روایت مهدی ساعد «سفیر قرآنی» از سفر به گرجستان

مهدی ساعد، قاری بین‌المللی قرآن کریم که به‌عنوان «سفیر قرآنی» در ماه مبارک رمضان به کشور گرجستان اعزام شده بود، در گفت‌وگو با ایکنا از همدان اظهار کرد: حدود 9 روز به‌عنوان سفیر قرآنی جمهوری اسلامی ایران در تفلیس که بزرگ‌ترین شهر گرجستان است، به همراه رایزن فرهنگی کشورمان حضور داشتم.

بیشتر مسلمانان این کشور در حومه شهر تفلیس و اغلب ایرانیان مقیم این کشور نیز در همین مکان ساکن‌اند که بیشتر آنها تاجر هستند، طی مدتی که در این کشور در ایام ماه مبارک رمضان حضور داشتم، 16 محفل و برنامه قرآنی در سه مسجد این شهر برگزار شد و سفیران کشورهای اسلامی از جمله قطر، امارات، کویت، عراق و چند کشور حوزه خلیج فارس در محافل قرآنی حضور داشتند. برنامه‌های قرآنی در ماه مبارک در سفارت ایران برپا بود.

در شهر تفلیس دو شهرک ویژه مسلمان ترک‌تبار شیعه مذهب وجود دارد، در این شهر اهل تسنن و وهابی هم وجود دارند، اما بیشتر آنها شیعه هستند، در شب‌های قدر مسلمانان غیر شیعه نیز از محافل قرآنی استقبال خوبی داشتند، اما به‌طور کلی بیشتر برنامه‌های قرآنی ما برای ایرانیان مقیم این کشور برگزار می‌شد.  

فضا برای دعوت عمومی مردم غیرمسلمان به قرآن محیا نبود

با توجه به اینکه مسلمانان در این کشور در اقلیت هستند و دین غالب مردم این کشور مسیحیت است، برای فعالیت‌های قرآنی و اسلامی در عموم جامعه محدودیت وجود دارد و اجازه عمومی کردن فعالیت‌های خود را ندارند، از این‌رو فضا برای دعوت عمومی مردم غیر مسلمان به قرآن کریم محیا نبود، اما با این وجود استقبال از محافل قرآنی خوب بود، یک مجتمع آموزشی قرآنی در این شهر وجود داشت که فعالیت‌های قرآنی به‌صورت منسجم در آن انجام می‌شد.

یک گروه از علمای گرجستان با تحصیل در جامعةالمصطفی(ص) قم و بازگشت به کشورشان فعالیت‌های قرآنی خوبی داشتند؛ چند روحانی اهل گرجستان که پس از گذراندن دوره‌های آموزشی از این مرکز در تفلیس مسجدی را تأسیس کرده‌اند که برنامه‌های قرآنی را منسجم دنبال می‌کنند. البته در نزدیکی این مسجد نیز وهابیون مسجدی برای خود ساخته‌اند.

در دفاتر این علمای شیعه در مسجد عکس رهبر معظم انقلاب، شهید سلیمانی، سیدحسن نصرالله دیده می‌شد، این مسجد خیلی مجهز و به‌روز بود.

با توجه به اقلیت بودن مسلمانان در این کشور، برای فعالیت‌های قرآنی و اسلامی محدودیت وجود دارد و این یکی از نقاط ضعف این کشور است، اما با توجه به اینکه این کشور توریست‌پذیر است از این نقطه قوت می‌توان برای فعالیت تبلیغی در زمینه قرآن استفاده کرد، البته این مهم نیازمند برنامه‌ریزی از سوی رایزنان فرهنگی کشورمان است.

تفاوت فرهنگ و دین ایران و گرجستان

وضعیت فرهنگی و دینی ایران و گرجستان با یکدیگر قابل مقایسه نیست، در کشور ما حدوداً در هر یک کیلومتر در شهر یک مسجد فعال با روحانی، منبر، مخاطب و جلسات قرآنی وجود دارد، اما در گرجستان چنین نیست و مراکز آموزشی اسلامی تنها در محله‌های مسلمان‌نشین وجود داشتند که بسیار محدود بود؛ اما نمی‌توان گفت چون این دو کشور با یکدیگر قابل مقایسه نیستند پس نمی‌توان در زمینه قرآن کار کرد. 

اما این مهم نیازمند برنامه‌ریزی و برگزاری برنامه‌های قرآنی از سوی رایزن فرهنگی است که براساس سیاست‌ها و چارچوب‌های دیپلماتیک تعریف می‌شود، اما به نظر می‌رسد اجرای برنامه‌‌های قرآنی به‌صورت ثابت به‌طور مثال برگزاری محافل قرآنی در طی سال، پخش صوت قرآن در مراکز اسلامی و سفارت، افطاری و محفل قرآنی و...  می‌تواند در ترویج فرهنگی قرآنی مؤثر باشد و سطح فعالیت‌ها را گسترش داد.

ضرورت تبلیغ فرهنگ قرآن در کشورهای غیرمسلمان

با توجه به محدودیت افراد مسلمان در این کشور، طی سفری که داشتم متأسفانه زمینه ارتباط با سایر ادیان به‌طور گسترده فراهم نشد. مردم این کشور بیشتر به زبان گرجی که ترکیبی از لاتین و زبان روسی است صحبت می‌کنند، البته برخی به زبان ترکی یا روسی و یا لاتین هم صحبت می‌کنند. در طول این سفر از چند اثر تاریخی و طبیعی شهر تفلیس بازدید داشتیم، دریاچه‌ای که در آن مجتمعی بنا شده بود که تاریخ این کشور را به تصویر کشیده بود، همچنین از تولد حضرت آدم تا حضرت عیسی(ع) را نیز به‌صورت اسطوره‌ای به نمایش گذاشته بودند، اغلب مراکز گردشگری این کشور جاذبه‌های طبیعی است.

یک مسجد در منطقه نارین قلعه این شهر تأسیس شده بود که شیعیان و اهل سنت هر دو در این مسجد به اقامه نماز مشغول بودند، اما به‌صورت مجزا، این مسجد بزرگ و شکیل بود اما متأسفانه مرکز تفرق بود.   

تبلیغ فرهنگ قرآن باید بیش از این باشد نمی‌توان فقط داعیه‌دار بود بلکه باید فعالیت‌ها به چشم عموم مردم بیاید که این خود می‌تواند موجب اقبال بیشتر مردم شود.