأی می‌رویم باید بغض‌ها و جبههبندیها را کنار بگذاریم و خود افراد را ملاک قرار دهیم تا آن انتخاب، درست‌تر و شایسته‌تر و انتخابی در خور رضایت الهی باشد.
آراسته در خصوص فضای انتخاباتی در انقلاب اسلامی گفت: فضای انتخابات باید در خور جامعه اسلامی باشد و متأسفانه هر چه از دوران انقلاب گذشتیم، فضا نامناسب‌تر شد، برای مثال اگر انتخاباتی که در دوران اوایل انقلاب در دهه 60 و 70 بود را با امروز مقایسه کنید می‌بیند که چگونه چرخش‌هایی که در آن صورت گرفت موجب شد تا از فضای سالم انتخاباتی دور شویم.
وی افزود: علت این چرخش این بود که ما به سمت الگوهای غربی و غیراسلامی در فضای رقابتی برای رسیدن به اهداف انتخاباتی رفتیم که البته این چرخش می‌تواند دوباره صورت بگیرد، چراکه در دهه 60 و 70 آن فضا سالم بود و مردم به پای صندوق‌های رأی می‌آمدند که از حق رأی خود استفاده کنند و انتخابات را حق و تکلیف شرعی می‌دانستند، اگر به انتخابات نگاه تکلیف‌گرا داشته باشیم از بسیاری آفات فضای انتخاباتی در کشور دور می‌شویم.
جوان‌آراسته درخصوص لزوم داشتن دید تکلیف شرعی انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان گفت: تکلیف‌گرایی چه برای انتخاب‌شوندگان و چه برای انتخاب‌کنندگان لازم است و اگر مسئولان آمده باشند تا تکلیفی که نظام و شهدا بر عهده آنان گذاشته است را انجام دهند آن‌گاه این فضا مناسب خواهد شد.
وی در خصوص اینکه انتخابات چگونه می‌تواند در مبارزه با منافقان نقش داشته باشد، اظهار کرد: حضور مردم در صحنه انتخابات به معاندان خارجی نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی از پشتوانه مردمی برخوردار است، به‌واسطه این پشتوانه می‌توانیم ادعا کنیم جمهوری اسلامی یکی از مردمی‌ترین حکومت‌های دنیاست که تقریباً ما هر یک و نیم سال در این ۴۵ ساله یک انتخابات برگزار کردیم و کم‌تر کشوری را می‌توانید پیدا کنید که این حجم از انتخابات را در طی سالیان داشته باشد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پایان گفت: با مروری بر اهلیت و سوابق علمی و عملی کسانی که داوطلب حضور در مجلس شورای اسلامی یا در مجلس خبرگان رهبری هستند، می‌تواند کمک‌کننده برای انتخاب‌مان باشد، رفتارهای آن‌ها باید مطالعه شود و اگر احراز توانایی انجام این کار توسط مردم وجود ندارد به بزرگانی که می‌توانند در انتخاب اصلح راهنمایی کنند، مراجعه کنند.
گفت‌وگو از مصطفی اعتباری
انتهای پیام
